Kovid-19’la başlayan besin fiyatlarındaki tırmanış gündemden düşmüyor. Son bir ayda tarlada 1,42 kuruşa satılan patates halde 2, markette 4 liraya, üreticide 93 kuruş olan kuru soğan halde 1.8, markette 2,5 satılıyor. Tarlada 2 liradan yola çıkan domates yaş zerzevat ve meyve hallerinde 3 liraya, markette 5,5-6 liradan raftaki yerini alıyor. Bu tedarik zincirinde, üreticiden tüketiciye ulaşana kadar domateste yüzde 175, kuru soğanda yüzde 168, patateste yüzde 185 fiyat artışına ortaya çıkartıyor. Halde en düşük fiyatlar incelendiğinde son dört ayda armutun 3 liradan 5 liraya, kırmızı biberin 8 liradan 9 liraya, dolma biberin 5 liradan 8 liraya, çarlistonun 3 liradan 6 liraya, domatesin 3 liradan 4 liraya, fasülyenin 5 liradan 8 liraya, ıspanağın 1 liradan 4 liraya, göbek salatanın 2 liradan 6 liraya çıktığı görüldü.
FİYAT HAREKETİ İZLENSİN
Tüketici şikayetleri üzerine Ticaret Bakanlığı, tüm yurtta fiyat kontrollerini artırırken, halcilerden de fiyat tırmanışına karşı teklif geldi.
Türkiye Halciler Federasyonu Lideri Yüksel Tavşan, birtakım büyük marketlerde zerzevat ve meyvede uygulanan karekod sisteminin küçük marketlere, hatta pazarlara da getirilmesini önerdi.
Tavşan, şöyle devam etti: “Mal hareketi üretimden tüketime izlenmeli. Karekod olayı var mesela. Vatandaş akıllı cep telefonundan eser kimden kaça alınmış, kaça gelmiş görülecek. Ortada uçuk bir karla satış varsa görülecek. Etiketin olduğu her yerde karekod olacak. Büyük marketler, küçük marketler, tahminen sonra pazarlarda uygulanacak. Tarım ve Ticaret Bakanlığı da yalnızca bu fiyat hareketini takip edecek 3-4 kişilik bir ünite kurarak, bu tedarik zincirini takip edebilir. Fahiş fiyat varsa gerekli müeyyide uygulanır.”
TARIMDA PLAN YAPALIM ÜRETİCİYİ TEŞVİK EDELİM
Fiyatların iki nedenden arttığına işaret eden Yüksel Tavşan, bunları arz eksikliği ve yapay artışlar olarak sıraladı. Kuru soğanın düşük gittiğini, üretinin karşılığını alamaz duruma geldiğine vurgu yapan Tavşan, üreticinin ziyan ettiği eserden kaçındığının altını çizdi. Tarımda planlama gereksinimi olduğuna dikkat çeken Tavşan, şöyle devam etti: “Halkın temel gereksinim hususları neler? Kuru soğan, patates, domates ve limon. Yanına öbür eserlerde ekleyip bir planlama yapalım. Ortalama 10 kalem eserde tüketinin gereksinimi nedir? Kar ve sigorta garantisi vererek bu eserlerin çıkmasını sağlayalım. Üreticiyi koruyup kollayalım, teşvik edelim. Devlet de garanti vermeli. Bu olmadan yarın tekrar tıpkı şeyleri konuşacağız.”
ÜRETİMDEN TÜKETİME TAKİP
Fiyatlar konusunda fırsatçılık yapanlar da olabileceğini, lakin her türlü yetkinin de bulunduğuna işaret eden Tavşan, “Fiyat hareketleri takip edilsin. Halleri de dahil edelim. Varsa noksan bir şey yapalım. Ortaya giren bir şey varsa kaldıralım. Haksız bir tenkit yapmayalım ancak tespit edelim” daveti yaptı. Tavşan, ayrıyeten zincir marketlerin küçük yerlere girmesinin küçükleri, pazar yerlerini ve halleri ezdiğini söyledi.
Haber7
