ABD’deki başkanlık seçimlerinde herkes bu soruyu soruyor: Oylar eşit çıkarsa kim başkan olacak?
Tüm dünyanın gözünün üzerinde olduğu ABD’deki başkanlık seçiminde Donald Trump ve Joe Biden ortasında çekişmeli yarış sürüyor. Pekala “Ya eşitlik olursa” sorusu herkesin zihnini meşgul ediyor. Eşitlik durumunda ABD Anayasası çıkmaza tahlil getirmiş ve 51 eyaleti olan ülkede her eyaletin bir oy hakkı bulunuyor. 26 oyu alan aday ise lider seçiliyor.
Tüm dünyada Amerika Birleşik Devletleri‘nde yapılan başkanlık seçimi konuşuluyor. Joe Biden ile Donald Trump ortasında devam eden seçim yarışı salıncak eyaletlerde düğümlendi. Eldeki sonuçlara nazaran her iki aday için ne kazandı ne de kaybetti denilebiliyor. Posta ile kullanılan oyların sayılmasının vakit almasıyla bu belirsizlik saatlerce hatta günlerce devam edebiliyor. En az 270 delegeye ulaşan birinci aday seçimlerin galibi olacak. Biden ve Trump kâfi delege sayısına ulaşamazsa ne olacak? Başkanlık için neden 270 delege sayısına ulaşmak gerekiyor?
270 DELEGEYE ULAŞAN GALİP GELİYOR
Amerikalı seçmen, sandığa gittiğinde direkt yeni lideri ve yardımcısını değil bu ikiliyi seçecek olan seçiciler şurası delegelerine oy veriyor. Münasebetiyle seçimin sonucunda bir lider adayının aldığı oy sayısı değil kazandığı delege sayısı belirleyici oluyor. ‘Electoral Collage’ denilen seçiciler şurası Senato ve Temsilciler Meclisinin toplam üye sayısı olan 538 delegeden oluşuyor. Delege sayısı 270’e ulaşan lider adayı seçimin de galibi oluyor.
ABD ANAYASASI MUHTEMEL EŞİTLİĞE TAHLİL GETİRMİŞ
Her iki adayın 269 delege elde ettikleri bir senaryo mümkün mü? Kelam konusu senaryonun oluşması için Demokrat aday Joe Biden’ın Wisconsin, Nevada, Arizona, Michigan ve eyaletlerini kazanması gerekiyor. Donald Trump da geri kalan Georgia, Kuzey Karolina, Pennsylvania ve Alaska’yı kazanmalı. Hala gelmeye devam eden seçim sonuçlarına nazaran düşük bir ihtimal olsa da bu senaryonun gerçekleşmesi mümkün. Pekala böylesi bir eşitlikte ABD Lideri nasıl seçilecek? Her ne kadar çok küçük bir ihtimal olsa da ABD Anayasası 269’luk eşit delege sayısı olabileceğini öngörmüş ve bu çıkmaza tahlil getirmiş.
EŞİTLİK DURUMUNDA KİM DAHA AVANTAJLI?
Demokratlar 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nde 232 milletvekili ile çoğunluğa sahip. Lakin temsilciler başka ayrı oy kullanmıyor. Her eyaletin bir oy hakkı bulunuyor. Buna nazaran 26 oy alan aday lider seçiliyor. Yalnız bu durumda daha az temsilcisi olan Cumhuriyetçiler avantajı elde edebilir zira daha fazla eyalette temsilcileri bulunuyor. Sonuç olarak bu durum Donald Trump için bir avantaj oluşturuyor. Senato da ise Cumhuriyetçiler çoğunlukta olduğu için Mike Pence’in yine seçilme ihtimali hayli yüksek.
1800 YILINDA YAŞAŞAN TIKANIKLIK TAHLİL GETİRDİ
ABD’nin siyasi tarihinde bu durum bir defa gerçekleşmişti. 1800’de ABD’nin 3’ncü Başkanlık seçimi için Bağımsızlık Bildirgesi’ni hazırlayanlardan biri olan Thomas Jefferson, rakibi Aaron Burr ile birebir delege sayısına ulaşmıştı. O vakitler anayasada bu duruma kesin bir tahlil bulunmuyordu. Bu yüzden Temsilciler Meclisi, 36 seçim sonrasında Thomas Jefferson’u lider yapmıştı. Bu türlü bir tıkanıklığın tekrar yaşanmaması için 1804’te Anayasa’nın 12. değişiklik kabul edildi.
Haberler.com
