Türkiye’de koronavirüs: Salgınla geçen 1 yılda neler yaşandı?

11 Mart 2020’de Türkiye‘deki birinci hadise sayısını duyurmuştu. Bakanlıkta düzenlenen basın toplantısında kameraların karşısına geçen Koca, “Çin’in Vuhan kentinde bulunan tam 90 gün evvel ortaya çıkan yeni koronavirüsü öbür birçok ülkeye buluşmasına, global yayılım göstermesine karşın Türkiye olarak süreçte büyük bir muvaffakiyet gösterdik. Komşu ülkeler bizim aldığımız sıkı önlemleri almadı.” sözlerine yer vermişti.
34 MİLYONDAN FAZLA TEST
Türkiye’de salgının başladığı 11 mart 2020 tarihinden itibaren toplam 34 milyondan fazla PCR testi yapıldı. Yaklaşık olarak 2 milyon 807 bin bireyde korona virüse yakalandı. Bugüne kadar toplam 29 bin 160 kişi hayatını kaybederken 2 milyon 640 bin kişi de iyileşti.
BİRİNCİ OLARAK HAVA TRAFİĞİ KAPATILDI
Birinci hadisenin ortaya çıkmasıyla sıkı önlemler hayata geçirildi. Türkiye’nin bu taraftaki birinci adımı, birinci hadisenin görüldüğü 11 Mart’ın öncesinde birtakım ülkelerle hava trafiğini kapatmak oldu.
İşte adım adım salgınla uğraşta Türkiye’nin 1 yıllık süreci:
- 12 Mart 2020: Spor karşılaşmalarının nisan sonuna kadar seyircisiz oynanması kararı alındı.
- 13 Mart 2020: Birinci olayın ortaya çıkmasından 2 gün sonra Umre ziyareti için gittikleri Suudi Arabistan’dan ülkeye dönen 10 bin 330 vatandaş karantinaya alındı.
- 14 Mart 2020: Kovid-19 salgınıyla gayret gayesiyle Türkiye, tüm hudut kapılarını, Almanya, İspanya, Fransa, Avusturya, Norveç, Danimarka, İsveç, Belçika ve Hollanda’dan gelen yolculara kapattı.
- 16 Mart 2020: Birinci, orta ve liselerde yüz yüze eğitime orta verildi. Özel kreş, gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüpleri, yeni bir açıklamaya kadar tatil edildi. Bar, gece kulüpleri vb. yerleri faaliyetleri süreksiz mühletle durduruldu. Huzurevlerinin tamamına ziyaretçi kısıtlaması getirildi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı kütüphaneler hizmete kapatıldı.
17 MART 2020: KORONA NEDENİYLE YAŞANAN BİRİNCİ VEFAT
Türkiye’de korona virüs kaynaklı birinci vefat ise 17 Mart 2020 tarihinde kayıtlara geçti. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, 17 Mart tarihinde “Korona virüsle gayretimizde bugün birinci sefer bir hastamı kaybettim” tabirleriyle Türkiye’de birinci can kaybının yaşandığı bilgisini paylaştı. Lakin daha sonra 15 Mart tarihinde hayatını kaybeden Eski Kara Kuvvetleri Kumandanı Aytaç Yalman’ın vefat sebebinin de korona olduğu açıklandı.
65 YAŞ ÜSTÜNE SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI
- 21 Mart 2020: Berber, kuaför ve hoşluk merkezlerinin faaliyetleri durduruldu, toplu asker uğurlama merasimlerine müsaade verilmemesi kararlaştırıldı.
- 22 Mart 2020: Gece yarısı prestijiyle 65 yaş ve üstü, ayrıyeten kronik rahatsızlığı olan vatandaşların ikametlerinden çıkmaları kısıtlandı.
- 23 Mart 2020: Öğrenciler eğitimlerini, meskenden internet ve televizyon kanalları üzerinden sürdürmeye başladı.
- 27 Mart 2020: Şehirlerarası seyahatler valilik müsaadesine bağlandı, özel kesimde de esnek çalışma sistemine geçildi, yurt dışı uçuşlar durduruldu.
‘TOPLUM BİLİM KURULU’ OLUŞTURULDU
- 4 Nisan 2020: Gece yarısından itibaren 30 büyükşehir ve akciğer rahatsızlıklarının sık görüldüğü Zonguldak’a giriş-çıkışlar yasaklandı. 65 yaş ve üzeri için uygulanan sokağa çıkma kısıtlaması 20 yaş altı gençleri ve çocukları da kapsayacak halde genişletildi. Pazar yeri, market ve toplu olarak çalışılan iş yerlerine girişlerde maske mecburiliği getirildi.
- 7 Nisan 2020: Kovid-19’la çaba hedefiyle ‘Toplum Bilimleri Kurulu’ oluşturuldu.
BİRİNCİ SOKAĞA ÇIKMA KISITLAMASI
- 10-12 Nisan 2020: Birinci sokağa çıkma kısıtlaması 30 büyükşehir ile akciğer rahatsızlıklarının sık görüldüğü Zonguldak’ta uygulandı.
- 18 Nisan 2020: Sıhhat Bakanlığı’nca, Kovid-19’la uğraş kapsamında, vatandaşların bölgelerindeki risk durumlarına bakabileceği ve kendi sıhhatlerini takip edebileceği “Hayat Meskene Sığar” taşınabilir uygulaması hayata geçirildi.
YENİ OLAĞANLAŞMA PERİYODU
- 10 Mayıs 2020: ‘Kontrollü toplumsal hayat’ devri başladı. 22 Mart’tan itibaren sokağa çıkmaları kısıtlanan 65 yaş ve üzeri vatandaşlar 50 günlük ortanın akabinde müddet sınırlamasıyla dışarı çıktı. 14 yaş ve altı çocuklar 13 Mayıs, 15-20 yaş ortasındaki çocuk ve gençler 15 Mayıs’ta birinci defa sokaktaydı.
- 11 Mayıs 2020: ‘Kontrollü toplumsal hayat’ kapsamında berberler, kuaförler ve hoşluk merkezleri, AVM’ler, pazar yerleri, restoranlar ve kafeler, belirlenen önlemleri uygulamak kaydıyla faaliyete geçti.
- 27 Mayıs 2020: Oteller ve pansiyonlar Kovid-19 önlemleri alarak konuk kabul etmeye başladı.
- 29 Mayıs 2020: Toplu ibadetin kısıtlanmasından yaklaşık 2,5 ay sonra birinci cuma namazı kılındı.
- 1 Haziran 2020: Kovid-19 salgını sürecinde ‘Yeni Normalleşme’ periyodu başladı. İdari izinde bulunan yahut esnek çalışma sistemine dahil olan kamu işçisi olağan mesai periyoduna geçti. Şehirlerarası seyahat sınırlaması büsbütün kaldırıldı. Kreşler ve gündüz bakımevlerinin tamamı açıldı. Restoran, kafe ve pastane üzere işletmeler ile müze ören yerleri, plajlar, ulusal parklar ve bahçeler belirlenen kurallar dahilinde faaliyete geçti. Özel okul öncesi eğitim kurumları, yabancı lisan, bilgisayar ve şoför kursları açıldı. Kent içi toplu taşıma araçları ve işçi servislerinin, araç ruhsatında belirtilen yolcu taşıma kapasitesinin yüzde 50’si oranında yolcu kabul edileceği istikametindeki talimat, yürürlükten kaldırıldı.
TEKRAR KISITLAMA KARARLARI
- 15 Haziran 2020: Nikah salonları belirli koşullar altında faaliyete geçti.
- 1 Temmuz 2020: Sinema, tiyatro, şov merkezi üzere işletmeler ile düğün salonları kurallara uygun halde hizmet vermeye başladı.
- 21 Temmuz 2020: Lokanta, restoran, kafe, kıraathane, çay bahçesi üzere işletmelerin çalışma saatine yönelik kısıtlamalar kaldırıldı.
- 26 Ağustos 2020: Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlara uzaktan çalışma, dönüşümlü çalışma üzere esnek çalışma imkanı sağlandı.
- 2 Eylül 2020: Ülke genelinde sokak/köy düğünü, sünnet düğünü, kına gecesi, nişan üzere etkinlikler ile nikah merasimleri kısıtlandı.
- 12 Ekim 2020: 2, 3, 4, 8 ve 12. sınıflarda yine yüz yüze eğitime geçildi.
- 17 Kasım 2020: Yeni olay sayılarının artmasıyla birlikte tekrar kısıtlama kararları alındı.
ÇİN AŞISI GÖNÜLLÜLER ÜZERİNDE DENENMEYE BAŞLADI
- 20 Kasım 2020: 4 Ocak Pazartesi gününe kadar resmi, özel, örgün ve yaygın eğitim öğretim faaliyetlerine uzaktan eğitimle devam edilmesi kararı alındı. Türkiye’de Faz-3 çalışmalarına başlanan Çin menşeli Kovid-19 aşısı, istekli sıhhat çalışanlarından sonra istekli vatandaşlar üzerinde de uygulanmaya başlandı. Restoranlarda paket servisi uygulamasına geçildi, sinemalar ve cümbüş yerleri kapatıldı. Hafta sonu 10.00-20.00 saatlerinde sokağa çıkma kısıtlaması ilan edildi ve 65 yaş üstü için hafta içi 10.00-13.00 saatleri, 20 yaş altı için de hafta içi 13.00-16.00 saatlerinde sokağa çıkma kısıtlaması uygulamaya girdi.
BAKAN KOCA’DAN YENİ AÇIKLAMA
- 25 Kasım 2020: Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Kovid-19 testi müspet çıkanları söz eden “vaka sayısını” birinci sefer açıkladı. Bu tarih prestijiyle 1 günde PCR testi müspet çıkanların sayısının 28 bin 351 olduğunu bildirdi.
HAFTA İÇİ SOKAĞA ÇIKMA KISITLAMASI
- 1 Aralık 2020: Ülke genelinde, ikinci bir karara kadar, hafta içi 21.00-05.00 saatlerinde uygulanacak sokağa çıkma kısıtlaması başladı.
- 7 Aralık 2020: Yakın temaslılarda karantina mühleti 14 günden 10 güne düşürüldü. Hastalık seyrinde ikinci pik, aralık ayının birinci haftasında görüldü.
MUTASYONLU VİRÜS
- 2 Ocak 2021: Kovid-19 virüsünün İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya’da rastlanan varyantlarının gibisi Türkiye’de birinci kere görüldü.
- 13 Ocak 2021: Toplumsal bağışıklama kapsamında, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Heyeti üyeleri, CoronaVac aşısının birinci dozunu oldu.
- 14 Ocak 2021: Aşılama takvimi doğrultusunda, sıhhat çalışanları Sinovac aşılarının birinci dozunu oldu ve aşılama süreci Sıhhat Bakanlığınca belirlenen öncelik sıralamasına nazaran uygulamaya girdi.
- 23 Nisan 2020: Salgında birinci dalganın birinci piki görüldü.
‘YERİNDEN KARAR’ PERİYODU
- 8 Şubat 2021: Varyant suşların yakın temaslıları için karantina müddeti 10 gün olarak belirlendi ve 10 gün sonunda PCR negatif çıkması halinde izolasyonun sonlandırılmasına karar verildi.
- 15 Şubat 2021: Köy okulları ve ana sınıflarında yüz yüze eğitime başlandı.
- Kovid-19’la uğraşta ‘Yerinden Karar’ devri başladı. Bu devrin birinci uygulaması olarak salgına ait 8-14 şubat tarihlerini kapsayan vilayet bazında 7 günlük olay sayıları tablosu (İllere Nazaran Haftalık Olay Sayısı), birinci kere Sıhhat Bakanlığı Kovid-19 bilgilendirme sayfasından kamuoyuyla paylaşıldı.
- 1 Mart 2021: ‘Yerinde Karar’ periyodu uygulamaları kapsamında kovid-19’a ait risk kümelerine ayrılan vilayetlerde il hıfzıssıhha şuralarının bölgesel kararlar almasına imkan tanındı.
‘KONTROLLÜ NORMALLEŞME’ SÜRECİ
- 2 Mart 2021: ‘Kontrollü Normalleşme’ süreci başladı.
Bu kapsamda vilayetlerdeki risk durumlarına nazaran sokağa çıkma kısıtlamaları, yeme-içme yerlerinin hangi kaidelerde hizmet verebileceği açıklandı. Tekrar vilayetlerin risk durumuna nazaran hangi kademelerdeki öğrencilerin hangi kaidelerde yüz yüze eğitime başlayacağı belirlendi.
‘Kontrollü Normalleşme’ kapsamında halı saha, yüzme havuzu ve gibisi tesislerin hizmet vermesi üzere hususlarda da vilayetler bazında önlemler ya gevşetildi ya da artırıldı.
BUGÜNE KADAR 10 MİLYON DOZ AŞI YAPILDI
Koronavirüse karşı geliştirilen aşılarda ülkeler ortasında sipariş yarışı yaşanırken, Çin, Rusya, Almanya, ABD ve İngiltere’de üretilen aşılar dünya genelinde kullanılmaya başlandı. Türkiye’de şimdiye kadar Sinovac aşısı yaygın olarak uygulandı. Türkiye sıhhat alanındaki güçlü alt yapısı aşılama çalışmalarında da tesirini gösterdi. En süratli aşılama uygulaması yapan ülkeler ortasında yerini aldı.
Geçtiğimiz günlerde Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Aşı programımız planlandığı üzere ilerliyor. Bugün itibariyle 10 milyon doz aşı yapıldı. Emek veren tüm çalışanımıza teşekkür ederim. Milletimiz en iyisini hak ediyor” dedi.
Haberler.com