Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) iştiraklerinden SSTEK, Türkiye‘nin F-35 savaş uçağı programındaki hakları kapsamında ABD’de yapacağı teşebbüslere yönelik stratejik ve hukuksal danışmanlık hizmeti almak için hareket geçti. Bu kapsamda milletlerarası hukuk şirketi Arnold&Porter ile mutabakat imzaladı.
Sputnik’in edindiği bilgilere nazaran, muahede kapsamındaki temel maksat, programa geri dönme ısrarı değil, Türkiye aleyhine oluşan hak kaybının türel olarak aranması. Bu kapsamda, resmi olarak teslim edilen F-35 savaş uçaklarının fiili olarak verilmemesi ve yapılan maddi yatırımın da iade edilmemesi konusunda teşebbüsler yapılacak.
“TÜRKİYE’NİN HAKLARINI GASP ETMEK MANASINA GELİYOR”
Arnold&Porter ile imzalanan muahede, 750 bin dolar bedelinde ve 6 aylık bir süreyi kapsıyor. Savunma Sanayi Araştırmacısı Anıl Şahin, bu mutabakata dair, Sputnik’e şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkiye toplam 100 adet F-35A tipi savaş uçağı satın almayı taahhüt etmiş ve 6’sının mülkiyetini devralmıştı. Türk şirketleri F-35 uçağı için binden fazla modül üretiyordu. Türk firmalarının hem Ar-Ge hem de üretim etaplarında çok büyük katkıları oldu. Şu ana kadar milyar dolar düzeyinde para ödendi ve Türkiye’nin yaptığı yatırımlarda kullanıldı. Türkiye’yi F-35 programından atmak, Türkiye’nin haklarını gasp etmek manasına geliyor. Türkiye, F-35 programından çıkarılacaksa bunun için harcadığı gayretin da geri iadesi gerekiyor. Türkiye’nin yaptığı mutabakatın da bu bahiste olduğu görülüyor. Yani Türkiye, F-35 programında gasp edilen hakları için teşebbüs başlattı.”
AMBARGO NEDEN UYGULANIYOR?
ABD’nin Türkiye’ye F-35 programından çıkarma konusundaki tezlerinin inandırıcılığı olmadığını söyleyen Şahin, “Türkiye tekraren bu mevzuyu konuşmayı teklif etti fakat karşı taraftan net argümanlar gelmiyor. Bu sorunun katiyen ikili münasebetlerden kaynaklı olduğunu düşünüyorum. Suriye üzere birçok alanda iki ülke ortasındaki ‘stratejik ortaklık’ ilgisi bozulduğu ve F-35 de stratejik bir uçak olduğu için bu ambargonun uygulandığını düşünüyorum. Başka yandan da şu anda F-35’in satılmasının gündemde olduğu ülkelerde de Rus menşeili hava savunma sistemleri var” dedi.
“TÜRKİYE BU TEŞEBBÜSÜNÜ UZUN MÜDDET EVVEL BAŞLATMASI GEREKİYORDU”
Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasının iki taraf açısından da ziyanları olduğunu belirten Şahin, şunları ekledi:
“Türkiye, hem vaktinde teslimat yapıyor hem kaliteli bir üretim gerçekleştiriyor hem de maliyet aktiflik açısından da öne çıkan bir ülke. F-35’in zati tedarik zincirinde sorun var, bu sebepten ötürü tam oranlı seri üretimi iptal edildi. Türkiye üzere bir ülkenin çıkarılması ABD ve öbür iştirakçi ülkelerin ziyanına olacaktır.”
“Türkiye, ABD’deki bu teşebbüsünü aslında uzun mühlet evvel başlatması gerekiyordu” diyen Şahin, “Bu teşebbüs sayesinde ABD’li ticari ortaklar ve F-35 programının paydaşlarına da Türkiye’nin F-35 programından çıkarıldığı vakit kendilerini ilgilendirecek ziyanların da anlatılacağını düşünüyorum. Zira yalnızca hukuksal değil, stratejik takviye de verecekler. Sonucu ise vakit içinde göreceğiz” sözlerini kullandı.
Haberler.com
