Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Aigai Antik Kenti Hafriyat Lideri Doç. Dr. Yusuf Sezgin, Manisa’daki Saittai Antik Kenti’nden kaçırıldığı tespit edilen ve İtalya‘da uzun süren tüzel sürecin sonunda teslim alınan 1800 yıllık kefaret yazıtının Türkiye‘ye dönmesini büyük bir memnunlukla karşıladıklarını söyledi.
Manisa’da devam eden Aigai Antik Kenti Hafriyat Lideri Sezgin, AA muhabirine, İtalya’da teslim alınan yazıtla gündeme gelen kentin antik devirde “Saittai” günümüzde ise Sidas olarak bilindiğini, bölgenin periyodunun en kıymetli kentlerden biri olduğunu anlattı.
Kentin Helenistik periyotta kurulduğunu lakin Roma Devri’nde gelişip zenginleştiğini anlatan Sezgin, Sidas’ta bugüne kadar ele geçen çok sayıda yazıt bulunduğuna işaret etti.
“Kentin ehemmiyeti, kentin içinden geçen ve Gediz Irmağı’nın kollarından olan Demirci Çayı’ndan kaynaklanıyor” diyen Sezgin, şunları kaydetti:
“Gediz ve Demirci Çayı antik devirde kutsal kabul ediliyor. Kentin ekonomik açıdan çok güçlü olduğunu, önemli bir zenginliğin elde edildiğini buradaki yazıtlardan öğreniyoruz. Bu son olarak İtalya’da bulunan ve uzun uğraşlar sonucu ülkemize getirilen yazıtın dışında kentte bulunan yüzlerce yazıt var. Kentin değerini Roma İmparatoru Hadrianus’un ziyaretinden de biliyoruz. Zira İmparator Hadrianus, Anadolu’ya geldiğinden yalnızca aşikâr kentleri ziyaret ederdi.”
Sezgin, Sidas Antik Kenti ile ilgili yazıtlardan kentin Anadolu’da en çok meslek locasına sahip kentlerden biri olduğunu öğrendiklerini lisana getirerek, bilhassa dokuma ve dericilikle ilgili yazıtların, kentin zenginliğinin nereden geldiğini gösterdiğini tabir etti.
“Anadolu’dan kaçırılan bir yapıtın ilişkin olduğu topraklara getirilmesi çok sevindirici”
İtalya’da bulunan ve uzun uğraşlar sonucu teslim alınarak bugün Türkiye’ye getirilen yazıtın kendi topraklarına dönmesini bir arkeolog olarak büyük bir memnunlukla karşıladığını vurgulayan Sezgin, şunları kaydetti:
“Bu bizim için hoş bir haber, Anadolu’dan kaçırılan bir yapıtın ilişkin olduğu topraklara getirilmesi bizim ismimize sevindirici, çok keyifli olduk. Yazıt aslında bir kefaret yazıtı, bu bölgede çok yaygın. Manisa Müzemizde de diğer örnekleri var. İki kardeş birine ilişkin balık ağını çaldıkları için ilah tarafından cezalandırılıyorlar, bu cezalandırma üzerine anne ve babası, büyük keder ve pişmanlıkla ilah Apollon çocuklarını affetsin diye bir kefaret yazıtı hazırlatıyor.”
Sezgin, yapıtın geri alınması sürecinde takipçilikleri ve ısrarlarından dolayı Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerine teşekkür ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bakanlığımızın takibi, isimli süreçteki ısrarı sahiden çok kıymetli. Uzun yıllar süren isimli süreçte yapıtın bulunduğu yerin ispatlanması çok değerli. Bunu yapamazsanız iadesi çok güç gerçekleşiyor. Bu yazıttaki talihimiz üzerindeki sözlerden nereye ilişkin olduğunu anlamamız oldu. Bu mevzuda ısrarcı olmazsanız yapıtı kazanmanız mümkün değil.”
Manisa’daki Aksyros Tapınağı’ndan çalınmıştı
İtalyan jandarmasının tarihi eser kaçakçılığıyla uğraş ünitesinin 1997 yılında bir antika tüccarının iş yerine yaptığı baskında ele geçirdiği yazıtın, yapılan inceleme sonucu Manisa’nın Demirci ilçesinde yer alan Saittai Antik Kenti’ndeki Apollon Aksyros Tapınağı’ndan bir formda kaçırıldığı tespit edilmişti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı 21 yıllık tüzel gayreti sonucu İtalyan Duruşması, Lidya yazıtının Türkiye’ye ilişkin olduğu kararına hükmetmiş, yapıtın ilişkin olduğu topraklara iade süreci başlamıştı.
Türkiye’nin Roma Büyükelçiliği tarafından teslim alınan eser, bugün Türkiye’ye getirildi.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ahmet Bayram
Haberler.com
