Başarılı edebiyatçı Yoksul Baykurt‘un gerçek ismi Tahir’dir. İlkokul eğitiminin akabinde Isparta Gönen Köy Enstitüsü’ne kaydolur. Bu devirde edebiyata merak sarar ve Köy Enstirüsü’nde iken Fesleğen Kolum şiirini çıkarır. Yoksul Baykurt kim?
YOKSUL BAYKURT KİMDİR?
Baykurt, Burdur’un Yeşilova ilçesine bağlı Akçaköy’de 15 Haziran 1929 tarihinde doğdu. Annesinin ismi Elif ve babasının ismi Veli’dir. Tahir 1936 yılında Akçaköy İlkokulu’na başlar ve iki yıl sonra babasını kaybeder. Babasının vefatından sonra dayısı Osman Erdoğuş tarafından Balıkesir Burhaniye’ ye götürülür ve orada dokumacılık yapmaya başlar. II. Dünya Savaşı’nın başlaması ile dayısı askere alınır ve Tahir Akçaköy’e dönerek okula devam eder. İlkokulu bitirdikten sonra Isparta Gönen Köy Enstitüsü’ ne yazılır. Köy enstitüsü yıllarında bilhassa şiire olan ilgisi artar, kendini okumaya verir. Bu periyotta bilhassa Türkçeye çevrilen klasikleri okur.
Baykurt’un köy enstitüsü yıllarında birinci şiiri Fesleğen Kolum Eskişehir’ de çıkan Türke Hakikat mecmuasında yayımlanır. 1947 yılında Köy Enstitüleri ve Kaynak Mecmuası’nda şiirleri çıkar ve bu yıllarda şiirlerinde daha sonra tüm yazılarında Yoksul Baykurt ismini kullanmaya başlar. 1947 yılında köy enstitüsünü muvaffakiyet ile bitirir ve Yeşilova’ nın Kavacık Köyü’ne öğretmen olarak atanır.
BİRİNCİ KİTABI ÇİLLİ YAYIMLANIR
1951 yılında Muzaffer Hanım’la evlenen Baykurt’un öğretmenliği Dereköy’e aktarılır. 1953 yılında Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Kısmı’na girer ve bir sene sonra bu sefer Uğraş Dergisi’ nde çıkan bir yazısı nedeni ile yargılanır. 1955 yılında Gazi Enstitüsü’nü de muvaffakiyet ile bitirirerek Hafik’te açılan ortaokula atanır. Tıpkı yıl birinci kitabı olan Çilli yayınlanır. 1957 yılında askere alınır ve Ankara Piyade Yedek Subay Ortaokulu’na öğretmen olarak atanır. Birinci kızı Işık bu yıl dünyaya gelir. 1958 yılında birinci romanı Yılanların Öcü, Cumhuriyet gazetesinin açtığı Yunus Nadi Roman Ödülleri’nde birinci olur. Fakat roman nedeni ile hem Baykurt hem Cumhuriyet gazetesi kovuşturma geçirir. Baykurt bu periyottan sonra Cumhuriyet gazetesinde yazmaya başlar. Askerlikten sonra Şavşat Ortaokulu’na öğretmen olarak atanır ve ikinci kızı Sönmez dünyaya gelir. Yılanların Öcü isimli romanı da Remzi Kitabevi tarafından basılır. Akabinde Efendilik Savaşı isimli kitabı yayımlanır. Cumhuriyet’teki birtakım yazıları yüzünden öğretmenlikten alınıp Ankara’da Türkiye Cumhuriyeti Ulusal Eğitim Bakanlığı Yapı İşleri Kısmı’nda görevlendirilir. Altı ay açıkta kaldıktan sonra 27 Mayıs 1960’ta Ankara İlköğretim müfettişliğine atanır ve tıpkı yıl Efkar Zirvesi isimli kitabı basılır.
1961 ve 1962 yıllarında muharririn Yılanların Öcü isimli romanı tiyatroya ve sinemaya uyarlanır. Tiyatro gösterimi yasaklanır, sinema ise Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in mevzuya el koyması ile gösterime girer. Bu yıl ayrıyeten muharririn Onuncu Köy, Karın Ağrısı, Irazca’nın Dirliği kitapları yayımlanır. Bir sene sonra muharririn oğlu Tonguç dünyaya gelir. Baykurt Amerika Birleşik Devletleri’ne giderek, Bloomington’daki Indiana Üniversitesi’nde göze kulağa hitap eden ders araçları ve yetişkinler için yazma tahsili görür. 1963 yılında yurda dönerek Ankara İlköğretim müfettişliği misyonunu sürdürür.
Yoksul Bykurt, 1999 Nisan genel seçimlerinde Özgürlük ve Dayanışma Partisi İzmir milletvekili adayı olur. 11 Ekim 1999 Pazartesi günü tedavi gördüğü Almanya’da Essen Üniversitesi Kliniği’nde pankreas kanseri nedeniyle ömrünü yitirir.
YAPITLARI
Romanları
Yılanların Öcü (1954)
Irazcanın Dirliği (1961)
Onuncu Köy (1961)
Amerikan Sargısı (1967)
Tırpan (1970)
Köygöçüren (1973)
Keklik (1975)
Kara Ahmet Destanı (1977]
Yayla (1977)
Yüksek Fırınlar (1983)
Koca Ren (1986)
Yarım Ekmek (1997)
Kaplumbağalar (1980)
Hikayeleri
Çilli (1955)
Efendilik Savaşı (1959)
Karın Ağrısı (1961)
Cüce Muhammet (1964)
Anadolu Garajı (1970)
On Binlerce Kağnı (1971)
Can Parası (1973)
İçerdeki Oğul (1974)
Huduttaki Meyyit (1975)
Gece Vardiyası (1982)
Barış Çöreği (1982)
Duirsbug Treni (1986)
Bizim İnce Kızlar (1992)
Dikenli Tel (1998)
Toplum ve Eğitim Yazıları
Efkar Doruğu (1960)
Şamaroğlanları (1976)
Kerem ile Aslı (1974)
Kale Kale (1978)
Kaplumbağalar (1980)
Çocuk kitapları
Topal Arkadaş
Yandım Ali
Sakarca
Sarı Köpek
Dünya Hoşu (1985)
Latife Kuşları (1985)
Şiir
Bir Uzun Yol
Dostluğa Akan Şiirler
Aldığı mükafatlar
1958 Yunus Nadi Roman Mükafatı (Yılanların Öcü)
1970 TRT Sanat Mükafatları (Tırpan)
1970 TRT Sanat Mükafatları (Sınırdaki Ölü)
1971 Türk Lisan Kurumu Roman Mükafatı (Tırpan)
1974 Sait Faik Öykü Armağanı (Can Parası)
1978 Orhan Kemal Roman Armağanı (Kara Ahmet Destanı)
1979 Tiyatro 79 Mecmuası tarafından Yılın Oyunu Mükafatı (Sakarca)
1980 Avni Dilligil Tiyatro Mükafatı (Tırpan)
1984 Berlin Senatosu Çocuk Yazını Mükafatı (Barış Çöreği)
1985 Alman Sanayi Birliği (BDI) Yazın Mükafatı (Gece Vardiyası)
1997 Sedat Simavi Edebiyat Mükafatı (Yarım Ekmek)
1998 Hayat Radyo Ustalara Hürmet Onur Mükafatı
1999 Pir Sultan Abdal Derneği Mükafatı
Haberler.com
