Yeni yayınlanan bir araştırmada, çocuklarda iştah fazlalığı ve obezite sıklığındaki artışa yol açan risk faktörlerinin daha doğmadan evvel başladığını bir sefer daha ortaya koyduğunu lisana getiren Evlat Endokrinoloji Eksperi Doç. Dr. Doç. Dr. Belma Haliloğlu, ana ne kadar ziyade kilo ile gebe kalırsa bebeklerinin gelecekte obez olma ihtimalinin o kadar arttığını söyledi. Doç. Dr.Haliloğlu, tekrar son periyotlardaki yayınların gebelikteki gereksiz antibiyotik tasarrufunun da çocuktaki obezite riskini artırdığını belirtti.
“TÜRKİYE AVRUPA’NIN EN OBEZ TOPLUMU”
Çocukluk çağı obezite sıklığının tüm yerkürede artmakla birlikte bilhassa Türkiye’de çok daha süratli bir artış ivmesi gösterdiğine dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Evlat Endokrinoloji Eksperi Doç. Dr. Belma Haliloğlu, “Dünya Sıhhat Örgütü’nün son donelerine nazaran Türkiye Avrupa’nın açık ara en obez topluluğu olup sıklığı yüzde 32’dir. Yani memleketimizde her 3 şahıstan biri obezdir. Yeniden çocuklardaki orantı da öbür memleketlere nazaran epey yüksektir. Sıhhat Bakanlığı’nın son donelerine nazaran çocuklarda çokça kilolu yahut obez olma nispeti yüzde 24,5. Yani her 4 evlattan birinin kilo sorunu yaşadığı görülüyor. Üstelik bu nispet her geçen yıl daha da artıyor.” dedi.
ÇOCUKLARDAKİ OBEZİTENİN ÜÇ ANA ETKENİ: AİLE, ETRAF, BESLENME
Çocukluk çağı obezitesinin ana sebebinin şiddetli yemek yeme ve aktivite azlığı olduğunu bunun da birçok sebebinin bulunduğunu söyleyen Doç. Dr. Belma Haliloğlu, bu faktörlerin çocuklardaki obezite oluşumuna tesiriyle ilgili şu haberleri verdi:
“Anne ve pederin her ikisi birden şişman ise evlatlarında obezite görülme ihtimali yüzde 80 iken ebeveynlerden yalnızca biri şişman olduğunda evladının obez olma ihtimalinin yüzde 40’a düştüğünü biliyoruz. Bunun sebebi yalnızca genetik yatkınlıkla açıklanamaz. Aile içi beslenme ve ömür stilindeki yanlışlıklar direk evlatları da etkiliyor maatteessüf. İşin daha da acı tarafı bakanlık donelerine nazaran ziyade kilolu ve obez olan evlatların yarısının ailesi evlatlarının kilo sorunu olduğunu bile düşünmüyor. Bu nedenle evvel aile bilinci gerekiyor. Sonrasında da ailece beslenme ve ömür stili değişikliği öneriyoruz. Ebeveynler kilolu olmasa bile obez evladı desteklemek ve ona örnek olmak için ailece değişim obezitenin üstesinden gelmede en değerli noktadır.”
MESKENLERDEKI KAPALI DÜŞMAN: TELEVİZYON-TABLET-BİLGİSAYAR
Kentlerde yaşayan çocuklarda fizikî aktivitenin kısıtlanması umumi bir sorun olduğuna bununla birlikte evladın aktivitesi kısıtlanırken, önüne sınırsız olarak tüketebileceği yiyecekler sunulmasının obezite riskini artırdığını söz eden Doç. Dr. Belma Haliloğlu, çevresel etkenlerle ilgili dikkat edilmesi gerekenleri şöyle lisana getirdi:
“Çevresel faktörler içinde en çok dikkat edilmesi gereken hususlar televizyon, telefon, tablet ve bilgisayar başında geçirilen devrandır. Bu durum evladın aktivitesini kısıtlar ve kuvvet tüketimini azaltır. Başkaca televizyon seyretme sırasında besin tüketimi de artmaktadır. Televizyonun bir öbür olumsuz tesiri de evlatların reklamlarda gösterilen ve besleyici bedeli olmayan yiyecek ve içeceklerin cazibesine kapılmalarıdır. Obeziteyi engellemek için fizikî aktivitenin arttırılması yani alınan gücün harcanması gerekir. Obez evlatların ailelerinde de fizikî aktivitenin, kuvvet tüketiminin az olduğu görüldüğünden fizik aktivitenin arttırılması tüm aile bireyleri için değerlidir.”
ÇOKÇA YEMEK KADAR AZ GÜÇ HARCAMAK DA YETERLI DEĞİL
Doç. Dr. Belma Haliloğlu, beslenmede öğün sayısı ve alınan besin unsurlarının içeriği son nokta ehemmiyet taşıdığına,ancak obez evladın her devir yaşıtlarına nazaran daha ziyade yiyen evlat olmadığını ve az güç harcamanın beslenme kadar kıymetli bir risk faktörü olduğunu hatırlattı. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Evlat Endokrinoloji Bilirkişisi Doç. Dr. Belma Haliloğlu, şunları anlattı:
“Beslenmenin sıklığının azalması, bir yahut iki öğün yemek yeme ve yiyeceklerin yüksek kalori içermesi, karbonhidrat ve yağdan varlıklı olması kilo alma riskini artırır. Marketlerden alınan hazır paketli her türlü eser (çikolata, gofret, bisküvi, asitli içecekler, soğuk çay içecekleri vb) patates kızartması, hamburger, pizza, makarna üzere azıklar şişmanlığın oluşmasında kıymetli rol oynar.”
Çocuklardaki obezitenin nadiren de olsa altta yatan hormonal sebeplere de bağlı olarak gelişebileceğini söyleyen Doç. Dr. Belma Haliloğlu, “Bu durumlar varlığında kilo alımı dışında haddinden fazla halsizlik, yorgunluk, kabızlık, uzunluk uzamasında yavaşlama yahut durma üzere farklı şikayetler de eşlik eder. Bu şikayetlerin varlığında kesinlikle bir evlat endokrin tabibinin denetimi gerekir” dedi.
ANANIN GEBE KALDIĞINDAKİ KİLOSU EVLATTA OBEZİTE RİSKİNİ ARTIRIYOR
Çok yeni yayınlanan bir araştırmada, çocuklarda iştah fazlalığı ve obezite sıklığındaki artışa yol açan risk faktörlerinin daha doğmadan evvel başladığını bir defa daha ortaya koyduğunu söyleyen Doç. Dr. Belma Haliloğlu, ana ne kadar çokça kilo ile gebe kalırsa bebeklerinin gelecekte obez olma ihtimalinin o kadar arttığını belirtti. Haliloğlu,”Ayrıca daha az olmakla birlikte pederin konsepsiyon sırasında çokça kilolu olması, ananın gebelik boyunca çokça kilo alması yahut çok zayıf olması, gebelik şekerinin olması, ananın gebelikte sigara içmesi de riski artırıyor” dedi. Doç. Dr. Belma Haliloğlu, yeniden son periyotlardaki yayınların gebelikteki gereksiz antibiyotik tasarrufunun da çocuktaki obezite riskini artırdığını laflarına ekledi.
GELECEKTEKİ OBEZİTE RİSKİ AÇISINDAN BIRINCI İKİ YAŞ ÇOK DEĞERLI
“Anne karnındaki devir kadar birinci 2 yaş periyodu de gelecekteki obezite riski açısından epey önemlidir” diyen Doç. Dr. Belma Haliloglu, “Sezeryanla veladet, ana sütü alamama, 2 gr/100 ml’den ziyade protein içeren mamayla beslenme, münhasıran birinci 1 yaşta süratli kilo alımı ve büyüme olması, şekerli azık tüketimi ve az uyku (
Haberler.com