Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile ekim sonlarında işgalden kurtarılan Zengilan Ağalı köyünde yaptığı ortak basın toplantısında, Azerbaycan-Ermenistan-Türkiye ilgilerinde kalıcı barış için ortamın son derece elverişli olduğuna dair ileti verdi.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Güvenlik Kurulu Sekreteri Armen Grigoryan da alakalarının olağanlaşması istikametinde arkası arkasına açıklamalar yaparken Ermenistan Dışişleri Bakanlığı Basın Sözcüsü Vaan Unanyan da Erivan’ın Ankara’yla münasebetlerini ön şartsız olarak olağanlaştırmaya hazır olduğunu belirtti.
Türk vatandaşı Ermeni iş adamları ve vakıf yöneticileri, Türkiye ile Ermenistan ortasında olağanlaşmaya yönelik masajları AA muhabirine kıymetlendirdi.
Ermeni Vakıflar Birliği ve Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı Lideri Bedros Şirinoğlu, birinci Karabağ savaşından sonra bölgede yeni dengelerin oluştuğunu ve Türkiye’nin dayanağı ile tıpkı vakitte bölgesel barış ve iş birliğinin önünün açıldığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde Ankara ile Erivan’ın olağanlaşmaya dair son derece değerli iletiler verdiğini kaydeden Şirinoğlu, “Türkiye’deki Ermeniler normalleşmeyle ilgili çok ümitli. İki komşu ülkenin münasebetlerinin olağanlaşmasını ve iki halkın kardeşliğinin pekişmesinin önünün açılmasını hasretle bekliyoruz. İnşallah bu olumlu gidiş somut adımlarla devam eder ve savaşın yaraları bir an evvel sarılır. Türkiye’miz de bölgemizin lider ülkesi olarak bu süreci özlenen noktaya ulaştırır. Ermenistan ile olağanlaşma süreci iki ülkenin de menfaatine olacaktır.” diye konuştu.
Olağanlaşma ilgili tasalarının altını çizen Şirinoğlu, şöyle devam etti:
“Normalleşme nasıl olacak, kimlerle olacak, kimler buna köstek olmaya çalışacak, kimlerin işine gelmeyecek, bunu vakit gösterecek lakin eminim ki Türkiye ile Ermenistan bugün olmasa bile yarın kesinlikle dostça münasebetler kuracak. Türkiye ile Ermenistan ortasında olağanlaşma süreci Azerbaycan-Ermenistan bağlarına de olumlu katkı sağlayacağı üzere bölgesel iş birliğini ve barışı da hızlandıracaktır.”
Şirinoğlu, 50 yıl evvel Azerbaycan ve Ermenistan halklarının kardeş üzere yaşadığını, birbirlerinden kız alıp kız verdiklerini ancak birilerinin bu kardeşliği bozduğunu anlattı.
Hem Azerbaycan hem de Ermenistan halkının iki ülke ortasındaki tansiyondan hoşnut olmadığını söyleyen Şirinoğlu, “İki ülke halkı da bir an evvel sulh istiyor. Savaş hiç kimseye hiçbir şey kazandırmaz. Dostluk, samimi alakalar ve ticaret iki ülke halkının geleceği için yararlı olacaktır. Maalesef bölgede samimi bağlantıların kurulmasına birileri çomak sokuyor. Türkiye bunları biliyor ve buna nazaran siyaset belirliyor.” tabirlerini kullandı.
Olağanlaşmanın önündeki en büyük mahzurlardan biri olan 1915 olaylarına değinen Şirinoğlu, şunları kaydetti:
“Sayın Cumhurbaşkanımız defaatle arşivlerin açılması ve tarihçilerden oluşan bir kurulun kurulması istikametindeki açıklamalar yaptı. Bu bahsin artık devletlerin sorunu olmaması lazım. Varsa bir hesap, buna tarihçiler karar verecek. Yazılı kaynaklarda bu bilgiler mevcut. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arşivleri açmaya hazır olduğunu müteaddit kezler söyledi. Karşı tarafın zıt bir tezi varsa onlar da açsınlar. Hem Türk halkını hem Ermenistan halkını daha fazla üzmeye gerek yok.”
Şirinoğlu, Ermenistan’ın küçük bir ülke olduğunu, ortacılar üzerinden Türk mallarının Ermenistan’da satıldığını, bundan ise yalnızca aracıların faydalandığını aktardı.
Şirinoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’de yaşayan Ermenilere büyük takviye verdiğini belirterek şöyle devam etti:
“Ermenistan halkı aslında yoksul, Hasebiyle olağanlaşma Ermenistan halkının da menfaatine olacak. Sonların ve hava yollarının açılması Ermeni halkının da rahat bir nefes almasını sağlayacak. Cumhurbaşkanımızla görüşmelerimizde Ermeni halkına büyük dayanak verdiğini şahsen gördüm, şahit oldum. Türk ve Ermeni halkı ortasında bir düşünce yok, devletler ortasında kahır var. Sanırım Sayın Cumhurbaşkanımız ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan bu sorunu çözecek.”
“TÜRKİYE ERMENİSTAN’A ELİNİ UZATMALI, HAMİLİK BABALIK YAPMALI
Karagözyan Vakfı İdare Şurası Lideri Dikran Gülmezgil de Ankara ile Erivan ortasında karşılıklı verilen iletilerin olağanlaşma sürecini hızlandırdığını söyledi.
Gülmezgil, geçmişte iki ülke ortasında yaşanan olayların siyasetçiler değil tarihçiler tarafından aydınlatılması gerektiğini vurguladı.
Ermenistan’ın 30 yıl evvel haksız yere Azerbaycan topraklarını işgal etmesinin Türkiye ile Ermenistan ortasındaki tansiyonun en kıymetli nedenlerinden biri olduğunu anlatan Gülmezgil, “Ermenistan işgal ettiği toprakları masada anlaşarak geri iade etmeliydi. Şayet Ermenistan’da bunu yapacak güçlü bir önder çıksaydı bütün bunlar yaşanmazdı ve Türkiye ile Ermenistan alakaları çok daha farklı olabilirdi. Maalesef Azerbaycan’a karşı yapılmış bir haksızlık vardı. Türkiye, haklı olarak Azerbaycan’ın yanında durdu. Münasebetiyle 30 yıldır Türkiye’nin Ermenistan ile yakınlaşması sağlanamadı.” dedi.
Gülmezgil, Türkiye’nin takviyesiyle Azerbaycan’ın haksız yere işgale uğramış topraklarını savaş zoruyla geri aldığını lisana getirerek “Keşke bu türlü olmasaydı. İki taraf da savaşta gençlerini kaybetmeseydi. Bu sorun masa başında çözülebilseydi.” tabirlerini kullandı.
“Gelinen noktada iki devletin artık anlaşamaması kabul edilir bir şey değil.” diyen Gülmezgil, Türkiye’nin, Erivan ile Bakü ortasındaki sorunu büsbütün bitirmeye yönelik takviyesinin son derece değerli olduğunun altını çizdi. Gülmezgil, şöyle devam etti:
“Türkiye şu anda 85 milyonluk bir ülke. Ermenistan ise 2-3 milyonluk nüfusu ile Türkiye’nin bir ilçesi kadar. Ermenistan hiçbir vakit Türkiye için potansiyel bir tehlike değil, olamaz da aslında.Türkiye’nin acilen çözmesi gereken sıkıntıları ortasında Ermenistan sıkıntısı var. Zira tüm dünyada mazlum ve mağdur bir Ermeni algısı var. Türkiye, Ermenistan ile helalleşmeli ve bu sorunu çözmeli. Bunu çözdüğü vakit dünya ile bağlantıları de tekrar şekillenecek.”
Türkiye’nin bundan sonra Ermenistan’a dost elini uzatması, onun hamilik ve babalık yapması gerektiğine vurgu yapan Gülmezgil, Ermenistan’ın ise Türkiye ile bağlarını geliştirmesinin ekonomik kalkınmasına büyük yarar sağlayacağını kaydetti.
Gülmezgil, “Erivan, Türkiye ile helalleşmeli ve önüne bakmalı. Bu dostça alakalar sayesinde iktisadını büyütecek. Türkiye ile dostluk Ermenistan’ın en büyük garantisi olur. Hudutların açılması iki taraf için de kazanım olur. Ermenistan ekonomik olarak kalkınırken Türkiye de tüm dünyaya iyi niyetini göstermiş olacak. Benim gönlüm Türkiye’nin Ermenistan’a hamilik ve babalık yapmasından yana.” diye konuştu.
“ERMENİSTAN HALKI OLAĞANLAŞMAYA YÖNELİK ATILAN ADIMLARDAN MEMNUN”
İnşaat mühendisi Nazar Binatlı, Türkiye ile Ermenistan ortasında olağanlaşmanın iki halk için de son derece tarihi bir süreç olacağını belirterek bu 30 yıldır süren bu gerginliğinin iki ülkeye bir yararının dokunmadığını söyledi.
Sonların, hava limanlarının açılması iki ülke ortasında iş birliğinin başlayacağını lisana getiren Binatlı, “Bu münasebetler iki halk için de büyük yararlar sağlayacaktır. Olağanlaşma konusunda son derece ümitliyim. Ayrıyeten bu olağanlaşma sürecinin Azerbaycan-Ermenistan bağlantılarını de olumlu tarafta etkileyecektir. 30 yıl evvel bu iki halk esasen bir ortada yaşıyordu. Son gelişmeler de gösterdi ki artık bu düşmanlığın ortadan kalkması gerekiyor.” dedi.
Binatlı, Ermenistan halkının büyük bir çoğunluğunun olağanlaşma sinyallerini ve bu istikamette atılan adımları memnuniyetle karşıladığını anlattı.
Bir ziyaret için bulunduğu Erivan’da halkın büyük bir kısmının olağanlaşma beklentisi içinde olduğunu tabir eden Binatlı, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Politikadan pek anlamam lakin bu olağanlaşma sürecinin hem ekonomik hem de siyası bir getirisi olacağını düşünüyorum. Bu bahiste son derece optimist düşünüyoruz. Ermenistan halkının da optimist olduğunu gözlemleyebiliyorum burada.”
Haber7