Son dakika haberi: Hükümet, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için formül arayışını sürdürüyor. Hem SGK’nın yükünün azaltacak hem de mağduriyeti gidecek bir formül üzerinde durulurken, polisler, tabipler, hemşireler üzere kimi meslek kümelerinde bulunan yıpranmanın kimi meslek kümeleri için genişletilmesi gündemde. Bununla ilgili çalışma yapılırken, yıpranmanın hangi meslekleri daha kapsayacağı, kaç yıl olacağı ve geçmişe dönük nasıl işleyeceği üzerinde duruluyor.
İKİ ÜLKENİN MODELİ İNCELENİYOR
EYT’liler için öbür formüller üzerinde de çalışılıyor. Fakat, AK Parti kaynakları hangi düzenleme yapılırsa yapılsın bir yaş kriterinin olacağı 50 yaş altında kimsenin EYT kapsamında emekli olmasının mümkün olmayacağını belirtiyor.
PEKALA BU MODELLER NASIL BİR FORMÜL SUNUYOR?
EYT için Almanya ve Finlandiya modelleri de inceleniyor. Almanya ve Finlandiya modelinde uygulanan formüle nazaran aşikâr bir yaş kriterini sağlayan sigortalıya emekliliğine kaç yıl kalmışsa her yıl aşikâr oranda kesinti yapılarak emekli olma imkanı sunuluyor. Emekli yaşına gelindiğinde ise vatandaş maaşını tam alıyor. Almanya’da kesinti oranı yıllık yüzde 2. EYT’liler prim ve sigortalık müddetlerini tamamlayan lakin yaş kriterini nedeniyle emekli olamayanlardan oluşuyor.
TÜRKİYE’DE YAKLAŞIK 5 MİLYON EYT’Lİ VAR
Türkiye’de prim gün sayısını doldurmasına karşın, yaşını tamamlamadığı için emekli olamayan yaklaşık 5 milyon kişi bulunuyor.
AK PARTİ GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE DE BİR “SÜRE DÜZENLEMESİ” ÇALIŞMASI HAZIRLAMIŞTI
Hükümetin gündemine gelen bir öbür mevzu ise emeklilikte yaşa takılanlar (EYT). Uzun vakittir kamuoyunda tartışılan EYT ile ilgili bir tesir tahlili ve maliyet hesabı çalışması başlatıldığı öğrenilmişti. Prim gün sayısını doldurmasına karşın, yaşını doldurmadığı için emekliliği hak edemeyenlerle ilgili yeni bir “süre düzenlemesi” yapılmasının planlandığı belirtilmişti. Emekli olmak için yaş kriterini bekleyenlere yönelik, bekleme mühletinin 2 yahut 3 yıl geriye çekilmesi formülünün tartışıldığı kaydedilmişti. Bu formülün hayata geçmesi durumunda, EYT’li bir kişi, örneğin emekli olmak için 55 yaşını bekliyorsa, bu mühlet 2 yahut üç yıl geri çekilecek, 55 yerine 52 yaşında emekliliği hak edecek. Bu bahiste ne yapılabileceğine, maliyetlere bakıldığı aktarılmıştı. Hazırlanan teklif Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulacağı, son kararı da yeniden O’nun vereceği lisana getirilmişti. AK Parti kaynakları “Bekleme mühletinin geriye çekilmesi ile değerli sayıda bir kümenin emekli olacağı varsayım ediliyor” demişti.
EYT NEDİR? EYT NE VAKİT ÇIKTI?
2008 yılında yapılan yeni düzenleme ile bayanların ve erkekler ortasında prim gün sayısı 7200’e yükseltilirken, emeklilik yaşın erkeklerde 60, bayanlarda ise 58 oldu.
EYT kavramı ile 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe giren düzenleme ile Türkiye’nin gündemi girdi. Yasa çıkmadan evvel bu tarihten evvel sigorta şartlarını yerine getiren, prim günü kriterini ve ödemesini sağlayanlar yaşa takılmaksınız emekli olabiliyordu. Bu tarihten sonra ise emekli olmak için kurallar değişmiş, sigortalılık müddeti, pirim ödeme ve yaş kaidesinin sağlama şartı getirilmişti.
Tekrar bu yasa kapsamında emekli olmak için aranan sigortalılık müddeti erkekler için 25, bayanlar için 20 yıl, prim ödeme hem bayan hem de erkekler için 5000 bin yaş ise bayan için 58, erkek için 60 idi. Yaş kriteri getirilmeden evvel 20 yaşında sigortalı olan bir bayan 40 yaşında bir erkek ise 45 yaşında emekli olabiliyordu.
Haber7
