Hazırlık evresinde yapılan ve MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin açıklamaları ile tekrar gündeme gelen tartışmalar ile taslakta yer alan teklifler ortaya çıktı. Taslakta hangi alternatifler var? Siyasi partiler ve seçim yasasında değişiklik yapılacak mı?
BAHÇELİ DİKKAT ÇEKMİŞTİ
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin açıklamalarında şu sözler yer almıştı; “Seçim Kanunlarında gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. Ülke seçim barajı makul seviyeye indirilmeli ve siyasi partilerin ittifak kurması halinde de uygulanmalıdır. Mahalli yönetimler seçim sistemi Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine uygun hale getirilmelidir. Milletvekili adaylığı ve belediye lider adaylığı kuralları gözden geçirilmelidir. Muhtarlık seçimlerinde adaylık kaideleri ve süreci yasal düzenlemeye kavuşturulmalıdır.”
Pekala hazırlanan alternatifler neler? İşte siyasi partiler ve seçim maddesine ait hazırlanan taslağa ait son dakika ayrıntıları;
BARAJ TARTIŞMASI
Taslakta barajın kaldırılması, yüzde 5 ya da yüzde 7’ye indirilmesi tarafında üç alternatif bulunuyor. En yakın ihtimal ise yüzde 7 olarak görülüyor.
İTTİFAKLAR İÇİN ÖZEL DÜZENLEME
Bu süreçte ittifakların yapısı, seçime katılma halleri de tartışmaya açıldı. İttifaklar için özel bir baraj uygulanması da çalışmalarından başladığından bu yana gündemde olan hususlardan biri. Bu bahiste iki alternatif bulunuyor. Bunlardan birincisi ittifak içinde de baraj uygulanması. Bu durumda ittifakta yer alan her parti ülke barajı ya da yapılacak düzenleme ile getirilecek ittifak barajı kadar oy almak zorunda olacak. Belirlenen barajı geçemeyen parti ittifak da yapsa milletvekili çıkartamayacak.
KADEMELİ BARAJ
İkinci alternatif ise barajın ittifakta yer alan parti sayısına nazaran kademeli formda artması. Örneğin iki parti için baraj yüzde 10 ise üç parti için yüzde 12, dört parti için yüzde 14 olacak.
KÜÇÜK PARTİLERE ÖZEL DÜZENLEME
Küçük partiler için de kamuoyunda Türkiye milletvekilliği olarak bilinen modele geri dönülecek. Muhakkak sayıda milletvekili seçim etraflarına dağıtılmayıp bunun için ayrılacak. Partiler aldıkları oylara nazaran Türkiye barajına gerek kalmadan bu kontenjandan milletvekili çıkartıp parlamentoda temsil edilebilecek.
SEÇİM SİSTEMİ
3 alternatif bulunuyor. Dar, daraltılmış bölge ve mevcut sistemle devam edip 18’den fazla milletvekili çıkartan vilayetlerin 10’ar milletvekili olacak biçimde seçim bölgelerine ayrılması. Dar bölgede her seçim etrafından bir milletvekili seçilecek. Daraltılmış bölge için de her bölgede 5-6-7 milletvekili çıkması üzere alternatifler bulunuyor. Fakat en güçlü ve hayata geçirilme mümkünlüğü en yüksek alternatif büyük kentlerdeki seçim bölgelerinin sayısının arttırılması.
SEÇİME KATILMA KOŞULLAR
Milletvekili transferi üzere demokrasi dışı usullerle yeni kurulan partilerin seçime girmesinin önüne geçmek için de çalışma yapıldı. Buradaki alternatifler, “seçime 6 ay müddet kalan partilerin muhakkak oranda örgütlenme kriterinin kaldırılması”, “seçime girme kriterleri ortasından küme kurmanın çıkartılması, “grupların seçimden sonra oluşması ve daha sonra yeni kurulan partilere 20’nin üzerinde milletvekili olsa bile küme hakkı verilmemesi” olarak sıralanıyor.
İÇTÜZÜK VE SİYASİ ETİK
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, bütçe görüşmeleri sırasında ve geçen günlerde İç Tüzük’ün değiştirilmesi gerektiğinin altını çizmiş ve partilere bu bahiste davet yapacağı iletisi vermişti. Siyasi etik komitesi kurulması konusunda da hazırlık yapıldığı ve önümüzdeki haftalarda bahsin gündeme taşınabileceği belirtiliyor. (Sabah)
Haber7
