Yeni tip koronavirüs önlemleri hasebiyle sinemaseverlerle online ortamda bir araya gelen Farhadi, direktör Faysal Soysal‘ın moderatörlüğünde ustalık sınıfı eğitimi verdi.
Kariyeri boyunca birçok değerli şenlikten armağanla dönen, “Bir Ayrılık” ve “Satıcı” isimli sinemalarıyla “En Uygun Yabancı Film” kısmında Oscar’a layık görülen Farhadi’nin katıldığı aktiflik, “TRT12Punto” Youtube hesabından canlı yayımlandı.
Direktör Farhadi, yaklaşık iki saat süren programda film, direktörlük ve hikaye anlatıcılığı üzerine konuştu.
Bölümde iki farklı direktör karakterinin olduğuna işaret eden Farhadi, “Bir tanesi, kendi manifestosu, derdi ve ideolojisi olan direktörlerdir ki bunlar kendi meramını anlatma derdiyle sinema yapma noktasında yola çıkarlar. Başka direktörler ya da sinema yapımcıları da bir sinema yaparken ‘Benim sinemam neyi anlatacak?’ konusunu düşünmez.” dedi.
Başarılı direktör, bir sinema kurgularken öncelikle çocukluğundaki anılar üzere, geçmişine bağlı bedelleri ele aldığını vurgulayarak, şunları kaydetti: “Mesela ‘Bir Ayrılık’ sinemasında, birinci olarak geçmişte bir fotoğraf zihnimde belirmişti ve ona gerçek ilerleyerek sinemanın senaryosunu kaleme almıştım.
Bunun dışında öteki hiçbir olgu, reaksiyon ya da haber zihnimde belirlenen bu fotoğraf kadar beni harekete geçirmedi. Aslında bir sinema için yola çıkarken, sinemanın nereye gideceğini bilmememiz daha etkileyici. Yani bir manifestosu, ideolojisi olan ya da bu niyetle ortaya çıkan sinemalar, kalıcı sinemalar olamaz. Zira o sinemalar aslında direktörlerin kalbinden değil, fikirlerinden ortaya çıkan ürünlerdir.”
Film ve edebiyatın, aşk, sevgi ve şiddet olgularından beslendiğine işaret eden Farhadi, “Bütün hikayeler aslında bu hislerin çatışması veyahut kaynaşmasıyla ortaya çıkar. Dünyanın her alanında bugün aşk var ve ona zarar veren
bir şiddet var. Fakat yaşadığımız asrî devirde aşkın sanat yapıtlarındaki anlatım şekli farklı lisanlara sahip. Bu sebeple dünyadaki değişimler bu iki hissin lisanını, formunu da değiştiriyor.” değerlendirmesinde bulundu
“Senaryo yazarken seyircinin benim kültürümü anlayıp, anlamayacağını düşünmem”
Asghar Farhadi, kendini Türk kültürüne çok yakın hissettiğini lisana getirerek, şunları söyledi: “Türkiye’de bulunduğumda kendimi hiç yabancı üzere hissetmiyorum. Senaryo yazarken de hiçbir devir Brezilya’daki ya da Hollanda’daki seyircinin benim kültürümü anlayıp, anlamayacağını düşünmem. Yani bunu hesaba katmam. Doğal bu durum, değersiz görmek üzere anlaşılmasın. Bana nazaran yazdığım senaryo, benim tarafımdan anlaşıldıysa ve ben şad kaldıysam, dünyanın sair mahallindeki insan da kesinlikle şad kalacak, etkilenecektir diye düşünüyorum. Biz, İtalyan direktör Federico Fellini’nin de Japon direktörlerin de sinemalarını izliyoruz ve farklı kültürlerden etkilenebiliyoruz. Kıymetli olan aslında senaristin kendi senaryosunu kaleme alırken sinemasından mutmain olması. Şayet o tatmin olduysa, kesinlikle sineması farklı kültürlerden kişileri da etkileyecektir.”
İran filminin dünyada kazandığı muvaffakiyete da dikkati çeken usta direktör, bunun birçok sebebi olduğunun altını çizerek, “İran filmi, birinci olarak Avrupa filmine bilhassa de Hollywood’a karşı bir reaksiyondu. Yani ana akım filme reaksiyon olarak doğan bir filmdi. Bir periyot İran filmi o kadar yaygınlaştı ki seyirci sokaktaki gerçek, sade hayatı görmek istiyordu. Ben bu manada hayat ve gerçeklik kavramlarını birbirinden farklı olarak görüyorum. Birçok İran sinemasında gördüğünüz, hayata farklı bakış açısıdır. Biz aslında sinemalarımızda gerçekliğe bir çatışma noktası ekliyoruz ki gerçeklik algısıyla hayatı daha iyi algılayabilelim. Bu mealde hayatın içinde binlerce nokta var. Gelgelelim gerçekçi bir sinemada, hayatın içinden bir şeyi anlatmak, bir maharet velev ve anlatmak bir muvaffakiyettir. Lakin esas olarak sinema içerisinde görünen o dünyanın altında, yeni derinlikler oluşturmak aslında sanattır.” dedi.
Başarılı isim, bir senaryoyu kaleme alırken öncelikle karakterleri değil, karakterlerin yaşayacağı dünyayı oluşturmaya çalıştığını söyleyerek, şöyle devam etti: “Her devir filmlerimin daha çok kişi tarafından izlenip, yorumlanmasını istedim. O yüzden her vakit bir sinema yapmaktan öte, izlenebilecek bir sinema yapmayı tercih ettim. Bu açıdan benim için seyirci sayısı değerli ve bu yüzden de dünyayı büyük görebiliyorum. Fakat bu durum bir tehlikeyi de içinde barındırıyor. O da şu ki herkesi mutlu etmeye çalışıyorsunuz ve bu bir direktör için tehlike. Şayet herkesi mutlu etmeye çalışırsanız sinemanız kendi şahsiyetini kaybedebilir. Benim bu hususta bir anahtarım var o da şudur ki, ‘bu sinemanın bir muhatabı olacak, o da benim. Ben bu sinemadan şad kalıyor muyum’ birinci olarak bunu soruyorum kendime. Senaryolarımı daima bu soruyu sorarak kaleme aldım.” Yönetmen ve senarist Farhadi, aktifliğin ahir izleyenlerin sorularını yanıtladı.
12 Punto TRT Senaryo Günleri
Filmcileri senaryo aşamasında destekleyerek girişimlerinin geliştirilmesine ek sağlayan “12 Punto TRT Senaryo Günleri”, yarın yapılacak kapanış ve armağan merasimiyle sona erecek.
Yeni tip koronavirüs (Kovid- 19) önlemlerine uyularak gerçekleştirilen aktifliğe, İngiltere, İsveç, Almanya, İtalya, Fransa, Çekya, Hırvatistan, Bosna Hersek, Katar ve İran’dan kıymetli filmciler katıldı.
Kaynak: Hürriyet
Haberler.com
