Kaç adet aşı koronavirüs aşısı var? Covid 19 aşı çalışmaları: Koronavirüs aşıları neler, aşıların farkları neler? Hangi aşı, hangi ülkenin?

Birinci olarak 2019 yılında Çin’de ortaya çıkan koronavirüs, sonrası tüm ülkeler aşı çalışmalarına başladılar. Birtakım ülkeler pek çok başarlı sonuçlarını dünya ile paylaştı ve ayrıntılarını açıkladılar. Pekala, toplam kaçadet aşı var? Koronavirüs aşılarının farkları neler?

KAÇ ADET AŞI VAR?

Dünya çapında 63 milyondan fazla beşere bulaşan koronavirüsle çaba kapsamında birçok ülkeden aşı haberleri gelmeye devam ediyor. Yüzde 95’ten fazla müdafaa sağladığı belirtilen Pfizer ve BioNTech’in geliştirdiği koronavirüs aşısının akabinde Moderna’nın da olumlu sonuçlar elde ettiğini açıklamasıyla bu iki şirket tescil için kıyasıya bir yarışa girişti.

Pfizer ve BioNTech, Avrupa Birliği’nin üst kurumu Avrupa İlaç Ajansı’na başvurduğunu açıkladıktan sonra Moderna da birebir süreci başlattığını açıkladı.

4 adet aşı var:

• BionTech – Pfizer

• Tha Gamaleya National Center – Sputnik V

• Moderna

• Oxford Üniversitesi – AstraZeneca

PFİZER HANGİ ÜLKENİN?

BioNTech SE, önemli hastalıkların tedavisinde hastaya özel bir yaklaşım için etkin immünoterapilerin geliştirilmesi ve üretilmesine adanmış bir Alman biyoteknoloji şirketidir.

SPUTNIK V AŞISI HANGİ ÜLKENİN?

Sputnik V, Rusya Direkt Yatırım Fonu (RTIF), Rusya’da tescil edilmiştir.

MODERNA HANGİ ÜLKENİN?

ASTRAZENECA HANGİ ÜLKENİN?

İsveç ve İngiltere kökenli AstraZeneca, Leif Johansson’un işverenliğinde yönetiliyor. Şirketin idaresinde ise Pascal Soriot oturuyor.

KORONAVİRÜS AŞILARININ FARKLARI NELER?

Tarihte üretilen aşıların birçoklarını geliştirmek yıllar sürdü. Lakin salgınının başlamasının üzerinden şimdi bir yıl bile geçmeden yüzlerce aşı adayı ortaya çıktı. Bu çalışmalar hiç olmadığı kadar süratli ilerledi.

Geniş kitlelerde (üçüncü faz) denenen 11 aşıdan dördü öne çıktı. Sırasıyla Biontech, Gamaleya Enstitüsü, Moderna ve son olarak Oxford üçüncü faz çalışmalarında alınan birinci sonuçların yüksek oranlarda tesirli olduğunu duyurdular.

• Bu dört aşının ortak özelliği, klâsik aşılara nazaran nispeten daha yeni teknolojilerle geliştirilmiş olmaları. Bilhassa BioNTech ve Moderna aşıları, onaylanması durumunda tarihte RNA teknolojisi kullanılan birinci aşılar olacak.
• Klasik aşılarda enfeksiyona sebep olan virüsler, zayıflatılarak ya da etkisizleştirilerek bedene enjekte ediliyor, böylece beden, kendisine ziyan veremeyecek hale gelen virüse karşı bağışıklık kazanmayı öğreniyor.
• RNA tabanlı aşılarda ise virüsün tamamı yerine, genetik bilgisini taşıyan RNA zincirinden kritik bir kısım bedene enjekte ediliyor.
• Viral vektör aşılarında da yeniden gen teknolojisi kullanılarak, virüsün taşıdığı genetik malzemenin bir kısmı, diğer bir virüs içine yerleştiriliyor ve bedene enjekte ediliyor.
• BioNtech ve Moderna aşıları RNA tabanlı, Sputnik V ve Oxford/Astrazeneca aşıları da viral vektör tabanlı aşılar.

BionTech ve Moderna aşıları tarihte RNA teknolojisi kullanılan birinci aşılar olacak

• Bu dört aşı ortasında öne çıkan farklılıklardan birincisi üretim basamağı.
• Viral vektör aşıları, klasik aşılarda olduğu üzere üretim evresinde canlı bir hücreye muhtaçlık duyduğu için hammadde ihtiyacı iki katına çıkıyor.
• RNA aşıları ise kısa vakitte daha fazla üretim yapılabilmesine imkan sağlayacak bir teknolojiye sahip.
• Bu aşılarla ilgili ikinci kritik farklılık da dağıtım ve depolama esnasında muhtaçlık duyulan soğutma ihtiyacı. RNA değişken bir yapıda olduğu için, Moderna ve Pfizer aşılarının daha düşük sıcaklıklarda koruma edilmesi gerekiyor.
• Olağan soğutucularda kısa mühlet saklanabiliyorlar. Daha uzun mühlet koruma edilebilmeleri için ise eksi 20 ya da eksi 70 santigrat derecede tutulmaları gerekiyor.
• Viral vektör aşıları ise, olağan saklama şartlarında uzun müddet bozulmadan dayanabiliyor.

Aşıların saklama şartları

• Aşıların ortasındaki bir öbür fark da maliyetleri. Oxford ve Astrazeneca tarafından geliştirilen aşı doz başına en ucuz fiyatlandırmayı yaptı, fakat bu fiyatlar ülkelerin aşı siyasetlerine ve nakliye ile ortaya çıkacak fiyatlara nazaran değişebilir.
• Bu dört aşı da bedende kâfi bağışıklığı sağlaması için 3-4 hafta ortayla ikişer doz uygulanacak. Bunun sebebi, birinci dozun uygulanmasından sonra geçen müddette azalan antikor ölçüsünü, ikinci doz ile aşikâr bir düzeyin üzerine çıkarmak.

KORONAVİRÜS AŞILARI ONAYLANDI MI?

Aşıların onay alabilmesi için beşerler üzerinde denemelerin gerçekleştirildiği fazlarda aktifliğinin kanıtlanmış olması gerekiyor.

Üçüncü fazda iki kümeye ayrılan deneklerin bir kısmına geliştirilen aşı, başkasına de etkisiz bir aşı enjekte ediliyor.

Belirli bir müddet geçtikten sonra koronavirüse yakalanan deneklerin ne kadarının aşı kümesinden, ne kadarının plasebo kümesinden olduğuna bakılıyor.

Böylece aşının ne kadar tesir gösterdiği anlaşılabiliyor. Fakat pandemi üzere fevkalâde durumlarda üçüncü fazın büsbütün bitmesini beklemek yerine, alınan orta sonuçlarda belirli oranlarda muvaffakiyet doğrultusunda acil kullanım müsaadesi alınarak aşı kullanılmaya başlıyor.

TÜRKİYE’YE AŞI NE VAKİT GELECEK?

Aşıların toplumda faal bir bağışıklık sağlaması için nüfusun çoğunluğunun aşılanması gerekiyor.

Birçok ülke aşı çalışmalarının başından itibaren üreticilerle toplu alım mukaveleleri imzaladı.

Kanada, nüfusuna neredeyse 10 kere yetecek dozda aşı siparişini şimdiden verdi.

Birtakım ülkeler işi sağlama alıp alacakları aşıların başarısız olma riskine karşı birçok firmayla mutabakat yaptı.

TÜRKİYE KORONAVİRÜS AŞISI SİPARİŞ ETTİ Mİ?

Dünya Sıhhat Örgütü de geliri az olan ülkelerin de aşılara ulaşabilmesi için çeşitli programlar başlattı. Türkiye bu programa katılan 172 ülke ortasında şimdi yok.

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Çin menşeili Coronavac aşısından 50 milyon doz sipariş edileceğini duyurdu lakin 2 doz yapılan bu aşının başarılı olup olmayacağı şimdi aşikâr değil.

BioNtech aşısı için ise şimdilik yalnızca 1 milyon doz sipariş edilecek. Bu ölçünün Türkiye nüfusu için yetersiz olduğu düşünülüyor.

Haberler.com