“Keneyi gördüğünüz anda eldivenle çıkarın”
TVHB Merkez Kurulu Yöneticisi Eroğlu:
“Bu yıl marazın ağır görüldüğü konumlar bilhassa Sivas, Tokat ve Çorum“
“Kene 12 saat sonra taşıdığı virüsü beşere enjekte etmeye başlar”
“Hava sıcaklığı 15 noktanın altına düştüğü vakit kene hareketsizdir”
“Gördüğümüz devir keneye müdahale edeceğiz ve keneyi çıkaracağız”
“Kurban diyaneti bir vecibe olmasının yanında hayvancılığa da her devir eği olmuştur”
“Kurban almaya giden beşerler mümkün mertebe orada fazla devir geçirmesin”
“Yasal tedbirlere dikkat edildikten sonra Kurban bayramında kıymetli bir olumsuzluğun yaşanacağını iddia etmiyoruz”
ANKARA – Türkiye Veteriner Doktorları Birliği Merkez Kurulu Lideri Ali Eroğlu, “Kene yapıştığı devir acilen virüsü enjekte etmez. Evvel bir kan emer ki bunun mühleti de yaklaşık olarak 12 saattir. 12 saat sonrasında taşıdığı virüsü beşere enjekte etmeye başlar. Yani beşerler keneyi gördüğünde bu kenenin kendisine ne vakit yapıştığını bilmediği için çabucak çıkarması gerekiyor. Fakat çıkarırken muhakkak çıplak elle ve deri ile temas olmayacak” dedi.
TVHB Merkez Kurulu Lideri Ali Eroğlu, İhlas Haber Ajansı muhabirine açıklamalarda bulundu. Son periyotlarda artış yaşanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi illeti vakaları ve yaklaşan Kurban Bayramında nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı.
“Bu yıl marazın ağır görüldüğü alanlar bilhassa Sivas, Tokat ve Çorum”
Kırım Kongo Kanamalı Ateşinin kişilerde mevte varan sonuçları olduğunu lisana getiren Eroğlu, “Bizim devletimizde 2002 yılından bu yana görülmektedir. Birtakım yıllarda mahsusen 2008 -2009 yıllarında hem vaka sayısı hem de mevt sayısı baya yüksektir. Bu yıl geçen yıla nazaran yeniden yükseldi. Sıhhat Bakanlığının son açıklamalarına nazaran 20’ye yakın vatandaş hayatını kaybetti ve 500’e yakın da vaka bulunmaktadır. Neden bu türlü oldu neden bu yıl bu halde artış gösterdi? Bu Kovid-19 ile ilgili olabilir. Kişilerimiz malum konutlarında kaldılar. Aslında kırsal marazı hem de memleketin her konumunda görünmüyor. Kuzey Anadolu hattında, Orta Karadeniz ve İç Anadolu yerinde görünüyor. Lakin 2002 ‘den bugüne kadar 22 bölgemizde görülmüş vaziyette. Bu yıl illetin ağır görüldüğü mahaller mahsusen Sivas, Tokat ve Çorum’dur. Vefat hadiseleri de daha çok Sivas ve Tokat’ta oldu. Ferdi tedbirler tüm hastalıklarda değerli. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi illetinde da kırsala giden vatandaşlarımızın açık konumlarının olmaması gerekiyor. Bunlara dikkat edilmemiş olabilir. ya da kişi bağına bahçesine gittikten sonra dönüşte akşam konutuna geldiğinde bir kene taramasından geçirecek kendisini. Zira kene daha çok kulak gerisi, kulak içi, saç içi, koltuk altı ve kasıklara yapışan bir canlı” diye konuştu.
“Kene 12 saat sonra taşıdığı virüsü kişiye enjekte etmeye başlar”
Kişi ya kırsaldayken ya da meskene geldikten sonra keneyi görür görmez çıkarması gerekiyor diyen Eroğlu şunları kaydetti:
“Bize en çok sorulan soru şu, kişi keneyi gördüğünde kendi mi çıkaracak yoksa bir sıhhat kuruluşuna mı gidecek? Bunun ilmî bir tarafı var. Kene yapıştığı vakit çabucak virüsü enjekte etmez. Evvel bir kan emer ki bunun vadesi de yaklaşık olarak 12 saattir. 12 saat sonrasında taşıdığı virüsü beşere enjekte etmeye başlar. Yani kişiler keneyi gördüğünde bu kenenin kendisine ne devir yapıştığını bilmediği için çabucak çıkarması gerekiyor. Lakin çıkarırken mutlaka çıplak elle ve deri ile temas olmayacak. İşte yapılan yanlışlık burada. Kenenin üzerine alkol, kolonya, gaz yağı, benzin ya da farklı bir likit dökmek suretiyle mutlaka bir süreç yapılmayacak. Zira kene bunlarla temas ettiği devir kusar. Yani kusma diye tabir ettiğimiz, salgısını çıkarır. O vakit da taşımış olduğu virüsü daha fazla ölçüde kana enjekte eder. Elimize bir eldiven ya da bir poşet, yani derimiz ile teması kesecek bir şey bulmak suretiyle onu çabucak oradan alacağız. Ezip parçalamak olmayacak. Daha sonra keneyi bir kap içerisine koyarak sıhhat kuruluşuna müracaat edilecek. Zira kenenin kanı insan derisi ile temas ettiğinde orada da virüs yahut enfeksiyon alınabiliyor.”
“Hava sıcaklığı 15 kademenin altına düştüğü devir kene hareketsizdir”
Riskli ortamlarda her yıl planlı ve programlı bir formda aşılamalar yapıldığını aktaran Eroğlu, “Çiftlik hayvanları ve evcil hayvanlar dış parazitlere karşı aşılanıyor. Keneler Mart ayından Kasım ayına kadar yani sıcaklığın 15 nokta üzerine çıktığı devirde görülür. Hava sıcaklığı 15 noktanın altına düştüğü devir kene hareketsizdir. Bundan ötürü Mart ayından Kasım ayına kadar 3 hafta aralıklar ile dış parazit aşılamalarının yapılması gerekir. Kullanılan ilacın ette ve sütte kalıntı bırakmayacak formda seçilmesi lazım. Bunun için de Tarım Vilayet ve İlçe Müdüriyetleri ile meslektaşlarımız tarafından hangi ilaçların kullanacağı tavsiye ediliyor. Tahminen bu süreçte parazit ilaçlanmasında bir zafiyet olduysa o biçimde de artış olabilir. Başkaca ilaçlamada dikkat edilmesi gereken öbür bir husus da şu, kenelere karşı etraf ilaçlaması olmaz. Bu yanlış bir yaklaşımdır. Ahırı ilaçlayabilirsiniz ve hayvana çok yakın gizli yeri ilaçlayabilirsiniz. Yoksa çıkıp havaya, tarlaya ilaç atmanın bir manası yoktur. Zararlı tarafı da var. O ilaçlar tabiattaki başka canlılara zarar verebiliyor” haberlerini verdi.
“Gördüğümüz devir keneye müdahale edeceğiz ve keneyi çıkaracağız”
“Bizim birliğimizin üyesi olan husus bilirkişisi öğretmenlerimiz var. Profesörlerimiz, parazitoloji öğretmenlerimiz var. Bunlar bu bahiste devletimizde çok aktif ve yetkin konumda olan öğretmenlerimiz biz bu mevzuyu onlarla da görüşüyoruz. Bizim birliğimizin bilim konseyi üyeleri var. Zati son görüşler de bu noktada birleşti. Kene yapıştığında bir salgı çıkarıyor ve bu salgıyla insan acı duymaz. Kene daha sonra kanı emmeye başlıyor lakin kanı emerken virüsü enjekte etmiyor. Anlaşılan bir mühlet geçmesi lazım. Bunun müddeti de ilmî olarak yapılan testlere nazaran 12 saat. Yani bir kişiye kene yapıştıktan 12 saat sonra virüsü vermeye başlıyor. Artık biz kenenin ne devir yapıştığını bilemeyiz. Esasen tabir ettiğimiz üzere bu kırsal bir hastalıktır. Ormana komşu olan mahallerde, tarlalarda bağ ve bahçede bakımsız konumlarda yaşayan hayvanlar bunlar. Bir de tüm keneler hastalık taşımıyor. Dünyada 900 civarında kene çeşidi var ve devletimizde bunların 40 civarında tipi var. Onların da ayan cinsleri tarafından bu virüs taşınıyor. Fakat kene de hangi çeşit olursa olsun, gördüğümüz vakit keneye müdahale edeceğiz ve keneyi çıkaracağız. Burada dikkat edilmesi gereken husus şu, derinizle yani çıplak elle müdahale etmeyeceksiniz. Şayet çıplak elle müdahale etme üzere bir mecburilik var ise eldiven bulamıyorsanız esasen müdahale etmeyeceksiniz. O devir en süratli formda bir sıhhat kuruluşuna gideceksiniz. Lakin bunun mütehassısı tarafından çıkarılsın üzere bir şey de laf konusu değil. Herkes çıkarabilir. Velev geçmiş yıllarda şöyle haberler meydana geldi, kendisini çıkarıyoruz başı kopuyor. Kene virüsü vücudunda taşıyor ve başı kopsa bile o bir kıymık kesimi üzere bir hale geliyor ve istediğiniz devir onu oradan çıkarabilirsiniz. Keneyi çıkardıktan sonra o kesim alkol ve gibisi bir antiseptik dezenfektan ile temizlendikten sonra bir sıhhat kuruluşuna başvurulmalı. 10 günlük bir vade içerisinde kimsede, ateş yükselmesi, halsizlik, baş ağrısı, vücutta gayrı ağrılar, mide bulantısı, kusma ve ishal üzere belirtiler bu marazın belirtileridir. Daha sonra bu hastalık vücutta kanamalara sebebiyet verir. Burun kanaması, akciğer kanaması, dimağ kanaması üzere ve bu süreçten sonra da kişiler hayatını kaybeder” formunda konuştu.
“Kurban diyaneti bir vecibe olmasının yanında hayvancılığa da her vakit eği olmuştur”
Kurban Bayramının hayvan hareketliliğinin ağır olduğu bir vakit dilimi olduğunu belirten Yönetici Eroğlu, “Yıl içerisinde yapılan hareketlerin çok değerli bir kısmı çok kısa bir devir içerisinde yapılıyor. Bu öncelikle bir risk ögesi olabilir. Gelgelelim kurallara dikkat edildiğinde, önlemler alındığında ve ferdi sorumluluklar mahalline getirildiğinde tabi ki bunlar minimize edilebilir yahut hiçbir olumsuzluk yaşanmaz. Artık kurban olgusu aslında hayvancılığı teşvik eden bir harekettir. Kurban diyaneti bir vecibe olmasının yanında hayvancılığa da her devir eği olmuştur. Ama hayvan hareketlerinden, hayvanın naklinden itibaren satışına daha sonra kısmına ve bölümünden sonra neler yapılması gerektiğine dair hem hayvan kesecek vatandaşın hem de hizmetlilerin dikkat etmesi gereken bahisler var” diye konuştu.
“Kurban almaya giden beşerler mümkün mertebe orada fazla vakit geçirmesin”
Hayvan nakillerinin kayıt süreci yapılmadan gerçekleşemeyeceğini lisana getiren Eroğlu, “Bu yeni sıradan diye tanımlanan devir her şeyin sıradan olduğu bir periyot değil. Bir kere bunun bir çerçevesi var ve bu çerçeveye dikkat etmek lazım. Hayvan satış bölgelerine giden vatandaşlar kişisel önlemlerini yeniden alacaklar. Toplumsal aralığa dikkat edecekler, maske kullanacaklar, oradaki hizmetliler de pazara girerken ateş ölçümü, galoş, maske ve eldiven üzere tedbirleri alacaklar. Kurban alışverişlerinde tokalaşma, para alışverişlerinde yakın temasların olmaması gerekiyor. Bizim tavsiye ettiğimiz hususlardan biri de şu, hayvan pazarlarında ağır insan hareketleri olacak kurban almaya giden beşerler mümkün mertebe orada fazla devir geçirmesin” halinde konuştu.
“Yasal tedbirlere dikkat edildikten sonra Kurban bayramında değerli bir olumsuzluğun yaşanacağını kestirim etmiyoruz”
Kurban alınırken hayvanların dış görünüşü itibariyle, hayvanın canlılığını gösteren, hasta olmadığını gösteren kimi olgular olduğunu ve bunlara dikkat edilmesi gerektiğini lisana getiren Eroğlu, “Belgelere dikkat edilmesi lazım. Kurban pazarına gelen tüm hayvanların, gerek küçük gerekse büyükbaş hayvanların sağlıklı olduğuna dair dokümanlar vardır, bunlara dikkat edilmesi lazım. Hayvan alacak bireylerin bunu satıcıya sorması gerekiyor. Lakin aslında ilgili kontroller sonucunda gerekli dokümanları olmayan hayvanların pazara girişi zati yasak. Ayrıyeten kurban pazarlarında hayvan taşıyan kamyonların da dezenfeksiyon evrakı alması lazım. Tüm bu yasal tedbirlere dikkat edildikten sonra Kurban bayramında değerli bir olumsuzluğun yaşanacağını kestirim etmiyoruz” tabirlerini kullandı.
Kaynak: İHA
Haberler.com
