Son dakika: Koronavirüs Bilim Konseyi, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında toplandı. Toplantının akabinde açıklama yapan Koca, “Ülkemizde koronanın İngiltere mutasyonları dışında, 2 şahısta Güney Afrika varyantı, bir şahısta de Brezilya varyantı görüldü” sözlerini kullandı.
GÜNEY AFRİKA VE BREZİLYA VARYANTI NEDİR?
Ülkemizde koronavirüsün Güney Afrika ve Brezilya varyantının da görüldüğü açıklayan Koca, “Belli mutasyonlarda bulaşıcılığının daha yüksek olduğu istikametinde bulgular var. Bu türlü durumlarda önlemlerde gevşeme, riskin daha fazla artmasına yol açabilecektir. Ülkemizde mevcut İngiltere mutasyonları dışında iki vatandaşımızda Güney Afrika varyantı, bir vatandaşımızda da Brezilya varyantı ile karşılaşıldı. Bu vatandaşlarımız önlem kapsamında hastanede izole edilmektedir” dedi.
FAHRETTİN KOCA’NIN AÇIKLAMALARI ŞU BİÇİMDE
“Rehavete kapılmadan, önlemlerden taviz vermeden ulusal boyutta uğraşımızı sürdüreceğiz.
Önlemlerle elde ettiğimiz denetim, başarılı bir aşılama takvimi yürütmemize de fırsat vermektedir. Uzayan kısıtlama müddetlerinin toplum hayatında yol açtığı zahmetlere karşın, elde ettiğimiz bu fırsatı yitirmeye tahammülümüz yoktur. Eski normallerimize dönebilmemiz, bu önlemlere daha sıkı uyabilmemizle mümkündür.
COVID-19 salgını tüm dünyada tehdit olmaya devam etmektedir. Bu tehdidi her boyutuyla takip eden ve ülkemizin en az ziyanla çıkmasını gözeten bilim konseyimiz bugün haftalık toplantısını yaparak dünyadaki ve ülkemizdeki gelişmeleri görüşmüş, virüs ve sebep olduğu hastalık hakkındaki son bilimsel çalışmalarla ilgili fikir alışverişinde bulunmuşlardır.
MUTASYON NEDİR?
Mutasyon ya da değişinim, bir canlının genomu içindeki DNA ya da RNA diziliminde meydana gelen kalıcı değişmelerdir. Mutasyona sahip bir organizma ise mutant olarak isimlendirilir.
Mutasyonlar, genel olarak germ çizgisi mutasyonları ve somatik mutasyonlar olmak üzere ikiye ayrılır. Doku hücreleri içinde gerçekleşen bir mutasyon, kalıtsal olamayacağı için nesilden nesle aktarılmaz. Bedensel (somatik) mutasyonlar bu manada kalıtsal değildir. Eşey (üreme) hücresi mutasyonları, öbür ismiyle germ sınırı mutasyonları ise kalıtsaldır ve bir sonraki jenerasyonlara aktarılır.
Bireyin kalıtsal özelliklerinin ortaya çıkmasını sağlayan genetik şifre, rastgele bir nedenden ötürü (DNA tamiri, mayoz bölünme yahut DNA replikasyonu sırasında meydana gelen kusurlar, transpozonlar, virüsler, X ışını, radyasyon, ultraviyole, kimi ilaç ve mutajen kimyasallar, ani sıcaklık değişimleri vb. etkenlerle) bozulabilir. Bunun yanında hipermutasyon üzere hücresel süreçlerde organizmanın kendisi tarafından da tetiklenebilir. Bu durumda DNA’nın sentezlediği protein yahut enzim bozulur. Böylelikle canlının, proteinden ötürü yapısı, enzimlerinden ötürü metabolizması değişebilir. Mutasyon zıt evrimin temelini oluşturur.
Mutasyonlar, kalıtsal malzemenin olağan kombinasyonunu değiştirmeyen, kalıtsal yapıda meydana gelen bütün değişikliklerdir. Mutasyon terimi genel olarak,
Kromozom yapısının değişmesini,
Kromozom sayısının değişmesini,
Genlerdeki değişiklikleri kapsar.
Bu manada mutasyonlar, sitogenetikte, değişimlerin kapsamlarına nazaran, Genom mutasyonu, Kromozom mutasyonu ve Gen mutasyonu olarak isimlendirilip üçe ayrılırlar. Genom mutasyonları kromozom sayısındaki değişmeler olup kromozom mutasyonları ise ışık mikroskobu altında incelenebilen ve kromozomun iç yapısında oluşan değişimlerdir. Gen mutasyonları ise ışık mikroskobu altında görünmeyen ve tek bir geni kapsayan mutasyonlardır.
Mutasyonlar, dizilimlerde farklı tıpta değişimlere yol açabilirler; Bu manada bir mutasyon, canlı organizmanın fenotipik özelliklerinde negatif yahut müspet tesirlere sahip olabileceği üzere nötr mutasyonlar hiçbir tesire sahip olmayabilirler (durağan yahut sessiz mutasyonlar). Bu çeşit değişimler, bir gen eserinin değişmesinde yahut genin yanlışsız ya da büsbütün işlemesini engellemede rastgele bir tesirleri olmayabilir. Drosophila melanogaster sineği üzerinde yapılan çalışmalar, gen tarafından oluşturulan bir proteinin mutasyonunda, bu mutasyonun yaklaşık %70’inin ziyanlı tesirlere sahip olduğunu, geri kalanının ise ya nötr ya da zayıf yararlı tesir gösterdiğini ortaya koymaktadır. Mutasyonların genler üzerindeki ziyanlı tesirleri nedeniyle, organizmalar mutasyonları gidermek için DNA tamiratı üzere düzeneklere sahiptir.
Genetik gereç olarak RNA kullanan virüsler, daima ve süratli bir halde çoğalıp geliştikleri için onlara avantaj sağlayan süratli mutasyon oranlarına sahiptir, ve bu halde insan bağışıklık sistemi üzere savunma sistemlerini atlatabilir ve tepkilerden kaçabilirler.
MUTASYONLU VİRÜS NEDİR?
Sıhhat Bakanlığı’nın yayımladığı COVID-19 Sözlüğü’nde yer alan bilgilere nazaran mutasyon;
Bir organizmanın yahut virüsün genetik malzemesinde meydana gelen kalıcı değişiklik.
RNA virüslerinde DNA virüslerine oranla çok daha fazla mutasyon meydana gelir. SARS-CoV-2 bir RNA virüsüdür.
Mutasyon ya da değişinim, bir canlının genomu içindeki DNA ya da RNA diziliminde meydana gelen kalıcı değişmelerdir. Mutasyona uğramış organizma ise mutant olarak isimlendirilir. Mutasyonların genler üzerindeki ziyanlı tesirleri nedeniyle, organizmalar mutasyonları gidermek için DNA tamiri üzere sistemlere sahiptir.
MUTASYONLU VİRÜS BELİRTİLERİ NEDİR?
NTV’nin haberine nazaran; İngiltere’deki 6 bin kişilik rastgele bir örneklemden alınan müspet testlere dayanan sonuçlarda, birebir vakitte tat ve koku kaybının virüsün yeni formuna sahip olanları etkileme mümkünlüğünün daha düşük olduğu görüldü.
VİRÜSÜN MUTASYONA UĞRAMASI NE DEMEK?
Bilim beşerlerine nazaran, virüsün insan bedenine tutunmak için kullandığı “çıkıntılı protein”lerinde (spike protein) kimi mutasyonlar görüldü. Birinci tahlillerde “N501Y” ismi verilen mutasyon sayesinde virüsün evvelki periyoda kıyasla yüzde 70 daha süratli yayıldığı tespit edildi. Buna nazaran, kelam konusu varyant İngiltere’nin başşehri Londra’da birinci defa 21 Eylül günü tespit edildi. Kasım ortasında gelindiğinde Londra’daki olayların yüzde 28’inde, 9 Aralık günü ise başkentteki olayların yüzde 62’sinde bu varyant saptandı. Virologlar, virüslerin kendilerini hayatta tutmak için sıklıkla mutasyon geçirdiğini, bunun bilim dünyası için olağan bir durum olduğunu ve kelam konusu değişimlerin salgın grafiklerinde dramatik tesirlere çok az yol açtığını vurguladı.
Haberler.com
