Taliban’ın idaresi ele almasının akabinde ülkede yaşanan değişim süreci, dünyada da yankılanmaya devam ediyor. Bilhassa farklı atılımların gerçekleştirilmesinin beklendiği Afganistan’da yaşananları, Taliban’a yakınlığı ile bilinen Ulusal Barış Kurulu kıymetlendirdi.
Taliban’a yakınlığı ile bilinen Afganistan Ulusal Barış Kurulu Lideri Muhammed Davud Abidi, Kanal 7 Dış Haberler Muhabiri Aras Fırat Tekeş’in sorularını yanıtladı. Kabil Havalimanı, Amerika ile yürütülecek görüşmeler, DEAŞ’la gayret üzere pek çok mevzuyu açıklığa kavuşturdu. İşte Abidi röportajından çarpıcı açıklamalar.
ABD AFGANİSTAN’DA NE ÜZERE YANLIŞLAR YAPTI? AFGAN HÜKÜMETİ NEDEN BU KADAR KISA MÜDDETTE ÇÖKTÜ?
“Amerika Birleşik Devletleri’nin yaptığı birinci yanılgı Afganistan’a saldırmak oldu. Bunu yapmamaları gerekiyordu. Savaştan evvel Amerika’yla gerçekleşen görüşmelerde her şeyi konuştuk. Onları Afganistan’a saldırmamaları konusunda tekraren uyardık. Zira Afganistan’a girmek kolaydır lakin Afganistan’ı yönetmek çok zordur. Lakin Birleşik Devletler sonunda Afganistan topraklarına girdi. Yalnızca onlar değil, öbür müttefikleri de Afganistan’a adım attıklarında kültürel, dini ve öteki bütün kıymetleri görmezden geldiler. Halkın fikir biçimi, onların izledikleri yol göz arkası edildi. Beşerler kimi şeyleri yapmaya zorlandı. Ayrıyeten Amerika hiçbir vakit Afganistan için iyi bir partner olmayı başaramadı. Karzai ve başka hükümetler çok rezil durumdaydı. Toplumsal hizmetleri halka sunmaktan, eğitim ve başka ekonomik sorunları çözmekten aciz haldeydiler. Bu yüzden hükümet yalnızca 10 gün üzere kısa bir müddette çöktü.”
Birincisi beşerler onlarla birlikte değildi. İkincisi yönetmeyi başaramadılar. Onlar Afgan halkı tarafından seçilmiş beşerler değillerdi.
Ayrıyeten bizim ordumuz baştan aşağı bir palavradan ibaretti. Büsbütün hayalet durumundaydılar. Onlar paralarını aldılar ancak askerler hiçbir vakit misyon yerlerinde olmadı. Beşerler mücahitlere talih verdiği için hükümet yalnızca 10 gün dayanabildi.”
TALİBAN ÜLKEYİ YÖNETMEK İÇİN NASIL BİR STRATEJİ BENİMSEYECEK? BUNDAN SONRA TOPLUMSAL HAYAT NASIL OLACAK?
“Her şeyden evvel biz Afganistan’da bugün barışı getirdik, savaş bitti. Artık beşerler ölmeyecek. Stratejimiz barışçıl bir Afganistan kurmak. Kendi kendine barış içerisinde yaşayabilecek bir ülke. Ayrıyeten komşularımız ve memleketler arası kuruluşlarla da iyi bağlar geliştirmek istiyoruz. Bizimle çalışmak isteyen bütün ülkelerle çalışacağız. Bu alakalar iki ülkenin faydasına olacak ve hürmet çerçevesinde gerçekleşecek. Afganistan dünyaya sunabilecek birçok zenginliğe sahip. Afganistan’ın jeopolitik pozisyonu epeyce kıymetli. Bizim ülkemiz çok sayıda maden, gaz, petrol ve başka rezervlere sahip. Bu nedenle dünyanın bize yeni bir talih vermelerini umuyoruz. Şayet ülkemizi yönetmemiz için bize baht verirlerse bizde öteki ülkeler üzere barış içerisinde yaşayabiliriz.”
TALİBAN VE PNETAGON DEAŞ’A KARŞI BİRLİKTE ÇALIŞACAK MI? GELECEKTE BİZİ YENİ BİR ASKERİ İTTİFAK MI BEKLİYOR?
“Pentagon yahut diğer bir ordunun yardımına katiyen gereksinimimiz yok. Biz savaşı kazandık. Şu ana kadar savaştığımız herkesi yenmeyi başardık. Geçmişte İngilizleri yendiğimizi hatırlatmak istiyorum. Daha sonra Komünistleri yendik. yani bizim kimsenin yardımına muhtaçlığımız yok. Ayrıyeten Afganistan’da sandığınız kadar büyük bir DEAŞ sorunu yok. DEAŞ, Afganistan’da hayat bulamaz. Orada büyük işler yapması mümkün değil. Tahminen sağda solda küçük paketler olabilir ancak biz kendi başımızın devasına bakabiliriz.”
YENİ TALİBAN HÜKÜMETİNİ HANGİ ÜLKELER DESTEKLİYOR? PAKİSTAN VE TALİBAN ORTASINDA NASIL BİR BAĞ KURULUR? PEKALA YA İRAN’IN POZİSYONU?
“Bizler hükümetimizi kademe basamak kuracağız. Birinci etapta başta Türkiye olmak üzere bölge ülkelerinin resmi olarak bizi tanımaları çok kıymetli. Onlar Afgan halkına ve idaresine kendilerini göstermeleri için bir baht vermeliler. Yani biz dünyadan şunu istiyoruz; “bize bir baht verin”. Afgan hükümeti ve halkı üzerinde artık gereksiz baskı oluşturmaktan vazgeçin. Bu halde çok daha iyi bir dost olabiliriz. Hükümetin resmi hesaplarında dondurulmuş halde bulunan yüksek ölçülerde paralara bile el koyuldu. Bunlara ulaşamazsak hükümetin faturalarını ve öteki masraflarını karşılayamayız. Yalnızca İran değil, Türkiye, Tacikistan, Özbekistan ve başka bütün ülkelerle kardeşçe, hoş ilgiler kurmak istiyoruz.
Bizim hiçbir millete karşı beslediğimiz her rastgele bir düşmanlığımız yok. Bilhassa Müslüman ülkelerden bahsediyorum. Burada Türkiye’nin rolü çok kıymetli. Biz Türkiye’nin öteki ülkelerle ilgi kurmamız konusunda yardım edeceğine inanıyoruz. Bu biçimde dünyanın kalanıyla yakınlaşabiliriz.”
ÇİN BÖLGEDEKİ EKONOMİK VE SİYASİ ÇIKARLARINI KORUMAK İÇİN TALİBAN İLE İŞ BİRLİĞİNİ GELİŞTİRECEK Mİ? TALİBAN’I RESMEN TANIMASINI MI BEKLİYORSUNUZ?
“Şu an hükümet olarak herkesin bizleri tanımasını bekliyoruz ve bunu istiyoruz. Rusya, Türkiye, Çin, Suudi Arabistan, Katar, Amerika… Hepsinin bizi tanımasını istiyoruz. Zira bu bizim en doğal hakkımız. Lütfen Mısır’ı inceleyin. Kahire’de bugün seçimle gelmiş bir hükümet yok ancak bütün dünya onları tanıyor. Neredeyse 30 yıldır hakikat düzgün bir seçim gerçekleşmemiş ve seçilmiş bir hükümet olmamasına karşın beşerler onları tanıyorlar. Bu nedenle biz dünyadan hükümetimizi tanımalarını istiyoruz. Ülkemizi yönetecek yeteneğe sahibiz.
Pilotlar, hekimler herkes kendi olağan işini yapmayı sürdürecek. Bizler siyasetçiler hakkında konuşuyoruz. Şu anda 42 yıldır savaşın olduğu bir ülkede durumu denetim altına almayı başardık. Bu muvaffakiyetin bir liderliğe ve idareye muhtaçlığı var. Şayet başarısız olursak halk bize hesabını soracaktır. Gelecek kurabilmemiz için, alanda gerekli adımları atmamız ve Afgan halkının tamamını temsil ettiğimizi göstermemiz gerekiyor.”
TALİBAN ÇOK SAYIDA ABD SİLAHINA EL KOYDU. BÜYÜK BİR ASKERİ GÜÇ KAZANDILAR. BU DURUM BÖLGEDEKİ HANGİ ÜLKELER İÇİN TEHDİT OLUŞTURUYOR?
“Komşu ülkeler için bizimle ilgili hiçbir tehlike kelam konusu değil. Lakin şunu açıkça belirtmek istiyorum; rastgele bir ülke bize kaygı vermeye kalkarsa bizde onların korkusu oluruz. Rusya, Çin, Amerika kim olduğu fark etmez. Şayet yeni bir dayatmayla karşı karşıya gelirsek muhakkak onlara karşılığını vereceğiz. Zira bunu yapacak gücümüz var. Şayet savaşmak istiyorlarsa onlarla savaşmaktan geri adım atmayız. Lakin kardeşçe, barışçıl halde hareket etmek istiyorlarsa ona nazaran hareket ederiz.
Silah aslında savaş için bir şey söz etmez. Mücahitler savaşmaya başladıklarında onların ellerinde neredeyse hiçbir şey yoktu. Ele geçirdiğimiz silahlar bizim için İslam’ın ikramı olan ganimetlerdir. Lakin bu silahları kimseye karşı kullanmayacağız. Silah ve mühimmatları kendimizi korumak için kullanacağız. Şundan katiyen eminim, geçmişte yapılan kusurları Afganistan’ın hiçbir komşusu tekrarlamaya kalkmayacaktır. Afganistan’a etrafındaki hiçbir komşusu saldıramaz. Zira bunu yapacak güçleri yok. Biz herkesi alaşağı etmeye hazırız. Bizler savaşın şampiyonuyuz. Bugün artık söylemeye çalıştığımız şey, geçmişte yaptığınız yanılgıyı yine yapmayın. Artık kimseyle savaşmak istemiyoruz lakin biri bize saldırırsa, dinimizi, çocuklarımızı eşlerimizi korumak zorundayız.”
TALİBAN, TÜRKİYE İLE İYİ BAĞLANTILAR GELİŞTİRMEYİ BAŞARABİLECEK Mİ? KABİL HAVALİMANININ GELECEĞİ NE OLACAK?
“Bizler Türkiye’yi meskenimiz olarak görüyoruz. İki millet ortasındaki ilgi insanların düşündüğünden çok daha derin ve manalı. Bizim kalbimiz Türk halkıyla birlikte ve eminim ki onların kalpleri de bizlerle birlikte. Lakin şu an birbirimizi anlamak zorundayız. Birbirimizi anlamak için talih vermek zorundayız. Bizler Türk halkının içinde bulunduğumuz durumu anlamasını istiyoruz. Türkiye ile kendimizi çok yakın hissediyoruz zira benzerliklerimiz var. Bunun yanında Türkler kendi özgürlükleri için savaştıklarında biz onlara elimizden geldiğince yardım ettik. Bizim gençlerimiz, çocuklarımız bu topraklara gelip savaştılar. Ayrıyeten elimizdekileri Türk halkına göndermeye çalıştık. Altınlarımızı, gümüşlerimizi. Ve artık bizim kardeşlerimizin ve kız kardeşlerimizin devletimizi kurmamız için bize yardım etmelerine gereksinimimiz var. Politik sistemimizi kurmamız, iş ve meslek alanları oluşturmamız, ticaret yapmamız için bu çok kıymetli. Bu biçimde halkımız kendi sürekliliğini sağlamayı başarabilir. Tıpkı Türkiye’nin yaptığı üzere… Başka yandan Türkiye İslam dünyasının başkanı pozisyonunda. Bundan katiyen eminiz. Türkiye bu bahiste anahtar rol oynuyor. Biz şu anda Türkiye’nin deneyimlerini takip etmek istiyoruz. Bu tecrübeyi kullanarak birebir olgunluğa erişebiliriz ve bu bizim için çok kıymetli.
Şu an Türkiye hükümeti Kabil Havalimanı’nı tekrar onarmak için bize takviye oluyor. Türkiye ve Katarla bu bahiste ortak bir çalışma yürütüyoruz. Zira Amerika geri çekilirken, geride hiçbir şey bırakmadı. Monitörleri bile kırıp gittiler.”
RUSYA BU SÜREÇTE NEREDE DURUYOR? PUTİN WASHINGTON’A KARŞI NASIL BİR SİYASET GELİŞTİRECEK?
“Eğer hudutlarımızı korumamıza müsaade verirlerse bölgedeki bütün ülkeler itimat içerisinde olacaklar. Buna Rusya’da dahil. Moskova geçmişte pek çok kere kusur yaptı. Bu kusurları yine yapmamaları gerektiğini biliyorlar. Bizler onlarla da iyi münasebetler kurmak istiyoruz. “
ARAS FIRAT TEKEŞ
Haber7
