ABD Sayıştayı tarafından Kongre’ye sunulan yıllık raporda Pentagon‘un F-35 savaş uçaklarını 6 ayda bir yenileme projesinin 2 milyar dolar ek maliyet getirdiği bildirildi.
Raporda Pentagon ve Lockheed Martin firmasının F-35 savaş uçaklarının “Block 4” yazılım ve donanım modernizasyonu çalışmalarının güncellenmesi planını takip edemediklerine ve “gerçekçi olmayan programın” 2 milyar dolarlık ek maliyetin yanı sıra gecikmelere neden olduğuna dikkat çekildi.
MALİYETLER ENDİŞELENDİRDİ
Yaklaşık 20 yıldır süren ve şimdiye kadar 398 milyar dolara mal olan programa ait raporda, Lockheed Martin ve Savunma Bakanlığının daha evvelki gecikmeleri de yansıtacak biçimde F-35 savaş uçaklarının gelecekteki teslimatlarına ait iddialarını güncellemediği vurgulandı.
“F-35 programı üç yıldan fazla bir müddettir Block 4’ün geliştirilmesinin içinde lakin planlandığı üzere yeni yetenekler sunmadı. Program, planlandığı halde mevcut en son bilgilere dayanmıyor ve ulaşılabilir değil.” tespitine yer verilen raporda, F-35 programının satın alma, bakım ve on yıllar sürecek operasyonları içeren yaklaşık 1,72 trilyon dolarlık “yaşam döngüsü” maliyetine ait tasalara işaret edildi.
Raporda Block 4 programının halihazırda kestirimi maliyetinin 14 milyar dolar olduğu ve bunun ABD ordusundaki kara, deniz ve hava kuvvetleri edinim programlarından daha değerliye geldiği kaydedildi.
F-35 BAŞARISIZLIĞININ YANKILARI SÜRÜYOR
Pentagon’un, F-35 savaş uçaklarının yerdeki amaçları vurma oranının son derece başarısız olduğunu açıklamasının akabinde geçtiğimiz günlerde uçak üreticisi Lockheed Martin, savaş uçaklarının görünmezlik özelliği çalışmadığı için jetlerin üretiminde yüzde 8’den fazla düşüş yaşandığını duyurmuştu.
Ülkenin en değerli savunma programlarından bir olarak bilinen yaklaşık 400 milyar dolarlık F-35 projesi, müttefiklerinin siparişlerini karşılamakta da yetersiz kalmıştı. Son olarak İngiltere, F-35 siparişlerinin yüzde 60’ından fazlasını iptal ettiğini duyurmuştu.
“PROGRAM BİR FACİAYA DÖNÜŞTÜ”
Başarısız F-35 programı, ülkenin siyasi ajandasında da önemli ölçekte konuşulmaya başlandı. Geçtiğimiz günlerde açıklamalarda bulunan ABD Temsilciler Meclisi üyesi ve Silahlı Hizmetler Komitesi Lideri Adam Smith, F-35 programının gerçek bir facia haline geldiğini itiraf etti. Çevrim içi yapılan bir seminerde konuşan Smith, F-35 üzere programların önemli bir biçimde temizlenmesi gerektiği vurgusunda bulundu.
Programın gerçek bir para israfı olduğundan bahseden Silahlı Hizmetler Komitesi Lideri, “F-35 bize ne veriyor ve mali kayıplarımızı azaltmanın bir yolu var mı? Bu kadar düşük potansiyele bu kadar çok para harcamamanın bir yolu var mı? Zira, bildiğiniz üzere, F-35’in lojistik maliyetleri vahim.” sözlerini kullandı.
ABD MEDYASINDA F-35 TENKİTLERİ
Temsilciler Meclisi üyesinin bu çıkışının akabinde programın başarısızlığı, ülke medyasında da epey görünür hale geldi. Birbiri gerisine yayınlanan tahlillerde “F-35 programı ABD hükümetinin yanlış siyasetleri sonucu ortaya çıkmış bir başarısızlık abidesidir” yorumları yapılmaya başlandı.
TÜRKİYE PROGRAMDAN ÇIKARILMIŞTI
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi alması ABD ile ilgilerin gerilmesine neden olmuş, ABD Türkiye’yi ve Türk şirketlerini F-35 projesinden çıkartmıştı. Pentagon, F-35 programından çıkarılması sonucu Türkiye’nin 9 milyar dolardan fazla kayba uğrayacağını açıklamıştı. ABD, ayrıyeten Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığına (SSB) yaptırım uygulama kararı almıştı.
Haberler.com
