TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Çavuşoğlu, İnsan Hakları Eylem Planı’nı değerlendirdi Açıklaması

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi Lideri ve AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu, “Temennimiz odur ki bu paketle bütün siyasi partiler, sivil toplum örgütlerinin de dayanağıyla Cumhuriyet’imizin ikinci 100 yılına adım atacağımız 2023’e kadar üzerinde darbe ruhunu barındıran bu anayasayı değiştirmiş, 100 yıl sonra 1924’ten sonra birinci kere sivil bir anayasa yapmış olalım.” dedi.

Anadolu Ajansı (AA) Bursa Bölge Müdürlüğünü ziyaret eden Çavuşoğlu, AA muhabirinin İnsan Hakları Hareket Planı ile ilgili sorularını yanıtladı.

Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan aksiyon planının, içeriğiyle bir ıslahat olduğunu söyledi. İnsan Hakları Hareket Planı’nda yer alan konuların 2 yıl içerisinde hayata geçirileceğini belirten Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

“Bu düzenlemelerin bir kısmı yasal mevzuat biçiminde gerçekleşecek ve TBMM tarafından yasalaştırılacak. Bir kısmı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenecek, başka bir kısmı da idari tasarruflarla düzenlenmiş olacak. Gerek yasal mevzuat gerekse alt mevzuatları dikkate aldığımızda büyük ölçüde muhtevada yer alan konular hayata geçirilmiş olacak. Biz hala 1982 Anayasası ile yönetilmeye devam ediyoruz. Her ne kadar kapsamlı değişiklikler yapılmış olsa da 1980 darbesinin eseri olan bir anayasa ve bu anayasaya darbenin ruhu sinmiş durumda. Darbe eseri bir anayasa, kuraldan çok istisnaların göze çarptığı, temel hak ve hürriyetler konusunda hasebiyle temel metinde üst metin olması prestijiyle da insan haklarının daha da gelişmesi, korunması noktasında bir değişikliğin elzem olduğu bir anayasadan bahsediyoruz. Temennimiz odur ki bu paketle bütün siyasi partiler, sivil toplum örgütlerinin de takviyesiyle Cumhuriyet’imizin ikinci 100 yılına adım atacağımız 2023’e kadar üzerinde darbe ruhunu barındıran bu anayasayı değiştirmiş, 100 yıl sonra 1924’ten sonra birinci kez sivil bir anayasa yapmış olalım.”

Türkiye’nin son 19 yılda insan hakları ve demokratikleşme noktasında çok değerli adımlar attığını lisana getiren Çavuşoğlu, “2004’te anayasamızın 90. hususunda yapmış olduğumuz değişiklik aslında ihtilal niteliğinde bir değişikliktir. Anayasamızın 90. unsurunun 4. fıkrasında yapılan değişiklikle temel hak ve hürriyetleri düzenleyen ve yöntemine nazaran yürürlüğe girmiş olan milletlerarası mukaveleler ile mahallî mevzuatın çatıştığı durumlarda ileri seviyede olan milletlerarası kontratların uygulanacağı ve uygulayıcılara bunları uygulaması gerektiğine ait bir karar dercedilmiş oldu. Yaklaşık 47 Avrupa Kurulu üyesi ülkenin yalnızca ikisinde bu değişiklik var, birisi Hollanda’da birisi Türkiye’de.” değerlendirmesinde bulundu.

“İnsan hakları dinamik bir alan”

Türkiye’nin insan hakları konusunda bir paradigma değişimi yaşadığını aktaran Hakan Çavuşoğlu, insan hakları alanının dinamik bir alan olduğunu, yapılacak düzenlemelerin daima güncellenebileceğini söz etti. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Kurulu’nun Türkiye’de insan hakları konusunda kurulan birinci kurumsal yapı olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, şunları söyledi:

“Şu ana kadar kurulumuza intikal eden müracaat sayısı 7 bini aşmış durumda, geçtiğimiz 2,5 yıllık süreç içerisinde. Bunların 4 bine yakınının cezaevlerinden gelen müracaatlar olduğunu görüyoruz. Başka taraftan geri kalan 3 binlik kısmın büyük kısmı adil yargılanmadan gelen müracaatlar. Biz müracaatları da dikkate alarak kurulumuz içerisinde farklı alt komiteler oluşturduk. Geldiğimiz noktada baktığımız vakit bizlerin komite olarak rapor, tespit ve değerlendirmeleriyle müracaatları nazara aldığımızda neredeyse yüzde 70-80 civarında bu İnsan Hakları Aksiyon Planı’nda karşılık bulduğunu görüyoruz, bu çok memnuniyet verici bir şey. Yapılacak düzenlemeler gerek müracaatlar konusu prestijiyle gerekse öbür çalışma alanı prestijiyle bizi daha fazla özendirecek, şevklendirecek ve Türkiye’nin parlamentonun bir ünitesi olan kurulumuzu insan hakları konusunda olan hassaslığı ve gayretlerinin da bir yansımasını görmüş olacağız.”

Anne-çocuk infaz merkezleri kurulacak

“Bunların en başında gelenler, mahkumların mümkün hayli infazlarını ailelerinin yakın olduğu yerlerde çekme sıkıntısı. Bu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine de mevzu olmuş bir sıkıntıydı. Örneğin ailesi Erzurum’da, Van’da, kendisi Edirne’de, Tekirdağ’da infazı sürüyor. Aile bağlarını kurmak, gidip gelmek bakımından bu büyük bir zorluk teşkil ediyordu. Bunu giderecek adımlar atılacak. Başka taraftan bilhassa dijital altyapının oluşmasıyla bir arada hükümlü ve tutukluların online olarak açık görüşte görüşmek istedikleri şahıslarla görüşmelerinin imkanı sağlanacak. Bilhassa 0-6 yaş kümesindeki çocukların annelerinin tutuklu ya da hükümlü olması durumunda onlarla birlikte kaldığını biliyoruz. Her ne kadar dışarıda bir yakınlarına teslim edilme imkanı olsa da büyük ölçüde bu çocuklar anneleriyle kalmaya devam ediyorlar. İşte bu kapsamdaki mahkumların infazının olağan tutukevinde değil, bunlar için tahsis edilecek anne-çocuk infaz merkezlerinde çekilmesini sağlamış olacaklar yapılacak düzenlemeyle.”

Çavuşoğlu, engelli, yaşlı ve dezavantajlı mahkumların cezalarının alternatif bir prosedürle infazı için kontrollü özgürlük sisteminin daha genişletileceğine dikkati çekti.

“Alternatif tahlil tekniği dediğimiz bir sulh usulü getiriyoruz”

İnsan Hakları Aksiyon Planı ile katalog cürümler konusunda düzenlemeler yapılacağını aktaran Hakan Çavuşoğlu, tutukluluk için somut münasebetler aranacağını vurguladı.

Çavuşoğlu, aksiyon planının insan haklarıyla ilgili birçok sıkıntıyı kapsadığını anlatarak “Vatandaş ve kamu ortasında bir ihtilaf vuku bulduğunda bahis şimdi mahkemeye intikal etmeden alternatif tahlil metodu dediğimiz bir sulh usulü getiriyoruz. Yatırım Ombudsmanlığı denilen bir sistem oluşturulacak. Hatta ve hatta abonelik kontratlarıyla ilgili burada birtakım düzenlemelerin olacağını görüyoruz.” dedi.

Irkçılık, ayrımcılık üzerinden yapılan nefret kabahatlerinin tekrar düzenleneceğini bildiren Çavuşoğlu, şunları kaydetti:

“Kadına yönelik şiddette, mesela evli eş için uygulanan ağırlaştırıcı neden boşanan eşler bakımından uygulanmıyordu. Artık boşanmış olsalar dahi ağırlaştırılmış nedenler uygulanmaya devam edecek. Israrlı takip fiili cürüm haline getiriliyor. Şayet bir bayanı ısrarla bir kimse takip ediyorsa ve bu bir risk ortaya çıkarıyorsa bu ayrıyeten bir hata olarak pahalandırılacak. Dünyada da insan hakları her gün yeni bir trend, yeni bir gelişim gösteriyor, bu bağlamda kesinlikle önümüzdeki süreçte yeni gelişmelere, gereksinim duyulan alanlara ait olarak ülkemizde düzenlemeler yapılacaktır. Paketin açıklandığı gün, Cumhurbaşkanımızı dinlediğimizde arkadaşlarımızla yaptığımız birinci kıymetlendirme, ‘Bu nitekim bizlerin beklentisinin üzerinde bir mahiyet arz ediyor.’ İnsan Hakları İnceleme Komitesi olarak beklentilerimizi karşıladı. Bütün insan hakları kurum ve kuruluşlarında sonuç prestijiyle bu kanaat hakim durumda.”

Kaynak: Anadolu Ajansı / İsmail Özdemir

Haberler.com