Son dakika haberi… Filiu, Macron’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a çok fazla odaklanarak, Mağrip’te Fransız tesirine yönelik en önemli tehditlerin daha çok Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) geldiğini unuttuğunu belirtti.
Orta Doğu uzmanı Filiu, Le Monde gazetesinde “Fransa’nın Mağrip’te Türkiye’ye yönelik garip takıntısı” başlıklı blog yazısı yayımladı.
“Cumhurbaşkanı Macron, Mağrip hakkındaki açıklamalarında yalnızca Türkiye’yi gaye alıyor. Halbuki Rusya ve BAE, Mağrip’te Fransız tesirini baltalamaya çalışıyor.” sözünü kullanan Filiu, Macron’un Cezayir ve Türkiye’ye yönelik açıklamalarını hatırlattı.
Filiu, Macron’un bilhassa Ekim 2020’de Hazreti Muhammed’e yönelik karikatürlerle ilgili yaşanan tartışmalar sırasında “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan ilham alan” Fransa’ya yönelik karalama kampanyaları konusunda tasa duymasının “meşru” olduğunu kaydetti.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’un Ankara’ya gerçekleştireceği ziyaretle Cezayir ile Türkiye ortasındaki bağlarda tepe noktaya ulaşılacağını söz eden Filiu, “Macron, Erdoğan’a çok fazla odaklanarak Mağrip’te Fransız tesirine yönelik en önemli tehditlerin daha çok Rusya ve BAE’den geldiğini unutuyor. Fransız Cumhurbaşkanının Mağrip’teki basiretsizliği, vazife müddetinin birinci üç yılında Libya’da izlediği kusurlu siyasetten kaynaklanıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Filiu, Macron’un Libya’nın doğusundaki gayrimeşru güçlerin başkanı Halife Hafter’e verdiği takviyenin, ülkede 2019’da “sivil savaşın” tekrar başlamasına ve Birleşmiş Milletlerin (BM) arabulucu çalışmalarının baltalanmasına neden olduğunu belirtti.
Fransa’nın böylelikle “gizlice” Rusya, BAE, Mısır ve Suudi Arabistan’ın yanında yer aldığını kaydeden Filiu, “Hafter’in saldırısı Trablus hükümetini Türkiye’nin kollarına atmakla sonuçlandı. Türkiye’nin müdahalesi askeri durumu bilakis çevirdi ve Hafter’in safında yer alan Rus ‘paralı askerleri’ dağıttı.” tabirini kullandı.
Filiu, bu bağlamda Fransa’nın Rusya’nın Mağrip’e yönelik maksatlarına “hoşgörü” ile bakarken Türkiye’nin gayelerini “düşmanca” değerlendirdiğine dikkati çekti.
Ayrıyeten Cezayir’in açık orta birinci askeri ortağının Moskova olduğunu söz eden Filiu, “Fransız Cumhurbaşkanının, bu türlü bir sistemin ana müttefiki Rusya’yı zikretmeden Cezayir’deki Fransa aksisi, hafıza rantı üzerine inşa edilmiş siyasi-askeri sistemi kınadığını duymak paradoksaldır. Macron, Rus ‘paralı askerlerine’ başvurmayı istediklerinde Malili yetkilileri azarlamaktan çekinmediği için (Cezayir-Rusya askeri paydaşlığı konusundaki) sessizlik daha da rahatsız edici.” yorumunda bulundu.
Filiu, Macron’un BAE Veliaht Prensi Muhammed Bin Zayed Al Nahyan ile yakınlığını, hatta “ortaklığını” açık formda lisana getirdiğini aktardı.
BAE’nin İsrail ile Eylül 2020’de “barış anlaşmasını” imzalamasıyla Fransa’nın Abu Dabi’ye yönelik çekincelerinin ortadan kalktığını anlatan Filiu, “Ancak Muhammed Bin Zayed’in kendisinin, Çeçen Kadirov başta olmak üzere Fransa’nın muhakkak olan düşmanlarıyla açık alakalar sürdürdüğü unutuldu.” sözüne yer verdi.
Filiu, Nahyan’ın Hafter’in Libya’da aldığı mağlubiyetin “intikamını” Tunus’ta “demokratik tecrübeyi” sabote ederek aldığına işaret etti.
BAE ve Mısır’ın Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in ülkesinde “anayasal süreci askıya alma” kararında değerli rol oynadığını savunan Filiu, BAE’nin Cezayir ile Fas ortasındaki gerginliğinin tırmanmasına da katkı sağladığını aktardı.
Filiu, “Macron’un Cezayir rejimine kısa mühlet evvel gösterdiği açıklığın, BAE’nin bölgedeki maksatları için de gecikmeden geleceğini umuyoruz. Aksi halde, Fransa-Mağrip alakaları, Türkiye’nin sebep olmadığı lakin doğal olarak faydalanacağı, artan türbülans alanına girecektir.” yorumunda bulundu.
MACRON’UN CEZAYİR VE TÜRKİYE’YE YÖNELİK AÇIKLAMALARI
Macron, yaptığı açıklamada, “Cezayir’in bir ulus olarak inşası, izlenmesi gereken bir fenomendir. Fransız sömürgesinden evvel Cezayir ulusu var mıydı? Soru bu. (Cezayir’de) Daha evvel sömürgeler vardı. Türkiye’nin Cezayir’de oynadığı rolü ve kurduğu hakimiyeti büsbütün unutturabilmesi beni büyüledi ve tek sömürgecinin biz olduğumuzu açıklamak, bu olağanüstü. Cezayirliler buna inanıyor.” sözünü kullanmıştı.
Fransa’nın Cezayir’deki sömürge faaliyetlerine ait “resmi tarihin gerçeklere dayanmayan halde yine yazılmasına” reaksiyon gösteren Macron, bu tarih yazımının “Fransa nefreti üzerine bir söyleme” dayandığını sav etmişti.
“1962 sonrası Cezayir ulusu bir hafıza rantı üzerine inşa edildi. Tüm sorun Fransa üzere gösteriliyor.” yorumunu yapan Macron, Mağripte “daha çok Türkler tarafından yapılan dezenformasyon ve propaganda” ile “yeniden yazılan tarihe” karşı Arapça ve Berberice yayınlar üretmek istediklerini belirtmişti.
Haber7
