İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğanay Tolunay, yanan orman alanlarıyla ilgili soruları yanıtladı.
Orman Genel Müdürlüğü (OGM) idaresine tekrar ormanlaştırma sürecinde yöredeki ağaçların tohumlarından gençleştirme önerdiğini belirten Tolunay, yanan alanların kızılçam ormanı olduğunu fakat genetik çeşitlilik açısından Muğla, İzmir, Antalya, Adana, Hatay’daki kızılçamların bile birbirinden farklı olduğuna dikkat çekti.
Hatta denize yakın olan ile 500-600 metre ötedeki dağlık alanda bile kızılçamların genetik özelliklerinin farklı olduğunu anlatan Tolunay, kelamlarını şöyle sürdürdü:
10 YIL SONRA KURUYABİLİR
“28 Temmuz’da başlayan süreçte yaklaşık olarak 133 bin hektar orman alanı yandı, büyük çoğunluğu Muğla ve Antalya’da. Bu kadar geniş alanı süratli şekilde Ağaç dikerek ağaçlandırmaya kalktığınızda kâfi fidan yok. Yanan alanların ekolojik özelliklerine uygun olmayan cins diktiğinizde bunların 10-15 yıl sonra kuruma riski var. Kamuoyu otel yapılacak telaşıyla ağaçlandırma talep ediyor. Orman Genel Müdürlüğü de bu baskıyla tez ağaçlandırmak istiyor lakin tez etmek hakikat değil. Kızılçam ormanları yangına ahenk sağlamıştır. Kozalakları yangından ziyan görmez, yangından sonra açılır, içlerindeki tohumlar toprağa düşer ve sonbahar yağışlarıyla, Kasım ayı başı üzere çimlenmeye başlar. Kozalaklı kolların toprağa serilip tohumların düşmesinin sağlanması kâfi. Yanan ağaçların kâfi kozalağı yoksa en yakındaki ağaçlardan tohum toplanıp saçılmalıdır. Bir hektara 10-12 kilogram kızılçam tohumu kâfi gelir.
BÖCEKLER GELEBİLİR
OGM kısmen yanmış ağaçları çabucak kesmemektedir. Lakin büsbütün yanmış kızılçam ve karaçamların kesilmesi gerekir. Zira yanmış ağaçlara kısa müddette kabuk böcekleri gelir ve bu böcekler çok ölçüde üreyerek sağlıklı ormanlara da ziyan verebilir. Binlerce hektar ormanda yanan ağaçların çabucak kesilmesi mümkün olmadığından bu böcekler için feromon tuzakları yerleştirilmelidir. Yanmış ağaç gövdeleri reçineli oldukları için uzun yıllar çürümeden kalabilirler. Bu yanmış gövdeler ormanlardaki yanıcı unsur yükünü arttırdıkları için Yangın riskinin de artmasına neden olurlar. Çam ağaçlarının kabukları kalın olduğu için gövde odunu çoğunlukla yangınlardan etkilenmez. Son yangınlarda OGM tarafından 133 bin hektar alanının yandığı ve 12,1 milyon metreküp odun olduğu varsayım ediliyor. Hasebiyle bu yanan ağaçlar liflevha kesimine yapay tahta MDF, HDF üretiminde kullanılmak üzere satılabilir. Esasen bunlar 2018 döviz krizinden beri, ithalat değerlenince içerde ağaç kesilmesi için dayanılmaz bir baskı oluşturdular, bunun tesiriyle kesilen ağaç ölçüsü da büyük ölçüde arttı. Artık metreküpü 200 liradan 12 milyon metreküp odun bunlara satılarak 2 milyarı aşkın gelir elde edilebilir. Bu da orman yangınlarıyla çaba için kullanılmalıdır.”
Haber7