Adana 5. Sulh Ceza Hakimliği, koronavirüs salgını sürecinde memleket umumunda uygulanan sokağa çıkma yasaklarına uymayan vatandaşlara kesilen idari para cezasına ait dikkat çeken bir karar verdi. Duruşma, bir vatandaşa polis tarafından kesilen 789 liralık para cezasını, “idari yaptırım kararının lakin mülki amir tarafından verilebileceği, polis tarafından sırf ihlale ait tespit tutanağı tutulabileceği” gerekçesiyle iptal etti. Bu karar hukukçular arasında “emsal karar olup olmadığı” hususunda tartışma yarattı.
CEZAYI DURUŞMAYA TAŞIDI
Adana’da bir vatandaş, koronavirüs salgını nedeniyle 23 Mayıs günü memleket umumunda akşam saat 17.00’den sonra uygulanacak olan sokağa çıkma yasağı öncesi markete giderek alışveriş yapmak istedi. Lakin polis tarafından çevrilen vatandaş, 789 lira idari para cezası kesilerek meskenine gönderildi. Bunun üzerine vatandaş, avukatı aracılığıyla kelam konusu idari para cezasına itiraz etti.
ADANA 5. SULH CEZA HAKİMLİĞİ CEZAYI İPTAL ETTİ
İtirazı kıymetlendiren Adana 5. Sulh Ceza Hakimliği de emsal niteliğinde bir karar vererek idari para cezasının iptaline hükmetti. Duruşmanın karar münasebetinde Umum Hıfzısıhha Kanunu’na nazaran idari para cezalarının mülki amir tarafından verildiği gösterildi.
Gerekçeli kararda; vilayetlerde valinin, ilçelerde ise kaymakamın, devleti temsil eden en yüksek kamu hizmetlileri olarak vazife yaptığı anımsatıldı. Yani duruşma kararına nazaran; polis, “sokağa çıkma ya da maske takmama yasağı üzere salgın sürecinde topluluk sıhhatini tehlikeye atan bir vatandaşın” yasaya muhalif hareketini tutanakla tespit edecek, ceza ise valilik ya da kaymakamlık tarafından kesilecek.
“KOLLUK KUVVETLERİ YALNIZCA İHLAL TESPİTİ YAPABİLİR”
Kararda, “Bu kanunun ihlali durumunda kolluk hizmetlilerinin gelgelelim ihlal tespit tutanağı tutabileceği, itiraz konusu yaptırım kararının ise kolluk tarafından verildiğinin anlaşıldığı, bu nedenle yaptırım kararının hukuka münafi olduğu” belirtildi.
1593 SAYILI UMUMİ HIFZISSIHHA KANUNU
Unsur 294/ 2 Bu Kanunda yazılı olan idarî para cezaları mahallî mülkî amir tarafından verilir.
AVUKATLAR NE DEDİ?
Cezanın iptalini kıymetlendiren Avukat Bedia Teymur, “İdarenin her türlü aksiyon ve sürecine karşı Anayasa’nın 125. Hususuna nazaran yargı yolu açıktır. Dolayısı ile laf konusu maske takma cezasına karşı da belirlenen mühlet içerisinde itiraz edilebilir. Hakikaten Adana 5.Sulh Ceza duruşması mevzuyla ilgili çok müspet bir karar vermiştir” sözlerini kullandı.
KARAR EMSAL NİTELİKTE Mİ?
Av. Bedia Teymur değerlendirmelerine, “Söz konusu duruşma kararı, emsal nitelikte denilemez zira idari süreçler;yetki, sebep, hal, husus ve hedef cephelerinden kanuna hilâf oldukları münasebetleriyle iptal edilir. Mezkur hadisede bir yetkisizlik laf mevzusudur. Dolayısı ile Adana 5. Sulh Ceza Hakimliği, olması gerektiği üzere “yetki” münasebetini baz alarak iptal kararı vermiştir. Burada umumi bir süreç değil, yetkisiz merci tarafından yapılan süreç iptal edilmiştir. Kısaca bu karar “emsal bir karar” diyemeyiz. 2. olarak da kelam konusu karar lokal mahkemece verilmiş, bir üst duruşma tarafından heniz onaylanmamıştır. Mahallî duruşma kararlarının her devir için bir üst mahkemece bozulma ihtimali mümkündür. Dolayısı ile bu haliyle de; karar ’emsal niteliğindedir’ diyemeyiz” formunda devam etti.
2577 SAYILI İDARİ YARGILAMA TARZI KANUNU’NDA DAVA AÇMA MÜHLETLERI ŞU BIÇIMDE DÜZENLENMİŞTİR
Husus 7/1. Dava açma vadesi, kişisel kanunlarında munfasıl müddet gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve yönetim duruşmalarında altmış ve vergi duruşmalarında otuz gündür.
2. Bu mühletler; a) İdari uyuşmazlıklarda; yazılı bildirimin yapıldığı, b) Vergi, fotoğraf ve harçlar ile gibisi mali yükümler ve bunların artırım ve cezalarından doğan uyuşmazlıklarda: Tahakkuku öğrenime bağlı olan vergilerde tahsilatın; bildiri yapılan hallerde yahut bildiri alanına geçen süreçlerde bildirimin; tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin; tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı ve yönetimin dava açması gereken hususlarda ise ilgili merci yahut yarkurul kararının yönetime geldiği; Tarihi izleyen günden başlar.
3. Adresleri anlaşılan olmayanlara kişisel kanunlarındaki kararlara nazaran ilan yoluyla bildirim yapılan hallerde, kişisel kanununda bilakis bir karar bulunmadıkça vade, son ilan tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün sonra işlemeye başlar.
4. İlanı gereken düzenleyici süreçlerde dava vadesi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Fakat bu süreçlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici süreç yahut uygulanan süreç yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici sürecin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı sürecin iptaline beis olmaz.
Haberler.com
