Çorum’da bir çiftçinin tarlasını sürerken bulup Çorum Müzesi’ne teslim ettiği Hermes heykelciği, gerek ayrıntılı personelliği gerekse kıssasıyla ziyaretçilerden ilgi görüyor.
Müzede sergilenen en nadide yapıtlardan olan Hermes heykelciği, 2017 yılında merkeze bağlı bir köyde, bir çiftçinin traktörüyle tarla sürerken tesadüfen bulup müzeye teslim edilmesiyle kültür envanterine girdi.
Çorum Müzesi’nin 3. katındaki özel vitrinde çeşitli heykelciklerle sergilenmeye başlayan eser, bulunmadan evvel birtakım kesimlerini yitirse de üst seviye personelliği ve besbelli ayrıntılarıyla dikkati çekiyor.
Milattan evvel 323 ile milattan evvel 146 yılları ortasında kalıp tekniğiyle bronzdan yapıldığı varsayım edilen yaklaşık 2 bin 300 yıllık heykelcik, bölgedeki arkeolojik zenginliği gösteriyor.
“Atinalı heykeltıraş Praksiteles üzere bir sanatkarın ellerinden çıkmış gibi”
Çorum Müzesi arkeologlarından Resul İbiş, AA muhabirine, heykelciğin bölgede gibisi görülmemiş bir üslupla yapılmış nadide bir eser olduğunu belirtti.
“Eser, bölgede görmeye alışkın olduğumuz taşra üslubundan uzak, adeta milattan evvel 4. yüzyılda yaşamış Atinalı heykeltıraş Praksiteles üzere bir sanatkarın ellerinden çıkmışçasına büyük ustalıkla şekillenmiştir.” diyen İbiş, bu tipte genç Helenistik periyot bronz heykelciklerinin Pergamon Akropolü’ndeki (Bergama) hafriyatlarda da çıktığına işaret etti.
Hermes’in heykelde kanatlı sandaletiyle tasvir edildiğine dikkati çeken İbiş, “Heykelde epeyce şık beden çizgileri, kasları, pelerini, saçlarının dalgaları detaylı formda görülmektedir. Gözlerinin akı, gözbebeği belirtilmiş, yüzündeki dalgın söz muvaffakiyetle yansıtılmıştır. Bu eserler bölgede hürmet gören ilahların ortasında Hermes’in de olduğunu göstermesinin yanı sıra yapılacak bilimsel çalışmalar için kıymetli bir bilgi oluşturmaktadır.” diye konuştu.
Arkeolojik kaynaklara nazaran Hermes’in en çok tasviri yapılan “tanrılar”dan biri olduğunun altını çizen İbiş, şöyle devam etti:
“Yunan mitolojisinde Zeus ve Maia’nın oğlu olan Hermes’in birinci niteliği, çobanların ve hayvanların bereketliliğinin yaradanı olmasıdır. Birebir vakitte Homeros destanlarında ilahların habercisi, babası Zeus’un sağlam elçisi olarak geçmektedir. Olimposlu 12 büyük ilahtan biri olan, ölümsüzlüğü kontratla kazanan tek ilah olan Hermes, doğumundan itibaren kurnazlığı ve becerikliliğiyle başkalarından ayrı anılır.”
İbiş, mitolojik kayıtlara nazaran Hermes’in bir yerden bir yere haber götürmek için süratle yer değiştirmesi nedeniyle “yolların ve yolcuların tanrısı” olarak da bilindiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Eski çağlarda gezmekten çok ticaret için seyahat yapıldığı düşünüldüğünde Hermes’in ticaretin, tacirlerin, hırsızların yaradanı olması doğaldır. Maharetli, iyi konuşan ve karşısındakini ikna edebilen Hermes, bu özelliklerinden dolayı atiklerin piri sayılmaktadır. Hermes, Zeus’un buyruklarını ölümlülere ve ilahlara iletir. Kanatlı sandalet ve başlık giyen Hermes, elinde asa ve para kesesi taşır. Hoş ve inandırıcı konuştuğu için hatiplerin, sürülerin, hile ve hırsızların yaradanıdır. Yolları, yolcuları ve tüccarları korur. Ölenlerin ruhunu yer altı ülkesine ilah Hades’e götürür. Zeus’un gönderdiği uykuyu ve düşleri insanlara iletmek onun misyonudur.”
İbiş, heykelciğin müzede ihtimamla sergilendiğini, mitoloji hakkında bilgisi olan ziyaretçilerden epeyce ilgi gördüğünü kelamlarına ekledi.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Kemal Ceylan
Haberler.com
