Türkiye‘de koronavirüs vakasının birinci sefer tespit edilmesini takiben vatandaşların bu bahse ait farkındalık seviyelerini, kaygılarını, değişen davranışlarını ortaya koyuyor ve hükümetin bu mevzudaki siyaset ve pratiklerinin kamuoyundaki yansımalarını tertipli olarak takip ediyor. Araştırmanın 12. Periyodundan olgularla hazırlanan derlemede Topluluğun Tasa Seviyesi, Maske Tasarrufuna Bakışı ve YKS Gündemiyle ilgili olarak kamuoyunun nabzı tutuldu.
Salgın Önünde Telaşlı mi Yoksa Rahat mıyız?
Ipsos Koronavirüs Salgını ve Topluluk Kamuoyu Araştırmasından elde edilen datalara nazaran; Vatandaşların yarısından fazlası (%56) salgının birinci devrinden bu yana kaygılı ruh halini sürdürüyor. Tam bilakis birinci günden bu yana rahat hissedenler çok daha küçük bir kesim (%7). Topluluğun bir kesitinin ise devranla ruh hali değişmiş. Her 4 bireyden 1’i (%27) telaşlarından vakit içinde sıyrılıp rahatlarken, birinci periyottaki rahatlığın tarafına telaşlı ruh haline büründüklerini söyleyenlerin orantısı %10 seviyesinde.
“Herkes Maske Taksın!”
Sıradanlaşma sürecinin vaka ve vefat sayılarında artışa neden olup 2. dalganın yaşanabileceğine dair toplulukta önemli bir kaygı var. Bu çerçevede salgınla savaş kapsamında 45 vilayette maske takma mecburiliği getirilmesini vatandaşlar sahih buluyor.
Bu görüşün altında, öbür vatandaşların aldığı kişisel tedbirlerin zayıf olduğu ve binaenaleyh bu çeşit kamusal önlemlere gereksinim olduğu kanısı de taraf alıyor.
Koronavirüsten korunmak için maske tasarrufuna dair yalnızca devletlerin aldığı kararlar farklılık göstermiyor, birebir devirde Dünya Sıhhat Örgütü, Amerika Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC) üzere kuruluşların da tavsiyeleri vakit için değişiklik gösterdi. Bu kuruluşların bugünkü tavsiyesi bireylerin cerrahi maske yahut kumaş maske kullanmaları cephesinde, yüz teneffüs maskelerinin sıhhat kompetanlarına bırakılması gerektiği vurgulanıyor. Cerrahi maske, bugün memleketimizde virüsten korunmak için toplulukta en yaygın kullanılan maske (%80). Cerrahi maskeyi, %13 ile kumaş maske ve %5 ile N95 üzere yüz teneffüs maskeleri takip ediyor. Bilirkişiler tarafından tek tasarrufluk olan bu maskelerin uzun saatler yahut sonraki gün kullanılmaması tavsiye ediliyor. Bireylere tek tasarrufluk bu maskeleri ne kadar vade kullandıkları sorulduğunda büyük çoğunluk yalnızca bir gün kullandıklarını beyan ediyor. Gelgelelim topluluğun 1/5’inin tekrar kullanmak üzere maskesini sakladığını görülüyor.
Kumaş maskelerin virüsten yeteri kadar müdafaa sağlayıp sağlamadığına dair farklı kurumaların farklı beyanları oldu. Her ne kadar son periyotta sıhhat kuruluşları vatandaşları kumaş maskeye yönlendirse de vatandaşların kumaş maskeyi yaygın kullanmamasının bir nedeni de bu baş karışıklığı olabilir. Tek tasarrufluk maskelerin yarattığı etraf kirliliği ise başlı başına bir bahis.
Türkiye’de maske kullanmanın artık bir norm haline geldiğini söylenebilir. Salgının 3. haftasından itibaren maske tasarrufu çok yaygınlaştı. Bugün salgından korunmak için maske kullananların nispeti %98 seviyesinde.
Öte yandan farklı okazyonlarda maske tasarrufu sorgulandığında maskeyi her vakit kullanmadığını beyan edenlerin nispeti %25’lere kadar yükseliyor. Her devir maske kullanmayanların temel münasebeti maske kullanmayı fizikî olarak güçlükle bulmak (%35). Bu gerekçeyi, maskenin fiyatlı olması, pahalı olması, fiyatsız temin edememek üzere münasebetler takip ediyor (%24). Toplumsal uzaklığın korunduğu için maskeye muhtaçlık duymamak da lisana getirilen münasebetler arasında nokta alıyor.
Maskenin gözetici olduğuna inanmadığı için maske kullanmayanların orantısı ise %8 ile hudutlu.
Daha evvel 20-21 Haziran tarihlerinde yapılması planlanan YKS gayrı bir tabirle üniversite testi salgın nedeniyle YÖK tarafından 25-26 Temmuz tarihlerine ertelenmişti. Sıradanlaşma takvimi kapsamında test tarihinde tekrar değişiklik yapılarak 27-28 Haziran tarihlerinde yapılmasına karar verildi. Ipsos’un Koronavirüs Salgını ve Topluluk Kamuoyu araştırmasının son periyodunda; 2.5 milyona yakın talebenin gireceği üniversite testinin bu tarihte yapılması konusunda umumi kamuoyunun görüşü alındı. Topluluğun %59’u imtihanın bu tarihte yapılmasını yanlış bulduğunu söz etti. Yanlışsız bulanların nispeti ise %27 ile hudutlu kaldı.
Test esnasında maske tasarrufu, test salonuna girişte ve test esnasında toplumsal uzaklığa uyulması, test salonun dezenfekte edilmesi üzere kuralların toplulukta gençler ismine hissedilen tasayı lakin kısmen azalttığı söylenebilir. Bu soruya verilen yanıtı, gençlerin salgın nedeniyle ruhsal olarak imtihana hazır olmadığı ve salgın devam ederken test yapılmasının akıllıca görülmediği halinde yorumlamak mümkün.
Kaynak: Bültenler
Haberler.com
