CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan 9 hedef, 50 gaye ve 393 faaliyeti içeren İnsan Hakları Aksiyon Planı’nı açıkladı. Erdoğan, “Eylem Planımızın en son maksadı, yeni ve sivil bir anayasadır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan İnsan Hakları Hareket Planı’nı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen toplantı ile tanıttı. Toplantının iyi olmasını dileyen Erdoğan, “Bugün açıklayacağımız aksiyon planı da değişim ve ıslahat irademizin devam ettiğinin ve devam edeceğinin bir örneğidir. İnsan Hakları Hareket Planı, geçmişin muhasebesi ile geleceğin murakabesinin eseri bir evraktır. Her hususun hayata geçmesi için gereken adımları kararlılıkla atacağız. İnşallah önümüzdeki hafta da ekonomik ıslahat programımızı milletimizle paylaşacağız” dedi.
“2 YILLIK MÜDDETTE UYGULANACAK’İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın 9 gaye, 50 amaç ve 393 faaliyeti içeren bir doküman olarak ortaya çıktığını kaydeden Erdoğan, “Eylem Planı iki yıllık bir vakit diliminde uygulanmak üzere hazırlanmıştır. Aksiyon Planı’nda belirlenen her bir faaliyet için sorumlu ve ilgili kuruluşlar ile bu faaliyetler için öngörülen vakit dilimine yönelik takvim de iki hafta içerisinde kamuoyunun bilgisine sunulacaktır. Evraktaki unsur, hedef, gaye ve faaliyetleri, yalnızca ana çizgileriyle sizlerle paylaşmak istiyorum” diye konuştu.Vizyonu, ‘Özgür birey, güçlü toplum; daha demokratik bir Türkiye’ olarak belirlenen Aksiyon Planı’nın 11 temel prensiple başladığını belirten Erdoğan, temel prensipleri şöyle sıraladı: “İnsan, doğuştan sahip olduğu vazgeçilmez haklarıyla yaşar, devletin vazifesi de bu hakları korumak ve geliştirmektir. İnsan onuru, bütün hakların özü olarak hukukun aktif muhafazası altındadır. Lisan, din, ırk, renk, cinsiyet, siyasi fikir, felsefi inanç, mezhep ve gibisi sebepler temelinde hiçbir ayrımcılık kelam konusu olmaksızın, herkes hukuk önünde eşittir. Kamu hizmetinin herkese eşit, tarafsız ve dürüst biçimde sunulması, bütün idari faaliyetlerin temel özelliğidir. Mevzuat, tereddüt doğurmayacak formda açık, net, anlaşılır ve öngörülebilir kurallar içerir, kamu otoriteleri de bu kuralları hukuk güvenliği prensibinden ödün vermeden hayata geçirir. Mukavele özgürlüğüne, tüzel güvenlik unsuru ve kazanılmış hakların korunması prensibine karşıt olarak hiçbir biçimde müdahale edilemez. Devlet, teşebbüs ve çalışma hürriyetini, rekabete dayalı özgür piyasa kuralları ile toplumsal devlet prensibi çerçevesinde korur ve geliştirir. İsimli ve idari işleyiş, masumiyet karinesi, lekelenmeme bilhassa bunun altını çiziyorum, lekelenmeme hakkı ve ceza sorumluluğunun kişiselliği unsurlarını koruyan, gözeten ve güçlendiren bir yaklaşımı merkezine alır. Hiç kimse, oburlarının kişilik haklarına hürmet göstermek suretiyle yaptığı tenkitleri yahut fikir açıklamaları nedeniyle özgürlüğünden mahrum bırakılamaz. Hukuk devleti, hak ve özgürlükler ile adaletin teminatı olarak her alanda tahkim edilir. Haklarının ihlal edildiğini sav eden herkes, tesirli kanun yollarına zahmetsiz formda erişebilir, adalete erişim, hak ve özgürlüklere hürmetin temelidir.”‘İNSAN HAKLARI KURUMLARININ AKTİFLİĞİNİ ARTIRIYORUZ’Erdoğan, İnsan Hakları Hareket Planı’nda birinci hedefin, ‘daha güçlü bir insan hakları muhafaza sistemi’ olduğunu belirterek, “Buradaki amacımız, insan haklarına dayalı bir hukuk devleti anlayışının daha da güçlendirilmesidir. Böylelikle Avrupa Birliği ile özellikle vize serbestisi diyaloğunda karşılanması beklenen konulara yönelik çalışmalara da sürat veriyoruz. Tekrar bu emel başlığı altında Anayasa Mahkemesi’ne ferdi müracaat sisteminin aktifliğini artırmayı hedefliyoruz. Demokratik iştiraki güçlendirmek için, siyasi partiler ve seçim mevzuatında değişiklik yapmak üzere kapsamlı bir çalışma başlatıyoruz. İnsan hakları kurumlarının aktifliğini artırıyoruz. Kamu Denetçiliği Kurumu ile Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun kararlarını, ferdî dataların korunması suretiyle kamuoyunun erişimine açıyoruz” dedi. Hareket planının ikinci maksat başlığının ‘Yargı bağımsızlığı ve adil yargılanma hakkının güçlendirilmesi’ olduğunu kaydeden Erdoğan, “Adil kararın makul müddette verilmesini temin için yargıda amaç müddet uygulamasını yaygınlaştırıyoruz. İdari yargıda gerekçeli kararın 30 gün içinde yazılmasını zarurî kılıyoruz. İş davalarının daha süratli halde sonuçlanmasını temin için, yargıçların, Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun kayıtlarına bilişim sistemi üzerinden erişebilmesini sağlıyoruz. Avukatların, Anayasa Mahkemesi’ne ferdî müracaatları elektronik ortamda yapabilmelerine imkan sağlıyoruz. Yeniden, geçtiğimiz yıl uygulamaya konulan ve bilhassa şu salgın devrinde büyük kolaylık sağlayan e-Duruşma uygulamasını tüm hukuk mahkemelerine yaygınlaştırıyoruz” diye konuştu.’MAHKEME UZMANI’ TAKIMI İHDAS EDİYORUZ’Eylem planının üçüncü gayesinin ‘Hukuki öngörülebilirlik ve şeffaflık’ olduğunu kaydeden Erdoğan, “Eylem Planıyla, yönetimin iş ve süreçlerinde öngörülebilirliği ve şeffaflığı daha da güçlendiriyoruz. Bunun için, yönetime yapılan müracaatlarda yönetimin karşılık verme müddetini 60 günden 30 güne indiriyoruz. Hareket Planıyla, Yargıtay ve Danıştay üyeliğine seçilebilmek için en az 45 yaş ile birinci sınıf olmanın yanında, aşikâr bir kıdem kaidesi da getiriyoruz. Adliyelerde yargıçlara dayanak olacak ‘mahkeme uzmanı’ takımı ihdas ediyoruz. Hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğun kapsamı genişletiyor, arabulucuların farklı alanlarda ihtisaslaşmasını sağlıyoruz” sözünü kullandı. Erdoğan, Hareket Planının dördüncü maksadının, ‘İfade, örgütlenme ve din özgürlüklerinin korunması ve geliştirilmesi’ olduğunu lisana getirerek, “Basın, yayın ve internet yoluyla işlenen hatalarda, muhakeme kuralı olan müddetleri, tabir özgürlüğünü güçlendirmek maksadıyla yine ele alıyoruz. Tabir ve basın özgürlüğüne ait standartları yükseltmek için gazetecilerin mesleksel faaliyetlerinin kolaylaştırılmasına yönelik önlemler geliştiriyoruz. Hangi dine mensup olursa olsun, kamu ve özel kesim çalışanları ile öğrencilerin, kendi dini bayramlarında müsaadeli sayılmalarını sağlıyoruz” dedi.’KATALOG KABAHATLERİN KAPSAMINI DARALTIYORUZ’Erdoğan, İnsan Hakları Hareket Planı’nın beşinci emelinin ‘kişi özgürlüğü ve güvenliğinin güçlendirilmesi’ olduğunu, bu temel hak çerçevesinde pek çok yeniliği hayata geçirdiklerini söyledi. Erdoğan, şöyle konuştu: “Tutuklamanın bir muhafaza önlemi olduğu, istisnai olarak başvurulması gerektiği istikametinde mevzuatta kıymetli değişiklikler yaptık. Tutuklamanın mühleti, kapsamı, münasebeti konusunda Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yapılan değişikler, bu alanda değerli bir iyileşme sağlamıştır. İktidara geldiğimiz 2002 yılında, cezaevlerinde bulunanların yüzde 41’i tutuklu iken, bugün bu oran yüzde 17’ye gerilemiştir. Ceza Muhakemesinin temel unsurlarına uygun formda, bu anlayışı daha da güçlendiriyoruz. Bunun için, ‘tutuklamada ölçülülük ve orantılılık’ unsurları doğrultusunda, katalog kabahatlerin kapsamını daraltıyoruz. Katalog hatalarda ‘somut kanıta dayanma şartı’ getirerek, tutuklamanın istisnai bir muhafaza önlemi olduğuna ait ilkeyi tahkim ediyoruz. Sulh ceza hakimliklerinin tutuklama ve başka muhafaza önlemlerine ait kararlarına karşı dikey itiraz yordamı getiriyoruz. İsimli denetim önlemlerini de, tutuklamada olduğu üzere üst müddete bağlıyoruz. Müdafi ile görüşme hakkını kısıtlayan kanun kararlarını, özgürlükler lehine bir yorumla gözden geçiriyoruz. ‘Konutu terk etmeme’ isimli denetim önleminde geçen mühletin, sonuç cezanın infazından mahsubuna yönelik değişiklik yapıyoruz. Bahse yalnızca mevzuat istikametiyle bakmıyor, uygulamadan kaynaklanan aksaklıkları da gündemimize alıyoruz. Vatandaşımızın, yalnızca söz almaya yönelik yakalama kararları yüzünden özgürlüğünden yoksun kalmasını istemiyoruz. Aksiyon Planı’yla, yalnızca söz vermek için mesai saati dışında yakalayıp gözaltına alma, otelde gecenin bir yarısı bulup gözaltına alma üzere uygulamalara son veriyoruz. Tabir alma süreçleri artık 7 gün 24 saat yapılabilecek.”‘ZAMAN AŞIMINI KALDIRIYORUZ’Eylem Planı’nın 6’ncı maksadının ‘kişinin maddi ve manevi bütünlüğü ile özel hayatının garanti altına alınması’ olduğunu kaydeden Erdoğan, şunları kaydetti: “İnsan onur ve haysiyetini korumak, devletin en değerli varlık sebebidir. Bunun için, ‘işkence ve makûs muameleye sıfır tolerans’ anlayışını istisnasız bir formda hayata geçirdik. Geçmişte daima tartışılan sistematik azap ya da makus muamele savları, artık geride kalmıştır. İşkenceyi, en ağır yaptırımlarla soruşturan Türkiye, bu mevzuda vakit aşımını kaldıran dünyadaki seçkin ülkelerden biridir. Bu alandaki kazanımlarımızı korumak için, kolluk vazifelileri ile çarşı ve mahalle bekçilerine güç ve silah kullanımı ile berbat muamele teşkil edebilecek konular hakkında sistemli olarak eğitim veriyoruz. Azap argümanlarıyla ilgili disiplin soruşturmalarında da vakit aşımını kaldırıyoruz. Hastanelerde isimli muayeneye mahsus üniteleri ve fiziki yerleri yaygınlaştırıyoruz. Vazifesinin gereklerine karşıt hareket etmek suretiyle bir hak ihlaline sebebiyet veren kamu vazifelileri hakkında rücu ve disiplin süreçlerinin aktifliğini artırıyoruz. Soruşturmaların tesirli bir biçimde yürütülmesini temin etmek hedefiyle, iddianameyi hazırlayan Cumhuriyet Savcısına, yargılama sonucunun bildirilmesini sağlıyoruz. Tekrar bu kapsamda, olay yeri inceleme, isimli arama ve fiziki el koyma süreçlerinin dijital olarak kayıt altına alınması zorunluluğunu getiriyoruz.”Erdoğan, tek bir bayanın dahi şiddet mağduru olmadığı güne kavuşana kadar kurumların, sivil toplumun, medyanın ve toplumun tüm kısımlarının işbirliğiyle, bu çabayı sürdüreceklerini kaydetti.’PİLOT DAVA’ YOLU GETİRİYORUZ’Erdoğan, Hareket Planı’nın 7’nci hedefinin ‘Mülkiyet hakkının daha faal korunması’ olduğunu söyleyerek, şöyle konuştu: “Bu anlayışla, ivedi kamulaştırmaya ait kararları de içerecek biçimde, kamulaştırmayla ilgili tüm mevzuatı yine ele alıyoruz. Kamulaştırmasız el atmaya karşı valilikler nezdinde idari bir müracaat yolu getiriyor, bu konuda kusuru bulunan kamu görevlilerine de idari yaptırım yolunu açıyoruz. Birebir halde, kamulaştırmasız el atma aksiyonlarından kaynaklı davaların öncelikle görülmesini sağlıyoruz. İcra takibi ve yargılama süreçlerinden kaynaklı mağduriyetlerin önüne geçmek için, İcra ve İflas Kanunu ile ilgili yönetmeliği, mülkiyet hakkının en geniş formda korunmasını sağlayacak biçimde tekrar düzenliyoruz. Kamu yönetimlerinin taraf olduğu birebir nitelikteki uyuşmazlıklarda ‘pilot dava’ adabı getiriyoruz. Pilot davada verilecek kararın tıpkı mevzudaki uyuşmazlıklar bakımından bağlayıcı olmasını temin ederek, gereksiz vakit kayıplarının ve kaynak israflarının önüne geçiyoruz.”‘DURUŞMA SALONLARINI, ÇOCUK DOSTU OLACAK BİÇİMDE TASARLANIYOR’İnsan Hakları Aksiyon Planı’nın 8’inci emelinin, ‘toplumsal refahın güçlendirilmesi ve kırılgan kesitlerin korunması’ olduğunu bildirdi. Erdoğan, “Çocukların fiziki ve ruhi gelişimlerinin desteklenmesi için onların dijital riskler, siber zorbalık ve internet bağımlılığından korunmasına yönelik çalışmaları en üst düzeye çıkarıyoruz. Milletlerarası müdafaa ve süreksiz muhafaza kapsamındaki kimsesiz çocukların bakım ve nezaretinin daha faal sağlanabilmesi için hükmî kişi vesayet sistemini hayata geçiriyoruz. Çocuk adaleti uygulamalarını da güncelliyoruz. Çocuk mahkemelerindeki duruşma salonlarını, çocuk dostu olacak formda tasarlıyor, duruşmalara hakim, savcı ve avukatların cübbe giymeksizin iştirakine imkan sağlıyoruz. Aile mahremiyeti ve çocuğun üstün faydasının daha iyi korunabilmesi gayesiyle aile ve çocuk mahkemelerinin müstakil bir yerleşke içinde bulunacağı yeni bir adliye mimarisi modeli geliştiriyoruz. Kontrollü hürlük müdürlüklerinde çocuk ofisleri kuruyoruz. Suça sürüklenen çocukların isimli süreçlerinin her kademesini, bu ofisler vasıtasıyla takip ediyoruz. Kontrollü hürlük müdürlüklerinde çocuk ofisleri kuruyoruz. Suça sürüklenen çocukların isimli süreçlerinin her kademesini, bu ofisler vasıtasıyla takip ediyoruz” dedi.Gençlerin aile kurmasını teşvik için evlilik yardımının kapsamını genişlettiklerini belirten Erdoğan, “Sağlık raporlarında engellilik oranı ve haline ait kriterlere bir standart getirerek, bu mevzuda yaşanan problemleri gideriyoruz. Ayrıyeten, engelli öğrencilerimizin yurtlarda fiyatsız barındırılmasını sağlıyoruz. Toplumsal ve insani siyasetler açısından, cezaevlerinde bulunan-bulunmayan üzere bir ayrımı hakikat bulmuyoruz. Özel infaz yöntemlerinin kapsamını genişletmeye devam ederek, ağır hasta, yaşlı yahut engelli mahkumların cezalarının konutlarında infazının imkanlarını artırıyoruz” diye konuştu.’HUKUK FAKÜLTELERİ 5 YIL OLACAK’Erdoğan, Aksiyon Planı’nın 9’uncu ve son gaye başlığının, ‘İnsan hakları konusunda üst seviye idari ve toplumsal farkındalık’ olduğunu belirterek, şunları kaydetti: “İnsan haklarına hassas çalışmalarıyla, emsallerine nazaran öne çıkan kamu görevlilerini ödüllendiriyoruz. Hakim, savcı ve avukatlara yönelik eğitim faaliyetlerinde, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatlarını da içerecek halde, insan hakları konusunu merkeze alıyoruz. Hakim ve savcılar ile kamu vazifelileri için toplumsal medya etik prensiplerini, tarafsızlık anlayışını temel alarak belirliyoruz. İnsan hakları farkındalığını yönetimin kapalı devre bir faaliyeti olarak görmüyor, bu işi vatandaşlarımızla etkileşim içerisinde yapıyoruz. Bu anlayışla, her yıl ‘Türkiye İnsan Hakları Raporu’ hazırlanmasını ve kamuoyu ile paylaşılmasını sağlıyoruz. Yargı Islahatı Stratejimiz kapsamında hukuk fakültelerine giriş için gereken başarısı sırasını 190 binden evvel 125 bine, sonra 100 bine çekmiştik. Yeniden birebir kapsamda hukuk fakültelerinde tahsil mühletini beş yıla çıkarıyoruz.”‘NİHAİ EMEL YENİ VE SİVİL BİR ANAYASA'”Eylem Planı’mızın en son emeli, yeni ve sivil bir anayasadır” diyen Erdoğan, “Bunun için, geçtiğimiz haftalarda yeni ve sivil anayasa teklifimizi tekrar milletimizin takdirine sunduk. Ulusal iradenin üstünlüğü aslına nazaran hazırlanacak yeni bir toplumsal mukavele metnini, Cumhuriyetimizin 100’üncü yılını karşılamaya hazırlandığımız şu devirde ülkemize kazandırmanın, tarihi sorumluluğumuz olduğuna inanıyoruz. İşte bu sebeple, devleti yaşatmanın lakin insanı yaşatmakla mümkün olacağı anlayışı üzerine bina edeceğimiz yeni anayasa gayemizi, İnsan Hakları Aksiyon Planımızın sonuncu hedefi olarak belirledik. Yeni anayasa, herkesin anayasası olacaktır. Bunun için tüm siyasi partilerimizi, kurumlarımızı, sivil toplum kuruluşlarımızı, akademimizi, ülkemizin geleceği konusunda kelamı olan herkesi, yeni anayasa imal sürecine katılmaya davet ediyoruz. Cumhur İttifakı olarak biz kendi çalışmamızı elbette yapıyoruz, yapacağız. Başka partilerin ve bölümlerin teklifleriyle sonuncu halini vereceğimizi ümit ettiğimiz yeni anayasayı, milletimizin takdirine sunarak, Türkiye’nin önünde aydınlık bir devrin kapılarını açmak istiyoruz” tabirini kullandı.BAHÇELİ DE TAKİP ETTİ
Öte yandan tanıtım toplantısına, TBMM Lideri Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, yüksek yargı organlarının liderleri, Barolar Birliği Lideri Metin Feyzioğlu, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Lideri Fahrettin Altun, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, yargı mensupları, azınlık cemaatlerinin temsilcileri, birtakım ülkelerin büyükelçileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve AK Parti ve MHP milletvekilleri katıldı.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Buğra OLAÇ
Haberler.com
