Bursa Olgunlaşma Enstitüsü, üretimi durma noktasına gelen Keles bez bebeklerini klasik usullerle tekrar üretmeye başladı.
Enstitünün öğretmen ve usta öğreticileri tarafından uzun süren araştırmalar sonucu klasik olarak yapılışı ve kullanılan malzemeler belirlenip el işçiliğiyle üretilen bebekler ve kıyafetleri, geçmişe ışık tutuyor.
Bebeklerin üzerindeki kıyafetler ve özellikleri, yöre halkının daha evvel kullandığı kültürü geleceğe aktarıyor. Birebir vakitte bebekler, çocukların oynayabileceği stilde işleniyor.
Öğretmen Şükran Özgen koordinatörlüğünde, Emine Ergül, Betül Gül Yavuz, Ayfer Çobanoğlu, Nevin Durmuş, Çiğdem Özcan, Ebru Kızılkaya, Yıldız Yavaş Acar, Şule Öz ve Resul Makav tarafından üretilen bebekler, enstitü bünyesinde satışa da sunuldu.
Enstitü müdürü Nilüfer Karakoç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türk toplumunun çok güçlü bir giyim kültürünün bulunduğunu, Bursa’nın da bunda değerli bir yere sahip olduğunu söyledi.
Bursa’da klasik giysiler noktasında birinci akla gelen bölgenin Keles ilçesi olduğunu belirten Karakoç, şöyle devam etti:
“Keles yöresi, yakın vakte kadar özel günlerinde, düğünlerinde, giydikleri kıyafetler, aksesuarlar, işlemeler, desenlerle hislerini, fikirlerini adeta bir sanata dönüştürerek, kıyafet olarak üzerlerinde taşımışlardır. Keles bebeğini tekrar yaşatma ismine çalışmalara ve araştırmalara başlamıştık. Keles giysileri, bu bebeklerde kendine beden bulmuş. Bu bebeklerin üzerindeki giysilerin de yeni jenerasyona kendini tanıtma fırsatı bulacağı kanısıyla imaline başladık. Günümüzde çocuklarımızın model üzere bebekleri giydirip bunlardan memnun olduğunu gördüğümüzde hem onları memnun edelim hem de memnun olduklarında kendi kültürlerini tanısınlar niyetiyle hareket ettik. Keles bebeğinin üretimi ile kültürümüzü yine tanıtmak maksadıyla alanında uzman öğretmenlerimizle bu çalışmaları yapıyoruz.”
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde üretmeyi sürdürdüklerini vurgulayan Karakoç, kendisini geliştirmek ve yeni bir hobi kazanmak isteyenlerin Olgunlaşma Enstitüsüne gelebileceğini söz etti.
“Kıyafetler Anadolu bayanının ruhunu gösteriyor”
Proje koordinatörü Şükran Özgen ise Anadolu bayanının yaşadığı yeri, çadırını süslerken dokuduğu eserleri kullandığını, bunların da kilimler, örtüler olduğunu aktardı.
Çeşitli renk, desen ve motiflerin Anadolu bayanının giysilerinde işlendiğini lisana getiren Özgen, günümüzde giysilerde çağın gerektirdiği formda değişiklikler olduğunu bildirdi.
Özgen, “Bu yöresel giysiler, kent merkezlerine uzak yerlerde yaşatılıyor, Bursa’da da Keles ve köylerinde var. Oralarda bayanlar hala özel günlerde bayramlarda, düğünlerde bu giysileri giyiyor. Enstitümüzün misyonu, geleneği geleceğe taşımak olduğu için bu bebekleri üretmeye başladık.” dedi.
Özgen, araştırmalarında birçok ülkenin kendi yöresel bebeklerini yaşattığını gördüklerini anlattı.
Giysi kültürünün transferinde çocuklara yönelik malzemelerin değerine değinen Özgen, şöyle konuştu:
“Bu bebeklerin üzerindeki kıyafetler, Keles yöresi bayanlarının giydiği tıpkı kıyafetler. Boyutlar küçülünce teğe bir olmasına itina gösterdik. Tamamı el personelliği. Burada Keles başlığı çok değerlidir; yörede buna pullu fes derler, tabiatta bulunan bütün renkleri içinde barındırıyor. Kıyafetler Anadolu bayanının ruhunu gösteriyor bize. O bölgede ‘belik’ denilen, ortaya kırmızı iplerin geçirildiği saç örgü ayrıntıları var. İşlemeleri bir formda vaktinde iç çamaşırı olarak kullanılmış, pamuklu kumaşlardan yapılma göynek ve şalvarı var. Üçetek denilen iki tarafı yırtmaçlı, ardı işlemeli giysi bulunuyor. En son üzerinde ‘güdük’ dediğimiz cepken yani yeleği bulunur. Elle dokunan patikleri de var.”
Okulun araştırma kısmı sayesinde ayrıntılara ulaşabildiklerini bildiren Özgen, Keles bebeklerinin büyüklerin de ilgisini çektiğini kelamlarına ekledi.
Kaynak: Anadolu Ajansı / İsmail Özdemir
Haberler.com
