Korona günlerinde karaciğer nakli bekleyen hastalar, hastane içinde ‘Covidsiz patika’ denilen bir ortamda tedavi edildi. Hastane binası ve ağır bakım ünitesinin koronavirüs hastaları için yine düzenlendiğini belirten Prof. Dr. Murat Dayangaç, ‘covidsiz patika’ hakkında haber verdi.
Tüm dünyayı tesiri altına alan Covid-19 pandemisinde nakil bekleyen hastaların inançlı tedavisine ait haberler paylaşan Medipol Mega Üniversite Hastanesi Organ Nakli Kısmı’ndan Prof. Dr. Murat Dayangaç, resmi olarak birinci vakanın bildirildiği 11 Mart’tan birkaç gün sonra aralarında Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nin de bulunduğu birçok üçüncü basamak tedavi merkezinin Covid hastanesi olarak belirlendiğini söyledi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nin sürece iyi bir planlamayla hazırlandığını anlatan Prof. Dr. Murat Dayangaç, “Aynı kompleks içinde nokta alan 3 ana hastane binasından biri ve üç ağır bakım ünitesinden bu bina ile direkt temaslı olan bir tanesi, Covid hastalarının bakımı için yine düzenlendi. Birebir devranda Covid kuşkusu taşıyanların görüleceği poliklinikler de olağan hastane tertibinden ayrıldı. Covid hastalarının akciğer tomografilerinin çekileceği radyoloji ünitesi ve gereğinde tekrar bu hastalar için kullanılacak girişimsel radyoloji kısmı bile izole edildi. Organ nakli hastalarının yattığı servis, ayaktan geldikleri poliklinik ve buralarda vazifeli sıhhat çalışanları da Covid ile ilgili rastgele bir vazifenin dışında tutuldu. Tüm bunlara organ nakli ameliyatlarının yapıldığı ameliyathaneler ve bu ameliyatlarda taraf alan sıhhat çalışanlarının da korunması eklenince, baştan itibaren ‘Covid’siz patika’ ismiyle anılan çalışma ortamına sahip olduk” dedi.
“DURUMU KRİTİK HASTALARI BEKLETEMEZDİK”
Prof. Dr. Murat Dayangaç, bu süreçte nakillere yönelik çizdikleri rotayı ise şöyle açıkladı:
“Acil olmayan böbrek nakillerinin bir vade durdurulması yanındaki Türk Nefroloji Derneği ve Sıhhat Bakanlığı teklifleri uyarınca böbrek nakline ara verdik. Ama karaciğer nakli hastaları, diyaliz üzere bir bahta sahip değil. Örneğin karaciğer yetmezliği ileri seviyede olan birine, hele de vericisi hazırken beklemesini söylemek kolay değil. Hastaların büyük kısmı ileri raddede karaciğer yetmezliği yahut karaciğer kanseri olan hastalar. Hasebiyle onların uzun mühlet inançlı bir formda bekleyebileceklerini garanti edemezdik. Dünyada derhal tüm memleketler misal bir çelişkiyle karşı zıdda kaldı. Milletlerarası Karaciğer Illetleri ve Karaciğer Nakil Dernekleri, süratle sıhhat çalışanlarına yol gösterebilmek maksadıyla kılavuzlar yayımladı, milletlerarası iştirakli görüntü konferanslar düzenlendi. Lakin her memleketin velev her merkezin koşulları birbirinden farklı olduğu için, bu kılavuzları hastaların yararına olacak biçimde uygulamayı benimsedik.”
“COVID NEDENİYLE RİSK 2 KATA ÇIKTI”
Kısa müddet içinde pandeminin öncelikle ve en ağır formda etkilediği İtalya’dan çok sayıda olgu geldi. Karaciğer nakli olmuş hastalarda Covid’e yakalanma durumunda, olağan bireylere nazaran 2 kata yakın artmış mevt riski bildirildi. Bu nedenle nakil sonrası tertipli poliklinik denetimlerini mümkün olduğunca seyrelttik ve hastaların tetkiklerini yaptırıp sonuçlarını mail yoluyla göndermelerini istedik ve telefonla muhabere kurmayı tercih ettik. Daha da kıymetlisi Covid’e bağlı vefat riski, karaciğer yetmezliği nedeniyle bekleme listesinde olup da Covid’e yakalanan hastalarda daha da yüksekti. Bunun üzerine bir de Covid olmasa da karaciğer yetmezliğinin daha da derinleşmesi ya da kanseri olan hastaların yayılım nedeniyle tedavi şansını kaçırmaları riski eklenince, saydığımız durumlardaki hastaların karaciğer nakillerini ertelemeden yapma kararı aldık. Bu süreçte yayınlanan milletlerarası kılavuzlar ve Sıhhat Bakanlığı teklifleri de bu biçimdeydi.
HASTA VE AİLEYE HABERLENDIRME
Covid gölgesi altında karaciğer nakillerine devam etmeye karar verdiğimizde birinci yaptığımız şey, hastaları ve vericileri bu koşullar altında nakil olmanın muhtemel yarar ve riskleri konusunda daha iyi bilgilendirmek oldu diyen Prof. Dr. Murat Dayangaç, “Bunun için kişisel onam formları hazırladık. Sonuçta canlı vericili karaciğer nakli yalnızca hastayı değil, karaciğer vericisini ve velev bütün aileyi içeren kapsamlı bir süreç. Aslında her şeyin önünde de verici güvenliği bölge alıyor. Bu nedenle bizi en fazla zorlayan şey, aslında vericiler ile ilgili sorumluluğumuz oldu. O denli ki pandeminin başlamasının akabinde ertelediğimiz bütün hastalar, verici güvenliği nedeniyle ertelendi. Örneğin 50 yaş üzeri erkek vericileri ya da ılımlı teneffüs yolu sıkıntıları olan vericileri erteledik. Ne vakit ki vaka sayıları azaldı ve hastanedeki son Covid hastası da taburcu oldu, bu hastaları ondan sonra ameliyata aldık” sözlerini kullandı.
OPERASYONDAN 72 SAAT EVVEL TEST
Covid periyodunda gerçekleştirilen nakillerde alınan ve alınmaya devam eden tedbirler hakkında da konuşan Prof. Dr. Murat Dayangaç laflarını şöyle tamamladı:
“Bu bahiste da milletlerarası kılavuzları takip etmeyi benimsedik. Hasta, verici ve refakatçilerinin, organ nakli servisine yatmadan Covid testlerinin negatif olduğundan emin olduk. Ayrıyeten hastada ve vericisinde ameliyattan evvelki 72 saat içinde Covid testini tekrarlayıp negatif olduğundan emin olduk ve tekrar kılavuzlarda belirtildiği formda akciğer tomografisi yaparak Covid mümkünlüğünü dışladık. Hasta ve vericiler, ameliyat sonrası Covid’den korunmuş ağır bakıma alındılar ve en kısa devirde servise yatırıldılar. Bu devirde ortalama ağır bakım yatış vadesi bir gece ile sonlu kaldı. Zati Covid öncesi de Organ Nakli servisinde el hijyeni çok sıkı uygulanmaktaydı. Bunun üzerine şahsî kollayıcı ekipman pratiği da eklenince aslında daha da inançlı bir ortam sağlanmış oldu.”
Kaynak: DHA
Haberler.com
