TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin (TUG) Antalya’da 2 bin 500 metre yükseklikteki TUG Bakırlıtepe yerleşkesinde 2020’nin en değerli gök olaylarından biri gözlendi. 21 Aralık gecesi Jüpiter ve Satürn gezegenleri ortasındaki uzaklık, daha evvel milattan evvel 1793 yılı ve milattan sonra 1226 yıllarında gerçekleşen pozisyonda yine gözlendi.
Jüpiter- Satürn yakınlaşmasının aslında her 20 yılda gerçekleşen bir olay olduğunu belirten TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nden Doç. Dr. Orkun Özdarcan, 21 Aralık 2020’yi özel kılan duruma neden olarak, birbirlerine çok fazla yaklaşmış olmalarını gösterdi.
“BU YAKINLIK EN SON 1226’DA OLDU”
Burada çok fazla yakınlıktan kastın; sayı olarak 5 yay dakikası olduğunu belirten Doç. Dr. Orkun Özdarcan, “Normalde her 20 yılda bir Jüpiter ve Satürn birbirine yaklaşır. Ama gökyüzünde fakat hiç bu kadar yakın olmazlar. İçinde bulunduğumuz günlerde, 21 Aralık günü bir teleskopun objektifinden birlikte görünebilecek kadar birbirine yaklaştılar. Bunun üzere olaylar daha evvel 1226 ile 1623 yıllarında gerçekleşti. 1226 yılındaki olayda ortalarındaki ara 1.3 yay dakikası kadardı. Şayet bu aralık biraz daha küçük olsa birbirlerini örteceklerdi. Yani Jüpiter, Satürn’ün önünden geçecekti. Bu, şu ana kadar yapılan hesaplara nazaran son 3 bin yılda gerçekleşmemiş bir olay” dedi.
“TEKRARI 2080’DE YAŞANACAK”
Bundan sonra iki gezegenin birbirine en yakın olma durumunun 15 Mart 2080 yılında gerçekleşeceğini kaydeden Doç. Dr. Özdarcan, “Orada da yaklaşık 5 yay dakika uzaklık olacak. Yani 21 Aralık 2020’de birbirlerine ne kadar yaklaştılarsa o tarihte de o kadar yaklaşacaklar. Genelde 20 yılda rutin tekrarlanır, bunun nedeni çok kolay; gezegenler, güneş sisteminde Güneş’ten uzaklaştıkça yörüngedeki hareketleri yavaşlamaya başlıyor. Hasebiyle Jüpiter, Güneş’e daha yakın olduğu için Satürn’e kıyasla yörüngesinde daha süratli hareket ediyor. Satürn biraz daha yavaş hareket ediyor” diye konuştu.
GÖRSEL ŞÖLEN
Olayın iki koşucu üzere düşünüldüğünde en dış kulvardakinin dezavantajlı olduğuna dikkati çeken Doç. Dr. Özdarcan, “İç kulvardaki koşucu da belirli aralıklarda dış kulvardakine cins bindiriyor. Jüpiter’in aslında yaptığı bu. Her 20 yılda bir Satürn’e bir cins bindirmiş oluyor ve bu cins bindirme esnasında birbirleriyle gökyüzünde birebir yere geliyor ve bu da ‘Jüpiter-Satürn yakınlaşması’ olarak görünüyor. Her yıl tekrarlanıyor fakat muhakkak yıllarda yörünge düzlemlerinin yaptığı açıya nazaran, bizim de yörüngemizde bulunduğumuz noktaya nazaran bazen birbirlerine çok daha yakın oluyor ve işte bu tarihler, bizler için görsel bir şölen oluşturuyor. Bu şöleni izlemekte insanlara keyif verdiğinden bu türlü tarihler daha ön plana çıkıyor.” dedi.
ALAKIR’DAN DA GÖRÜNTÜLENDİ
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi tarafından iki gezegenin yakınlaşması teleskopla görüntülenirken büyük buluşma, Alakır vadisinde de fotoğraflandı.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Mehmet ÇINAR
Haberler.com
