Türkiye iç siyaseti son bir haftadır kıymetli gelişmelere sahne oldu.
ABD önderliğindeki 10 ülke Osan Kavala’nın hür bırakılmasına yönelik ortak bir bildiri yayınladı.
Bu bildiri, Türkiye cephesinde sert karşılandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 ülke büyükelçilerinin ‘persona non grata’ (istenmeyen adam) ilan edilmesi için talimat verdiğini açıkladı.
Bu açıklamanın akabinde Kavala açıklamasına imza atan ABD, Kanada, Finlandiya, Danimarka, Hollanda, İsveç, Almanya, Fransa, Norveç ve Yeni Zelanda, yeni açıklamayla geri adım attı.
Ortak paylaşımda, Viyana Mukavelesi’nin 41. unsuru hatırlatıldı.
Haber7 olarak, Türkiye’ye yönelik diplomatik operasyonu Sabah gazetesi müellifi Mahmut Övür, SETA Brüksel Koordinatörü Doç. Dr. Talha Köse ve Sabah muharriri Haşmet Babaoğlu’na sorduk.
“BU HESAPLAŞMA BURADA BİTMEDİ”
Türkiye’in başta ABD olmak üzere global güçlerle Batı ülkeleri tarafından önemli bir halde sıkıştırıldığını söyleyen Mahmut Övür, Bu atağın kolay bir atak olmadığı görüşünde:
“Gerçekten Türkiye’yi zora sokmaya çalışan bir yaklaşım. Fakat Türkiye, AK Parti periyodunda girdiği bağımsızlıkçı otonom tutumunu sürdürdü. Lider Erdoğan’ın sert çıkışı, onlara geri adım attırdı. Bu hesaplaşma burada bitmedi diye düşünüyorum. Devam edecek. Lakin Türkiye de direnecek.”
“TÜRKİYE GÜÇLÜ BİR DİRENİŞ SERGİLİYOR”
“Kendi koyduğu milletlerarası mutabakatlara uymayanlar tekrar kendileri” diyen Övür, “Böylesine iki yüzlü bir yaklaşım sergiliyorlar. Doğal olarak da artık 41. unsur gereği geri adım attılar. Atacaklar da…” halinde konuştu.
“Türkiye’nin direnci karşısında yapacakları diğer bir şey yok diye düşünüyorum” diyen Sabah müellifi, şunları aktardı:
Viyana Mukavelesine sığınmaları doğal. Kendi kurduklar kuralları çiğneyen bir Batı aklıyla karşı karşıyayız. Nasıl göçmenler sorununda, S-400 sorununda ikiyüzlülük yapıyorlarsa, burada da birebirini yapıyorlar. Böylesine ceberut bir Batı. Buna karşı Türkiye güçlü bir direniş sergiliyor.
“KİMİN LİDERLİĞİNDE GERÇEKLEŞTİĞİ ÖNEMLİ”
SETA Brüksel Koordinatörü Doç. Dr. Talha Köse, olayın geliştiği bağlamın iyi kıymetlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
“Hangi vakit diliminde, hangi öncül adımlarla, kimin liderliğinde gerçekleştiği önemli” diyen Köse, şunları kaydetti:
“BU ADIM ATILMASAYDI DAHA BÜYÜKLERİ YAŞANACAKTI”
“Bütün bunlar bir anda Türkiye-ABD bağlarındaki olağanlaşmanın önüne geçmeye çalışan, bir yandan da bu tansiyonu artırmaya yönelik ataklar olarak okundu” diyen Köse, “Bu adıma şayet reaksiyon verilmezse, daha sonraki süreç içerisinde bundan daha büyük, tahminen Türkiye iç siyasetine daha fazla tesir edebilecek adımların gelebileceği öngörüldü. Bundan ötürü Türkiye haklı olarak, memleketler arası hukuktan ve bağlantılardan doğan hakları doğrultusunda reaksiyon göstermiş oldu. Dışarıdan bakıldığında sert bir reaksiyon üzere gözüktü. Zira 10 büyükelçinin istenmeyen adam ilan edilmesi çok yaygın bir uygulama değil. Fakat bir yandan da Türkiye kendi üzerinde oluşturulmaya çalışılan siyasi baskı ve bu baskının da ötesinde daha büyük adımların olabileceği bir ortama sürüklenmek istemediği için o çizgiyi sert bir biçimde çizmeye çalıştı. Ve bu manada da başarılı olmuş oldu” niyetini lisana getirdi.
“ASIL OLAN BUNDAN SONRAKİ SÜREÇ”
Bundan sonraki süreçte emsal adımların atılabileceği ikazında bulunan Köse, kelamlarını şöyle sonlandırdı:
“Benzer bir halde Türkiye’nin memleketler arası hukuktan kaynaklanan haklarının gözetileceğine dair teminat verilmesinin akabinde öteki ülkeler de buna uydular ve yeni bir olağanlaşma geldi. Asıl olan bundan sonra Türkiye’nin iç siyasetine nüfuz etme davranışı devam edecek mi etmeyecek mi? Türkiye’nin sert reaksiyonu daha ileri adımları önlemeye yönelik bir atılım olarak da okunabilir. Bu reaksiyon olumlu bir formda Türkiye açısında olumlu sonuç vermiştir.”
“ESAS SORUN İÇİMİZDEKİ ELÇİLER”
Sabah muharriri Haşmet Babaoğlu, büyükelçi krizine yönelik yaptığı değerlendirmede, “içimizdeki büyükelçilere” dikkat çekti.
“Büyükelçilerin geri adım atması normaldi” diyen Babaoğlu, “Çünkü Viyana 41. hususu var. Hatırlatılınca kendilerine geldiler. Lakin bizim içimizdeki elçileri geri adım atmıyorlar. Temel oraya dikkat etmek lazım. Temel sorun o” diye konuştu.
“DAHA ÇOK ARBEDE EDECEĞİZ”
Babaoğlu, daha evvel birçok kere Türkiye iç siyasetine müdahale teşebbüsünde bulunan ülkelerin son krizde neden Viyana Sözleşmesi’ne başvurduğuna yönelik soruya, şu karşılığı verdi:
“Pandemi sonrası dünyada Türkiye’nin yeri ve geleceği burada rol oynuyor. Eski numaralar devam etmiyor. Yalnız kimse şu bahiste da kendini aldatmasın. Temel kozlarını iktisat üzerinden oynayacaklar. Onlara şu ileti da gitmiş olabilir; diplomatik olarak yüklenmenin alemi yok. Aslında zoru görünce geri çekilmek zorunda kaldılar. Zira ekonomik olarak üzerimize gelecekleri çok açık. Bundan sonraki süreçte ekonomik olarak üzerimize gelmeyi tercih edeceklerdir. Daha çok direneceğiz, çok çıkışacağız, çok hengame edeceğiz. Buna hazırlıklı olmak lazım.”
Emekli Cezayir ve Yunanistan Büyükelçisi Ümit Pamir ise, Türkiye’nin reaksiyonunun daha hafif olabileceğini söz etti.
Pamir, elçiliklerin çağırılıp görüşme yapılabileceğini belirtirken, “Ancak ABD dahil 10 ülkenin toplu bir açıklama ile Türkiye’ye yönelik bu atılımı çok nahoş bir hareket olarak değerlendirilebilir” biçiminde konuştu.
Haber7
