TBMM Lideri Mustafa Şentop, geçtiğimiz günlerde Avrupa Kurulu Genel Sekreteri Buric’e mektup göndererek, Kurulun Kapsayıcılık ve Ayrımcılıkla Gayret Ünitesi’nin başlattığı, başörtüsü takan bayanlara yönelik ayrımcılıkla çaba kampanyasının, Fransa’nın itirazları üzerine sonlandırılmasından duyduğu rahatsızlığı iletti.
Mektubunda, Avrupa’da ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 47 devleti; hukukun üstünlüğü, demokrasi ve insan hakları ortak paydaları etrafında bir ortaya getiren Avrupa Kurulunun, kelam konusu devletlerin ülkelerinde yaşayan 800 milyondan fazla insanın temel hak ve özgürlüklerinin korunması noktasında değerli bir fonksiyonu yerine getirdiğini belirten Şentop, “Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin 9. unsurunda teminat altına alınan din ve inanç özgürlüğünün ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarıyla ortaya konulduğu üzere kelam konusu özgürlüğün kullanım biçimlerinden biri olan dini saiklerle baş örtülmesinin, Avrupa Kurulunun temelini oluşturan insan hakları kavramının kapsamına dahil olduğu konusunda tereddüt bulunmamaktadır.” tabirini kullandı.
Şentop, son yıllarda bilhassa Avrupa’da başörtüsü takan Müslüman bayanların, İslamofobi’nin ve yabancı düşmanlığının tetiklemesiyle gerek kamu kurumları gerekse şahıslar ve özel kuruluşlar tarafından çeşitli nedenlerle ayrımcılığa ve kimi vakit nefret kabahati derecesine ulaşan haksız uygulamalara maruz bırakıldığının gözlemlendiğini aktardı.
“SONLANDIRILMASI ŞOKE EDİCİ”
Din ve inanç özgürlüğünün Avrupa’da sahip olduğu muhafaza seviyesi noktasında haklı kaygılar doğuran bu yadsınamaz olgu karşısında, Avrupa Kurulunun Kapsayıcılık ve Ayrımcılıkla Uğraş Ünitesi’nin başlattığı başörtüsü takan bayanlara yönelik ayrımcılıkla uğraş kampanyasının, çok bedelli bir teşebbüs olduğunu vurgulayan Şentop, Avrupa Kurulunun temelini oluşturan insan haklarının korunması ve geliştirilmesi ismine takdiri hak eden bu teşebbüsün, Avrupa Kuruluna mesken sahipliği yapan Fransa’da birtakım siyasetçilerin lisana getirdiği politik mülahazalar üzerine sonlandırıldığını anımsattı.
“Başörtüsü takan bayanlara karşı yapılan ve Avrupa genelinde yayılma eğilimi gösteren ayrımcılığa karşı başlatılan manalı kampanyanın, Avrupa Kurulu tarafından bir üye devletin siyasi mülahazaları dikkate alınarak sonlandırılması şoke edicidir” tabirini kullanan Şentop, Avrupa Kurulunun yöneticileri tarafından, ortalarında Fransız bakanların da bulunduğu siyasetçilerin yönlendirmesi doğrultusunda alınan bu türlü bir kararın, her şeyden evvel “Konsey Sekretaryasında çalışan tüm memurların misyonlarını hiçbir ulusal mülahazadan etkilenmeksizin yerine getireceklerini” ve “taraf devletlerden hiçbirinin, misyonlarını yerine getirirken Kurul Sekretaryasını etkileme teşebbüsünde bulunmayacağını” öngören, Avrupa Kurulu Kurucu Mutabakatı’nın 36. hususuna açıkça karşıtlık oluşturduğuna dikkati çekti.
“UTANILACAK BİR HADİSE”
Mektubunda, Birleşmiş Milletler Din ve İnanç Özgürlüğü Özel Raportörü’nün, kısa müddet evvel yayımlanan Din ve İnanca Dayalı Ayrımcılığın ve Hoşgörüsüzlüğün Sonlandırılması İçin İslamofobi ve Müslüman Aksisi Nefretle Uğraş Raporu’nda, başörtüsü takan Müslüman bayanların Avrupa ülkelerinde yaşadığı ayrımcılığın çarpıcı formda ortaya konulduğunu aktaran Şentop, şöyle devam etti:
“Avrupa Kurulunun kampanyasının sonlandırılması tarafında alınan karar, Avrupa’da yaşayan Müslüman azınlığın bayan mensuplarının inandıkları dinin gerekliliklerine uymaları sebebiyle toplumsal ömrün dışında tutulmalarına ve ayrımcılığa maruz bırakılmalarına Avrupa Kurulu tarafından onay verildiği manasına gelmektedir. Her durumda taraf devletlerin siyasetçilerinin politik korkularını kendi temel kıymetlerinin üzerinde konumlandırması, 70 yıllık tarihinde insan haklarının korunması noktasında çok kıymetli muvaffakiyetler elde etmiş olan Avrupa Kurulunun tarihinde utanılacak bir hadise olarak yerini almıştır. Ayrıyeten bu karara destek oluşturan telaşlara Fransa’nın kamu vazifelilerinin ve siyasetçilerinin kaynaklık etmesi, Avrupa Kurulunun bağımsız, tarafsız ve profesyonel formda çalışabilmesi için ismi geçen devletin uygun bir konut sahibi olup olmadığı noktasında kimi soru işaretleri uyandırmaktadır.
Umulan, bir taraf devletin iç siyasi çekişmelerinden kaynaklanan dertlerin Avrupa Kurulunun temel kıymetlerine üstün tutulduğu bu pratiğin ivedilikle düzeltilmesi, münferit bir olumsuz örnek olarak kalması ve tekrarlarının yaşanmamasıdır. Bu ise fakat Avrupa Kurulu Sekretaryasında vazife yapan yetkililerin ve başta mesken sahibi ülke olmak üzere tüm taraf devletlerin Avrupa Kurulu Kurucu Mutabakatı’nda belirlenen unsurlara sıkı sıkıya bağlı kalmaları durumunda mümkün olabilecektir. Bu vesileyle temel unsur ve kıymetlerimiz çerçevesinde ortak tavır geliştirebileceğimizi ümit ederim.”
“PROJEYİ SONLANDIRMAK ÜZERE BİR NİYETİM YOK”
Avrupa Kurulu Genel Sekreteri Buric, bir müddet evvel Meclis Lideri Şentop’un mektubuna yanıt yazdı.
Avrupa Kurulunun, kendini tüm Avrupalıların niyet özgürlüğü, vicdan ve din de dahil insan haklarını ve temel özgürlüklerini müdafaaya, bu hak ve özgürlüklerden Avrupa İnsan Hakları Kontratı doğrultusunda, ayrımcılık olmaksızın her şartta yararlanılmasına adadığını belirten Buric, “İnsan hakları için yapabiliriz” isimli projenin, Avrupa Kurulu bedelleri ile uyumlu olan bir emel, yani bir kişi yahut kümeye karşı nefret ve ayrımcılığı teşvik eden sözlerle gayrete kapsamlı bir yaklaşım güttüğünü bildirdi.
Proje çalıştaylarından birinde iştirakçilerin, dini kıyafetler giyilmesi suretiyle dini kimliğin söz edilme özgürlüğü üzerine odaklanmayı tercih ettiklerini, özellikle birçok sefer ayrımcılığa uğrayan İslami başörtüsü takan Müslüman bayanların klişeleştirilmelerine ve damgalanmalarına karşı çıkmak ismine iletiler üretmeyi istek ettiklerini aktaran Buric, şunları kaydetti:
“Katılımcılar tarafından hazırlanan ve ardından toplumsal medya aracılığıyla iletilen iletilerin kimileri makûs formüle edilmiş olup yanlış yorumlamaya açıktır. Bu iletilerden haberdar olur olmaz kaldırıldıklarından emin olarak, kimi üye devletlerden gelen reaksiyonlar sonrasında Avrupa Kurulunun bu bahisteki duruşunun açıklığa kavuşturulmasını sağladım. Projenin bağlantı taraflarını yine gözden geçirmeleri ve sunulma sistemlerini dikkatli formda ele almaları ve böylece amaçları ile Avrupa Kurulu kıymetlerinin düzgün formda yansıtılmasının sağlanması için ilgili meslektaşlarıma talimat verdim. Hiç kuşkunuz olmasın projeyi sonlandırmak üzere bir niyetim yok. Ayrımcılık yapmama ile ilgili daha büyük ileti ve nefret telaffuzlarıyla çaba hala kıymetlidir.
Son olarak bu vesileyle Ayrımcılıkla Çaba İdari Komitesi ile Medya ve Bilgi Toplumu İdari Komitesi’nin nefret telaffuzlarıyla gayret için yeni bir Bakanlar Şurası tavsiyesi oluşturduklarına, ayrıyeten ırkçılık ve hoşgörüsüzlük zıddı Avrupa Komitesinin, Müslüman aykırısı ırkçılık ve ayrımcılığın önlenmesi ve uğraş edilmesine ait revize edilmiş bir ‘genel siyaset tavsiyesi’ hazırladığına dikkati çekmek istiyorum. Bu metinler, Müslümanlara, ayrıyeten Müslüman bayanlara karşı nefret ve ayrımcılıkla çabaya ait faaliyetlerimizi daha da güçlendirecektir.
Haber7
