Milli Uzay Programı’ndan tarihi hamle! Ay’a gönderilecek aracın ilk ateşlemesi başarıya ulaştı

admin

0 7 3 dakika okuma süresi

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın 9 Şubat’ta ilan ettiği Türkiye’nin Ulusal Uzay Programı’nın en dikkat alımlı amaçlarından biri Ay misyonu olmuştu. İki ayaklı amaca nazaran 2023’te insansız bir araç ile Ay’a sert iniş, 2028’de de yumuşak iniş gerçekleştirilecek.

BAKAN VARANK İNCELEMEYE GİTTİ

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, bu gayeler doğrultusunda yürütülen çalışmaları yerinde görmek hedefiyle ulusal ve özgün hibrit roket motorları geliştiren Delta V’nin Şile’deki Roket Motoru Ateşleme Tesisi’ni ziyaret etti. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının iştiraki olan Delta V’deki ziyaret bir toplantıyla başladı. Toplantıya Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Savunma Sanayii Lider Yardımcısı ve Delta V İdare Şurası Lideri Faruk Yiğit, BAYKAR Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar, TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Lideri Serdar Hüseyin Yıldırım, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Enstitüsü Müdürü Mesut Gökten, TÜBİTAK SAGE Enstitüsü Müdürü Gürcan Okumuş ve Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu katıldı.

TESTLER MUVAFFAKİYETLE SONUÇLANDI

Toplantıda 2023’te Ay’a sert iniş yapması planlanan uzay aracını geliştirme çalışmaları ele alınırken, hibrit roket motorlarının ateşleme sistemleri, yüksek basınçlı kompozit tanklar, vana ve regülatör sistemleri de ayrıntılı olarak masaya yatırıldı. Heyet, toplantının sonunda roket motorları testlerinin yönetildiği komuta merkezine geçti. Alınan güvenlik tedbirlerinin akabinde ateşleme için geri sayım başlatıldı. Bakan Varank’ın komutuyla birinci olarak Delta V tarafından geliştirilen ve uzay sonunu aşacak Hibrit Sonda Roketi’nin (SORS) itki sistemi dikey ateşleme testi yapıldı. İkinci ateşleme ise Ulusal Uzay Programı’nın 2023 yılında Ay’a sert iniş vazifesinde kullanılması planlanan hibrit roket motoru için yapıldı. Yapılan testler muvaffakiyetle sonuçlandı. İki motor da planlanan mühlet boyunca meselesiz biçimde çalıştı.

“50 SANİYELİK BİR ATEŞLEME”

“HEDEFİMİZ 2023”

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin uzaydaki 10 yıllık yol haritasını açıkladığını ve bu yol haritasının en kıymetli bileşenlerinden birinin ‘Ay misyonu’ olduğunu kaydeden Varank, “Ay misyonunda amacımız 2023 yılında Türkiye’nin kendi uzay aracını Ay’a ulaştırabilmesi. Burada da Türkiye’deki bütün kabiliyetleri, bütün firmalarımızın kabiliyetlerini kullanmak istiyoruz. Delta V de bilhassa dünyada yeni bir teknoloji olarak kabul edilen hibrit roket motorları çalışan, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığına ilişkin bir firmamız. Arif hocamız (Karabeyoğlu) tüm bu süreçleri yürütüyor” halinde konuştu.

“GELİŞTİRİLEN BU TEKNOLOJİLER ÇOK DEĞERLİ”

Varank, iki ateşlemeye şahitlik ettiklerini anlatarak, “Bir tanesi 635 milimetrelik sonda roketinin önümüzdeki ay fırlatması yapılacak motorun ateşlemesi. Birebir vakitte Ay misyonunda, yani uzayda kullanmayı hedeflediğimiz daha küçük bir motorun da yeniden ateşlemesinin testlerini yapmış olduk. Türkiye bilhassa uzay alanında kabiliyetlerini tüm dünyaya göstermek, tıpkı vakitte bu kabiliyetleri ticarileştirmek, bundan ekonomik yarar elde etmek isteyen bir ülke. Münasebetiyle bu alanda geliştirdiğiniz teknolojiler çok değerli” açıklamasında bulundu.

MAYIS AYINDA SİNOP’TA ATEŞLENECEK

Sıvı oksijen oksitlemeli hibrit motor teknolojisinin çok ehemmiyet verdikleri yeni bir teknoloji olduğunu aktaran Varank, ateşlemeleri muvaffakiyetle gerçekleştirdiklerini, bu süreçte heyecan ve memnunluk duyduklarını da söz etti. Çok kıymetli gençlerin Türkiye’nin geleceğine yatırım yapmak ve teknolojiyi geliştirmek için büyük bir uğraş gösterdiklerini vurgulayan Bakan Varank, “Sonda roket motorunun bir örneği, inşallah Mayıs ayında Sinop’tan ateşlenecek. Değerli uzaklıkları kat etmesini planlıyoruz” dedi.

“TÜRK BAYRAĞI AY İLE BULUŞACAK”

Varank, “2023’te biz Ay misyonu maksadımızın birinci ayağını başarabileceğimizi düşünüyoruz. Yani uzay aracımızı inşallah Ay ile buluşturacağız. Türk bayrağını Ay ile buluşturmuş olacağız. Bu manada motorun birinci ateşlemesini burada yapmak bizim açımızdan memnunluk ve gurur verici” tabirlerini kullandı.

MOTORLAR TAM PERFORMANS GÖSTERDİ

Delta V Genel Müdürü Arif Karabeyoğlu da her iki motorun da beklenen performansı tam manasıyla sağladığını vurgulayarak, “İstediğimiz ateşleme müddetlerini elde ettik. İstediğimiz itki kuvvetlerini elde ettik. Tam muvaffakiyet olduğunu söyleyebiliriz. Ay motorunun testleri bundan sonra hızlanarak devam edecek. Tahminen birinci testlerinden birini yaptık. Lakin tahminen yüzlerce test yapacağız. Güvenilirliği sağlayacağız. Sonda roketinin birinci testi değildi. Daha evvel birçok test yaptık. Fakat bu en uzun yanan, en yüksek performanslı testini gerçekleştirdik. Bundan sonra ne olacak? Mayıs ayında her şey yolunda giderse inşallah yüksek irtifalara sonda fırlatmaları yapacağız. Ay’a gidecek uzay aracının roket motorunu test ettik. Adım adım Ay’a gidiyoruz” diye konuştu.

SON DERECE YENİLİKÇİ BİR TEKNOLOJİ

Delta V tarafından geliştirilen Sonda Roket Sistemi hibrit motoru dikey ateşleme testini geçerek uzaya ulaşabilecek düzeyde toplam itki elde etti. Önümüzdeki aylarda fırlatma testleriyle ‘uçuş gösterimi’ yapılacağı öğrenildi. Türkiye’nin en büyük roket sistemlerinden biri olan SORS’un birebir vakitte dünyanın teknoloji olarak en ileri hibrit roket motoruna sahip olduğu, sıvı oksitleyici ve katı yakıt içerdiği ve yenilikçi bir teknoloji olduğu aktarıldı.