Eski Başbakan Jean Chretien’e katıldığı bir televizyon kanalında, 1968-1974’te Yerli Halklarla Bağlar ve Kuzey Kalkınma Bakanlığı yaptığı hatırlatılarak, yerli ailelerin çocuklarının maruz kaldığı istismar ve suiistimaller soruldu.
Chretien, yerli çocuklarının ailelerinden alınarak yatılı kilise okullarında zorla tutulmalarından, bu okullardaki cinsel taciz ve öteki istismarlardan haberinin olmadığını kaydetti.
KENDİSİ DE YATILI OKULLARA YERLEŞTİRİLMİŞ
Chretien, eski yatılı okul alanlarında devam eden, işaretsiz ve resmi kayıtlarda olmayan mezar aramalarının ışığında bir sorumluluk alıp almadığı biçimindeki soruyu, “Onlar uzun vakitten beri oradaydı. O vakit rastgele bir suiistimalden haberdar değildik. Ben bakanken kimse hiçbir vakit bu sıkıntıdan bahsetmedi. Eğitim anahtardır ve o günlerde sahip olunan sistem buydu.” diye cevapladı.
Kanada’nın yatılı okul mirasındaki rolü için özür dileyip özür dilemeyeceğine ait soruyu yanıtsız bırakan Chretien, geleceğe odaklandığını ve son 50 yılda çok şeyin değiştiğini kaydetti.
Kendisinin de 6 yaşından 21 yaşına kadar yatılı okullarda kaldığını anlatan Chretien, “Kuru fasulye ve yulaf ezmesi yedim. Yatılı okul hayatı çok zordur.” dedi.
Chretien, Yerli Halklarla Alakalar ve Kuzey Kalkınma Bakanı olması sebebiyle bu okullardan sorumlu olarak misyon yapmıştı.
“YAŞANANLAR GÖRMEZDEN GELİNDİ”
Bu ortada programın yayınlanmasının akabinde, CTV’ye bir açıklama yapan Yeni Demokrat Parti Milletvekili Charlie Angus, Fort Albany kentindeki St. Anne’s Yatılı Kilise Okulu’ndan bir öğretmenin, o zamanki Yerli İşleri Bakanı Chretien’e elle yazdığı 1968 tarihli bir mektubu hatırlattı.
Öğretmenin mektubunda, “çocuklara karşı kabahat işlendiğini, bakan olarak bir şeyler yapması gerektiğini’” yazdığını belirten Angus, “Jean Chretien, bu davete asla karşılık vermedi ve yaşananları görmezden geldi.” dedi.
Milletvekili Angus açıklamasında şu görüşleri lisana getirdi:
“Chretien’in o mektubu okuduğunu ve ‘bir şeyler yapmalıyım’ diye düşündüğünü hayal edin. Kaç çocuk kurtarılabilirdi? Zira o vakitler en berbat cürümlerden kimileri işleniyordu. Bu nedenle, Jean Chretien için bugün rolünü aklamaya çalışmak çok nahoş. Zira insanların ona ulaştığını ve hakikat olanı yapması için ona yalvardıklarını biliyordu ve o, onları görmezden geldi.”
İSTİSMARA UĞRADI
Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarının yaşandığı yer olarak kabul edilen Yatılı Kilise Okullarının birincisi, 1880’lerin başında açıldı ve sonuncusu da 1997 yılında kapatıldı.
150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla alınarak yerleştirildiği kiliselere ilişkin yatılı okullarda, bu çocukların büyük kısmı rahip, rahibe ve başka öğretmenler tarafından fizikî, cinsel ve ruhsal şiddet ile istismara uğradı.
Ülkede 2010’da kurulan Hakikat ve Uzlaşma Komitesinin kayıtlarına geçen istismarların yanı sıra kimi çocukların üzerinde tıbbi deneyler yapıldığı da belirlendi.
Kanada federal hükümeti, binlerce çocuğun açlık, soğuk ve hastalık sonucu hayatını kaybettiği yatılı kilise okullarında yaşananlar için mağdurlardan resmen özür dilemişti.
Haber7
