Pandemi sürecinde konutta yaşlı ve engelli hastaların bakımındaki püf noktaları anlatan Birinci ve Acil Yardım Uzmanı Tanya Agopyan, “Bası yarasını (yatak yarası) önlemede beslenme, ferdi hijyen, konum verme ve gergin yatak çarşafı en değerli etkenlerdendir” dedi. Sistemli bacak antrenmanlarıyla bağırsakların çalıştığı için kabızlığın da önleneceğini söyleyen Agopyan, hastayı hareket ettirdikçe bası yarasından kurtarıp, şişkinliklerin azalmasının sağlandığını lisana getirdi.
İstanbul Ayvansaray Üniversitesi Birinci ve Acil Yardım Program Lideri Öğr. Gör. Tanya Agopyan, meskende yaşlı ve engelli hastası olanlara bakımı kolaylaştıracak tekliflerde bulundu.
“HEKİM DAYANAĞI ALIN”
Hasta yatağının her iki tarafının da açık olması gerektiğini aktaran Agopyan, “Hasta yakınları şuurlu olmalıdır o yüzden kesinlikle doktor dayanağı almalarını öneriyorum. Günde 3 yahut 4 kere her bir bacak için 15 defa idman yapılabilir. Hasta yürüyemediği için bacak antrenmanıyla hareket etmiş oluyor. Bağırsak hareketleri için de çok kıymetli, idman sonrası yarım saat içerisinde hastanın tuvalete çıktığını göreceksiniz, kabızlığı da önler. Hastayı hareket ettirdikçe bası yarasından kurtarıyorsunuz, şişkinliklerin de azalmasını sağlıyorsunuz” diye konuştu.
KOLAY HAREKETLERLE YATAK İÇİ PAKLIK SAĞLANABİLİR
Agopyan, “Düşmeye yahut nörolojik hastalıklara bağlı hareket kısıtlaması olan hastaların karşılaştığı meselelerden biri tuvalet alışkanlığı, bir oburu ferdî hijyen, üçüncüsü ise konum almadır. Bunları yatak içerisinde çok kolay hareketlerle yapabiliriz. Kolay durumlar vererek tuvaletini tutma yeteneği olmayan hastaların yatak içerisinde temizliklerini rahatlıkla sağlayabiliriz” sözlerini kullandı.
HASTANIN KİLOSU KIYMETLİ DEĞİL
Hastanın kilosunun bakımı zorlaştırmayacağını belirten Agopyan, “Bakan kişi 50 kilo, yatağa bağımlı hasta ise 200 kilo olsun, hiç fark etmiyor. Yatağın içerisinde çok kolay 2 durumla kişinin kilosu ne olursa olsun, rahatlıkla sola yahut sağa çevirebiliyoruz. Yatan hastanın altına koyacağımız orta çarşafla kişiyi rahatlıkla üst yahut aşağı çekebiliriz. Tıpkı orta çarşafla sağa yahut sola çevirebiliyoruz” dedi.
BASI YARASINI ÖNLEYEN HAREKETLER
Bası yarasının hem zayıf hem de kilolu şahıslarda ortaya çıktığını söyleyen Tanya Agopyan, “Kilo, bası yarasının oluşumunu etkileyen bir faktör değil. Burada beslenme, ferdî hijyen, durum verme ve gergin yatak çarşafı değerli etkenlerdendir. Şayet bu dört faktörü tıpkı anda götürürsek bası yarası olmaz. 10 yıldır yatağa tam bağımlı olan altında hiç yara açılmamış hastalar var” diye konuştu.
HASTANIN 2-3 SAATTE BİR KONUMUNU DEĞİŞTİRİN
Kişinin beden hijyeninin yatak içerisinde gün çok yapılması gerektiğine dikkat çeken Agopyan, “Yatak çarşaflarının muhakkak aralıklarla değiştirilip, sererken de gergin olmasına dikkat etmek gerekiyor. İdrarını ve dışkısını tutamayan hastanın çarşafını 2 günde bir değiştirin. Çarşafla temas eden idrar yahut dışkı enfeksiyona neden oluyor. Yatak çarşafı toplandıkça bedende, ekstra bir sertlik yaratıyor. Yani hastanın bedenini kesiyor. Deveranın zorlaştığı bölgelerde kan akımı olmaz, oksijen yoktur işte bu nedenle bası yarası meydana gelir. Hastanın 2-3 saatte bir konumunu değiştirin ki ısı ve neme maruz kalmasın. Bölgeyi havalandırırsanız bası yarası olmayacaktır” sözlerini kullandı.
1,5-2 LİTRE SU İÇMELERİ GEREKİYOR
Beslenmenin kıymetine vurgu yapan Agopyan, “Hastayı hakikat vitamin ve minerallerle beslerseniz, besinin içindeki besinler bedeni daha sağlıklı hale getirecektir. Yatak yarasının ortaya çıkma riskini azaltacaktır. Hastaların sıvı alımı da çok kıymetli, günlük 1,5-2 litre su içmeleri gerekiyor. Sağlıklı beslenirlerse bağışıklık sistemleri de güçlenir. Yatağa bağımlı bir hastanın, günlük bin 500, 2 bin kalori alması lazım. Fazlasını alırsa, kilosu artar. Ayaklarda ve vücudunu genelinde şişkinlik oluşur. Ayaklardaki şişkinlik hareketsizliğe bağlı oluşur. Yatak içerisinde pasif antrenmanların yapılması gerekir” dedi.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
