Tasarruf finansman şirketlerinin denetim altına alınmasını içeren kanun teklifi TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonunda kabul edildi (2)

Gerekli müsaadeleri almadan tasarruf finansman faaliyetlerinde bulunan bireyler, 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus ve 5 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Olağan Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komitesinde kabul edildi.
Teklife nazaran, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) ilgili Cumhuriyet Başsavcılığını muhatap talebi üzerine, sulh ceza hakimince, dava açılması halinde davaya bakan mahkemece iş yerlerinin faaliyetleri ve reklamları süreksiz olarak durdurulacak, ilanları toplatılacak.
Bu karşıtlıkların internet ortamında gerçekleşmesi halinde BDDK tarafından içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararı verilebilecek. Karar uygulanmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumuna gönderilecek.
Müsaadesiz tasarruf finansman faaliyetinde bulunan şirketler hakkında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası tasfiye kararı verebilecek.
Alınması gereken müsaadeleri almaksızın tasarruf finansman faaliyetlerinde bulunan bireyler, 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus ve 5 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.
Teklifle, Kanuna “Tasarrufların çekilmesini engellemek” başlıklı yeni bir husus ekleniyor.
Mukavele imzalanmasını takip eden 14 gün içinde cayma hakkını kullanan müşteriye tertip fiyatı dahil, aldığı fiyatın tamamını 14 gün içinde iade etmeyen, fesih hakkını kullanan müşteriye belirlenen mühlet içinde toplam birikim fiyatını iade etmeyen yahut mukaveleyi tek taraflı fesheden şirketler, 6 aydan 2 yıla kadar mahpus ve 500 güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.
Zimmete 6 yıldan 12 yıla kadar mahpus geliyor
Kendisine devredilmiş, muhafaza ve nezaretiyle yükümlü olduğu para, para yerine geçen evrak, senet yahut başka malları kendisinin ya da oburunun zimmetine geçiren tasarruf finansman şirketi idare heyeti lider ve üyeleri ile başka mensupları, 6 yıldan 12 yıla kadar mahpus ve 5 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacakları üzere tasarruf finansman şirketinin uğradığı ziyanı tazmine mahkum edilecekler.
Hatanın, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde faile 12 yıldan az olmamak üzere mahpus ve 20 bin güne kadar isimli para cezası verilecek. Fakat, isimli para cezasının ölçüsü tasarruf finansman şirketinin uğradığı zararın 3 katından az olamayacak. Meydana gelen zararın ödenmemesi halinde mahkemece resen ödettirilmesine hükmolunacak.
Faaliyet müsaadesi kaldırılan bir tasarruf finansman şirketinin idare ve kontrolünde olan ortaklarının, şirketin çalışmasını tehlikeye düşürecek formda menfaatlerine kullandırarak, tasarruf finansman şirketini ziyana uğratmaları zimmet olarak kabul edilecek. Bu fiilleri işleyenler hakkında 10 yıldan 20 yıla kadar mahpus ve 20 bin güne kadar isimli para cezasına hükmolunacak. Lakin, isimli para cezasının ölçüsü tasarruf finansman şirketinin uğradığı zararın 3 katından az olamayacak. Meydana gelen zararın müteselsilen ödettirilmesine karar verilecek.
Soruşturma başlamadan evvel, zimmete geçirilen para yahut para yerine geçen evrak, senet yahut başka malların motamot iade edilmesi yahut uğranılan zararın büsbütün tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi indirilecek.
Kovuşturma başlamadan evvel, istekli olarak, zimmete geçirilen para, para yerine geçen evrak, senet yahut başka malların motamot iade edilmesi yahut uğranılan zararın büsbütün tazmin edilmesi halinde, verilecek cezanın yarısı indirilecek. Bu durumun karardan evvel gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilecek.
Zimmet hatasının konusunu oluşturan para, para yerine geçen evrak, senet yahut başka malların bedelinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilecek.
İstenen tedbirleri almayan şirketlerin faaliyet müsaadesi iptal edilecek
Tasarruf finansman şirketleri dışındaki şirketlerin faaliyet müsaadesi, şirket tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca istenen tedbirlerin alınmaması yahut alınan tedbirlere karşın meselelerin Kurumca verilen uygun müddet içinde giderilememesi ya da bu önlemlerin alınması durumunda dahi sonuç alınamayacağının Kurumca belirlenmesi durumunda, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurasının en az beş üyesinin birebir taraftaki oyuyla alınan kararla iptal edilecek.
Teklifle, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na “Tasarruf finansman şirketinin faaliyet müsaadesinin kaldırılması ve tasfiyesi” başlığı altında yeni bir unsur ekleniyor.
Buna nazaran, likidite seviyesinin sürdürülememesi, sürdürülemeyeceğinin anlaşılması, likidite hesaplamasının emniyetli halde gerçekleştirilememesi, kasıtlı olarak likiditenin yanlış hesaplanması, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca alınması istenen önlemlerin verilen mühlet içerisinde alınmaması, bu önlemler kısmen yahut büsbütün alınmış olmasına karşın mali bünyenin güçlendirilmesine imkan bulunmadığının yahut bu önlemler alınmış olsa dahi mali bünyenin güçlendirilemeyeceğinin tespit edilmesi halinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası, en az 5 üyesinin birebir taraftaki oyuyla alınan kararla şirketin faaliyet müsaadesini kaldırmaya ve tasfiyesine karar vermeye yetkili olacak.
Finansal Kurumlar Birliğine üye olma mecburiliği geliyor
Tasfiyesine karar verilen şirketlerde müşterilerin mukavelelerde yer alan finansman kullanma hakları uygulanmayacak.
Tasfiyesine karar verilen şirketler, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunca atanacak en az 3 kişilik tasfiye kurulu tarafından genel kararlara nazaran tasfiye edilecek. Tasfiye komitesi üyeleri, Kurum ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından bildirilecek üyelerden oluşacak.
Tasfiyesine karar verilen şirket tarafından alınan tescile tabi tüm kararlar, tasfiye komitesinin talebi üzerine noter onayı kuralı aranmaksızın ticaret sicil müdürlüklerince harca ve hizmet bedeline tabi olmaksızın tescil ve ilan edilecek. Şirketin genel heyetinin yetkileri, tasfiye komitesi tarafından kullanılacak. Bu şirketle ilgili olarak tasfiye kurulu tarafından açılan dava, istinaf, temyiz ve takip üzere yargı süreçleri harçtan muaf olacak.
Mevzuatta Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliğine yapılmış olan atıflar Finansal Kurumlar Birliğine yapılmış sayılacak. Kanunun yürürlüğe girmesinden evvel faaliyet müsaadesi almış olan varlık idare şirketleri, bu fıkrayı ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde, Birliğe üye olmak zorunda olacak.
Şirketler, bir ay içinde BDDK’ye başvurmak zorunda
Teklifle, Kanuna tasarruf finansman şirketlerinin intibak sürecine ait süreksiz husus ekleniyor. Bu unsur yürürlüğe girdiği tarihte tasarruf finansman faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren bir ay içinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna müracaatta bulunmak zorunda olacak.
Müracaat sırasında durumlarını en geç altı ay içinde Kanun kararlarına uygun hale getireceklerine yahut müşteri hak ve menfaatlerini ziyana uğratmadan tasfiye olacaklarına dair bir plan sunmak zorunda olan tasarruf finansman faaliyeti yürütenler, bu planın uygun görülmesi halinde gereken süreçleri planda belirlenen mühletler içerisinde yerine getirecekler.
Kuruma müracaatta bulunmaksızın tasarruf finansman faaliyetinde bulunmaya devam edenler hakkında müsaadesiz faaliyette bulunanlara yönelik cezalar uygulanacak.
Altı aylık mühlet, kanun kararlarına ahenk sağlanmasına ait ek bir plan sunulması ve kelam konusu planın Şuraca uygun görülmesi halinde altı ayı geçmemek üzere uzatılabilecek. Ayrıyeten Konsey, intibak mühletini altışar ayı geçmemek üzere iki kez daha uzatmaya yetkili olacak.
Kuruma müracaatta bulunanlardan, bağımsız kontrolden geçmiş mali tablolarına nazaran varlıkları yükümlülüklerini karşılayamayacağı tespit edilenler ile durumlarını öngörülen mühlet içerisinde bu Kanun kararlarına uygun hale getirmeyenler yahut sunduğu plan Konsey tarafından kâfi görülmeyenler hakkında Konsey, tasfiyesine karar verebilecek.
İntibak eden şirketlerin, kanunun yürürlük tarihi öncesinde akdettikleri tasarruf finansman faaliyeti kapsamındaki mukaveleler bu Kanun ve ilgili mevzuat kararlarına nazaran tadil olduktan sonra uygulanmaya devam olunacak. Lakin bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlük tarihinden evvel düzenlenen mukavelelerin finansman konusu değiştirilemeyecek.
İpotek süreçleri, tapu müdürlüklerinde tapuya tescil olunacak
Şirketleri tarafından müşterilere sağlanan yahut sağlanacak finansmana karşılık teminat gösterilen taşınmazların ipotek süreçleri, tarafların istemi halinde, imzalanan tasarruf finansman mukavelesine istinaden tapu müdürlüklerinde tapuya tescil olunacak.
Müsaadesiz bankacılık faaliyetinin internet aracılığıyla işlenmesi halinde Kurum tarafından içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararı verilebilecek.
Teklifle, kanunun ismi, “Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu” formunda değiştiriliyor.
Bankalar, tüketici kredisi veren finansal kuruluşlar ve kart çıkaran kuruluşlar tarafından tüketiciye sunulan eser yahut hizmetlerde tüketiciden faiz ve tasarruf finansman kontratları kapsamında alınan tertip fiyatı dışında alınacak her türlü fiyat, komite ve masraf cinsleri ile bunlara ait yordam ve temeller Bakanlığın görüşü alınarak, tüketiciyi koruyacak halde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenecek.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun tüm düzenlemeleri istikametinden tasarruf finansman şirketlerini de kapsayacak.
Öte yandan AK Parti milletvekillerinin önergesiyle kanun teklifine yeni unsur ihdas edildi.
Buna nazaran, finansal kiralama ve finansman şirketleri için getirilen taban ödenmiş sermaye meblağının 50 milyon lira olmasına ait karara intibakın sağlanabilmesi gayesiyle şirketlere, unsurun yürürlük tarihinden itibaren altı aylık müddet veriliyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Şurası tarafından uygun görülmesi halinde bu mühlet altı ayı geçmemek üzere uzatılabilecek.
Bu müddetlerde minimum ödenmiş sermayelerini artırmayanların faaliyet müsaadeleri iptal edilecek.
(Bitti)
Kaynak: Anadolu Ajansı / Alper Atalay
Haberler.com