Trabzon’da heyecanlandıran keşif
Trabzon’daki en eski hayat belirtisi Düzköy ilçesindeki Çayırbağı mahallesindeki bir mağarada ortaya çıktı
Koskarlı Mağarası’nda bulunan buluntular Kanada‘ya gönderilirken, tahlilleri yapılan buluntuların 13 bin yıl öncesine ilişkin olduğu tespit edildi
KTÜ Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Hülya Çalışkan Akgül: “Trabzon’un en eski sakinlerini bulduk”
“Koskarlı Mağarası’nda yaşamışlar, taş aletleri işlemişler, kullanmışlar ve muhakkak bir süre coğrafyada kalmışlar”
TRABZON – Trabzon’un Düzköy ilçesinde akademisyen tarafından yapılan çalışmada mağarada yaşayan insanlara ilişkin 13 bin yıl evvel olduğu belirlenen çakmak taşı ve obsidyen olarak nitelendirilen arkeolojik bulgular tespit edildi.
Trabzon’un en eski hayat belirtisi Düzköy ilçesindeki Çayırbağı mahallesinde ortaya çıktı. Karadeniz Teknik Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Hülya Çalışkan Akgül ve grubu tarafından 2018 yılında başlatılan yüzey araştırma projesi meyvesini verdi. Düzköy ilçesindeki Koskarlı Mağarası’nda inceleme yapan akademisyenler, mağarada 103 kesim tespit etti. Akademisyenler tarafından alınan bu modüllerden 7’si Kanada’da bulunan McMaster Üniversitesi’nden Dr. Tristan Carter’e gönderildi. Bu numunelerin tahlillerini yapan Dr. Carter, Trabzon’un birinci ömür belirtisinin 13 bin yıl evvel olduğu muştusunu verdi. Trabzon’daki en eski buluntular olarak tarihe geçen çakmak taşı ve obsidyen olarak nitelendirilen ham husustan yapılan aletlerin hammaddesinin Kapadokya ve Trans Kafkasya örnekleri olduğu belirlendi. Trabzon’un en eski sakinlerinin bulunduğu Koskarlı Mağarasında hafriyat çalışmaları için plan yapmaya başlayan akademisyenler kentin gerçek tarihini ortaya çıkarmak için hafriyat çalışması yapmak istiyor. Koskarlı Mağarası’nda M.Ö. 10 bin ile M.Ö. 11 bin yılları ortasındaki ömür belirtisinin ortaya çıkmasıyla Trabzon’un 4 bin yıllık tarihinin çok daha eskilere dayandığı gerçeğini ortaya çıkartacak.
Çalışmalar 2018 yılında başladı
Çayırbağı mahallesindeki Koskarlı Mağarası’nda yapılan çalışmalar ile ilgili bilgiler veren Karadeniz Teknik Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Hülya Çalışkan Akgül, 2018 yılında Trabzon’da arkeolojik yüzey araştırmasına başladıklarını söyledi. Akgül; “Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden alınan müsaadeyle araştırma yapmaya başladık. Türk Tarih Kurumu ve KTÜ tarafından desteklenen arazi çalışmaları kapsamında 2019 yılında Düzköy Vadisine girdik. Bilhassa güney kısmını ele aldık, inceledik. Düzköy ilçesi Çayırbağı Mahallesi civarında Koskarlı Mağarası olarak literatüre kazandırdığımız bir mağarayı keşfettik ve incelemelerde bulunduk. İki yıllık çalışma boyunca çok sayıda mağara ve kaya sığınağı tespit ettik lakin içerisinde insanoğlunun yaptığını gösteren taş alet buluntuları yalnızca Koskarlı’da tespit edebildik. Koskarlı’da tespit ettiğimiz taş aletler çakmak taşı ve obsidyen olarak nitelendirdiğimiz ham unsurdan yapılmış aletler. Çakmak taşı bölgede bulmak mümkün lokal hammadde kaynakları kullanılmış muhakkak ki. Lakin obsidyen bu bölgede olmayan dışarıdan gelmiş bir hammadde. Hasebiyle bunun nereden geldiğini anlayabilmek için tahlil yaptırmak gerekliydi. Proje içerisinde birlikte çalıştığımız Kanada’dan Dr. Tristan Carter bu tahlilleri gerçekleştiren hocamız. Kanada’da pandemi nedeniyle kimi kahırlar yaşandı, üniversite, laboratuvar kapandı. O yüzden biraz uzun sürdü bu tahlil sonuçlarının gelmesi. Oradan gelen ön sonuçlar bize şunu gösterdi. Trabzon için çok enteresan çok enteresan bir sonuçtu. Bir küme obsidyenin hammaddesi Kapadokya bölgesini gösterdi, bir küme ise Trans Kafkasya’yı gösterdi. Trans Kafkasya dediğimiz bölge günümüzde Ermenistan-Gürcistan’ın içinde yer aldığı bir alan. O alanda obsidyen yatakları bakımından epeyce güçlü bir alan. Münasebetiyle bu mağarada ömrün olduğu mühlet içerisinde uzak bölgelerle bir irtibatın varmış, ortaya çıkan tablo bu oldu” dedi.
“Bu mağarada yaşamışlar, bu taş aletlerini işlemişler”
Trabzon’un en eski sakinlerini bulduklarını lisana getiren Akgül, “Söz konusu periyot ne kadar erken bir devir buna biraz değinmek gerekir. Daha insanoğlunun avcılık ve toplayıcılık yaşayarak mağaralarda hayatını sürdürdüğü kaya sığınıklarında hayatını sürdürdüğü bir periyot bu. Karşılaştırmaya dayanarak söyleyecek olursak muhtemelen M. Ö. 10-11 bin yılları bu taş aletlerin kullanıldığı yıllar periyotlar olarak ileri sürülebilir şimdiki ön sonuçlara ön değerlendirmelere nazaran. Trabzon’un 4 bin yıllık geçmişi artık artık günümüzden evvel düşünecek olursak 13 bin yıla kadar neredeyse uzanmış durumda. Yani bu bölgede Trabzon’un en eski sakinlerini bulduk. Bu mağarada yaşamışlar bu taş aletlerini işlemişler, kullanmışlar ve muhakkak bir süre coğrafyada yaşamışlar diyebiliriz” diye konuştu.
“Turizme kazandırılmasını istiyoruz”
Çayırbağı Orta Mahalle Muhtarı Hüseyin Ocak ise Koskarlı Mağarası’nın çok eskilere dayanan bir geçmişi olduğunu bildiklerini vurgulayarak, “Üniversiteden arkeolojik çalışmaları için gelip araştırma yapıldı. Münasebetiyle burasının turizme kazandırılması tarafında bir çalışma yapılmasını bekliyoruz” biçiminde konuştu.
Çayırbağı Mahallesi sakinlerinden Mehmet Karal da Koskarlı Mağarası’nın turizme kazandırılmasını istediklerini kaydederek, “Burası Koskarlı Mağarası olarak geçiyor. Burasının çok eski olduğunu biliyorum. Burası turizme kazandırılırsa çok iyi olur. Bu tarafta çalışma yapılırsa mutlu oluruz” sözlerini kullandı.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / OZAN KÖSE
Haberler.com
