Koronavirüs pandemisinin belirtileri ortasında yer alan tat ve koku alma sıkıntılarının soğuk algınlığı üzere pek çok farklı hastalık çeşidinde de görülebildiğini tabir eden Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ünal Bayiz uyardı. Bayiz, “Koku ve tat alma bozukluklarının koronavirüs enfeksiyonu kuşkusu oluşturmasında en önemli etken, kelam konusu semptomun ani bir halde ortaya çıkması ve şiddetli olması” dedi.
Koronavirüs salgınının pek çok kişiyi etkilediği ve can kayıplarına yol açtığı şu günlerde hastalığı işaret eden belirtiler konusunda herkes hayli dikkatli davranıyor. Koronavirüs enfeksiyonunun görüldüğü hastalarda; yüksek ateş, kuru öksürük, nefes darlığı üzere ana belirtilere ek olarak tat ve koku alma meseleleri gözlenebiliyor. Ama tat ve koku alma bozuklukları sadece koronavirüs belirtisi olmayıp öteki etkenlerden kaynaklı soğuk algınlıklarında ve daha pek çok farklı hastalık çeşidinde de görülebiliyor. Kelam konusu sorunun hangi nedenden kaynaklandığının tespiti konusunda bireyde görülen öteki semptomlar belirleyici oluyor. Medicana Kadıköy Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ünal Bayiz; tat ve koku alma bozukluklarının nedenleri, teşhisi ve tedavisi hakkında bilinmesi gereken tüm ayrıntıları paylaştı.
KOKU VE TAT ALMA BOZUKLUKLARI BİRÇOK HASTALIKTAN KAYNAKLANABİLİYOR
Koku ve tat alma bozukluklarının koronavirüs semptomları ortasındaki yerini almadan evvel toplum tarafından kıymetsiz bir durum olarak görüldüğünü hatırlatan Prof. Dr. Ünal Bayiz, “Oysaki bu tip sıkıntılar koronavirüs üzere önemli bir viral enfeksiyonun yanı sıra akut yahut kronik değerli hastalıkların habercisi olarak da karşımıza çıkabiliyor. Kronik rinit, alerji ve soğuk algınlıkları nedeniyle oluşan tat ve koku alma bozukluklarının haricinde ani olarak gelişen durumlarda bir an evvel sıhhat kuruluşlarına başvurulması ve muayeneden geçilmesi gerekiyor. Beslenmeyi olumsuz etkilemesinin yanı sıra bu tip meseleler bozulmuş besinlerin tüketimi, gaz kaçağı üzere tehlikelerin algılanamaması üzere aksiliklere da yol açabiliyor. Tat ve koku alma bozukluklarının nedenleri ortasında yaşlılık, soğuk algınlıkları ve gribal enfeksiyonlar, alerjiler, burun polipleri, psikiyatrik hastalıklar, ağız kuruluğu ve diş çürükleri, kimyasallara maruz kalma, sigara ve uyuşturucu unsur kullanımı, çeşitli ilaçların kullanımı, yüz felci, beyin sarsıntısı ve baş travmaları, multipl skleroz, Alzheimer, Parkinson ve demans üzere hastalıklar, baş tabanı tümörleri, vitamin ve mineral eksiklikleri, tükrük bezlerine ait kimi hastalıklar, sinüzit yer alıyor” diye konuştu.
SORUNUN KORONAVİRÜS KAYNAKLI OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Koku ve tat alma bozukluklarında belirtiler çoklukla bu duyuların çeşitli derecelerde azalması yahut büsbütün kaybı ile tatlı, tuzlu, acı ve ekşi tatlardan kimilerinin hissedilememesi, tatların olağandan farklı biçimde algılanması formunda olabiliyor. Prof. Dr. Ünal Bayiz, tat ve koku duyularının birbirlerini etkilediğini belirterek, “Gribal enfeksiyonlar yahut tat-koku kaybına yol açabilen teşhisi konulmuş hastalıkların dışında hissedilen, bilhassa de ani olarak ortaya çıkmış tat ve koku alma bozukluklarında sıhhat kuruluşlarına başvurulması gerekir. Elbette koronavirüs ile enfekte olan her bireyde koku ve tat alma bozuklukları gelişmeyebiliyor. Bu sorunu yaşayan hastalarda tat ve koku kayıpları tek başına olabileceği üzere öksürük, nefes darlığı, yüksek ateş, boğaz ağrısı üzere öteki koronavirüs belirtileri ile bir ortada da görülebiliyor. Koku ve tat alma bozukluklarının koronavirüs enfeksiyonu kuşkusu oluşturmasında en önemli etken, kelam konusu semptomun ani bir biçimde ortaya çıkması ve şiddetli olması olarak bedellendiriliyor. Bunun yanı sıra öbür koronavirüs belirtilerinin tat ve koku kaybına eşlik etmesi, bireyin rastgele bir koronavirüs hastası ile temasının olması üzere durumlar Covid-19 enfeksiyonu ihtimalini güçlendiren durumlar ortasında yer alıyor” tabirlerini kullandı.
TAT VE KOKU BOZUKLUKLARINDA TEŞHİS VE TEDAVİ YOLLARI NELERDİR?
Tat ve koku alma bozuklukları ile sıhhat kuruluşlarına başvuran hastalarda koronavirüs kuşkusunun bulunması halinde hastanın çabucak izole edilmesi ve teste tabi tutulması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Ünal Bayiz, şöyle devam etti:
“Bunun dışındaki koku alma bozukluklarının teşhis edilebilmesi için objektif yahut subjektif olmak üzere iki formda gerçekleştirilen koku testlerine başvuruluyor. Bunlardan objektif olarak nitelendirilen test, bir makine kullanılarak bireyin verilen kokuları alıp almadığının öğrenilmesine yardımcı oluyor. Subjektif testlerde ise koku alma yeteneğinin yanı sıra bireyin hissedilen duyulara ait yanıt verme yeteneği de ayrıntılı biçimde araştırılabiliyor. 8’li test yahut 40’lı test biçiminde yapılan koku testleri yardımıyla koku ve tat alma bozuklukları çarçabuk teşhis edilebiliyor. 8’li test müddet açısından avantaj sağlaması nedeniyle çok daha sık kullanılırken daha uzun bir vakit gerektiren 40’lı test ile çok sayıda farklı kokuya ait duyu araştırması yapılabiliyor. Duyularda rastgele bir sorunun teşhis edilmesi halinde burun etinden örnek alınarak koku hücrelerinin koku moleküllerine verdiği reaksiyonların araştırılıyor. Burun içerisinin havalandırılması, burundaki havalanma bozukluğuna yol açan yapısal bozukluklar ve öbür durumların tedavi edilmesi de tat ve koku alma bozukluklarının tedavisinde kıymetli bir yer tutuyor. Bunların sonuç vermemesi halinde koku alma antrenmanları yardımıyla beyindeki koku soğancığı ve koku alma merkezinin etkinleştirilmesi mümkün olabiliyor. Alerji sorunu bulunan hastalarda antihistaminik ilaç tedavileri, burun akıntısını ve ağız kuruluğunu azaltmada tesirli olan ilaçların kullanımı, nazal tümörler ile poliplerin çıkarılması, diş ve diş eti hastalıklarının tedavisi, sigara ve unsur kullanımının engellenmesi üzere uygulamalar da koku ve tat alma bozukluklarının tedavisinde tercih edilebilen prosedürler ortasında yer alıyor.”
Prof.Dr. Ünal Bayiz, koku ve tat kayıplarının Covid-19 ve birtakım başka önemli hastalıkları işaret edebildiğinin altını çizdi. Bu meseleleri yaşayan bireylerin maske ve aralık üzere gözetici tedbirlere dikkat ederek sıhhat kuruluşlarına başvurmasının ehemmiyetine vurgu yaptı.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
