Çanakkale’de yer alan Troya Antik Kenti’ndeki 3 bin 500 yıllık su kemeri restore ediliyor.
Merkeze bağlı Civler köyü yakınında bulunan Kemerdere Su Kemeri, 5 bin yıldan fazla geçmişe sahip Troya’ya su kaynağı olarak Roma Devri’nde yaptırıldı. Binlerce yıl kullanılan ve vakitle yıpranan tarihi yapının gelecek jenerasyonlara aktarılabilmesi hedefiyle proje hazırlandı.
Vilayet Özel Yönetimince, Güney Marmara Kalkınma Ajansının (GMKA) takviyesiyle yapının aslına uygun olarak onarımına başlandı.
Çanakkale Vali Yardımcısı ve Vilayet Özel Yönetimi Genel Sekreteri Abdullah Esaslı, AA muhabirine, proje kademesinde yapının kapsamlı biçimde incelendiğini ve tamirde kullanılacak gereçlerin belirlenmesi maksadıyla alınan numunelerin tahlil edildiğini söyledi.
Bu süreçte Orman Bölge Müdürlüğü kontrolünde servis yolu açıldığını, Troya Müzesi denetiminde yapının eksik olan kısmının temel kalıntılarına ulaşılması için araştırma hafriyatı yapıldığını belirten Esaslı, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Buluntuların muhafaza konseyine sunulmasının akabinde yapının daha evvel yıkılmış olan kısmının tümlenmesi ile uygulamaya geçildi. Mevcut durumda yapının eksik korniş taşları yerine konularak, korniş üst kotundaki kemerlerin imaline başlandı. Öteki yandan sağlam olan derzli kısımlar korunmak suretiyle derzler açılıp dolguları yapıldı. Taş imalatlarda mümkün olduğunca orjinal taş kullanıldı. Eksik kısımlarda ise özgüne uygun özellikte tamirat taşı kullanıldı. Harç ise tahlillerden gelen sonuçlara nazaran hazırlandı.”
Esaslı, çalışmalara kemer ve üst kottaki su kanalının tamiratları, cephe paklığı ve derz imalatlarıyla devam edileceği bilgisini verdi.
Yaklaşık 1 milyon 800 bin lira olan onarım bütçesinin yarısının GMKA, öteki yarısının Vilayet Özel Yönetimi bütçesinden karşılandığını lisana getiren Esaslı, yüzde 40 nakdi gerçekleşmenin sağlandığı onarımın bu yılın ortalarında tamamlanmasının öngörüldüğünü tabir etti.
“Çok ustalıkla yapılmış bir kemer”
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Troya Antik Kenti Hafriyat Heyeti Lideri Prof. Dr. Rüstem Aslan da Kemerdere’nin, Troya için çok değerli tarihi bir su kaynağı olduğunu vurguladı.
Milattan evvel 3 bin 500’lerden başlayan Troya yerleşmesinin, Tunç Çağı’nda ticaret nedeniyle çok varlıklı bir kente dönüştüğünü aktaran Aslan, “Özellikle Çanakkale Boğazı’nın denetimiyle, Troya Savaşı dediğimiz devir yani Homeros’un destanlarda anlattığı periyot sonrasında bunun Troya Savaşı’yla bağlantısı ve Troya’daki çok büyük bir tahribatın milattan evvel 1200’lerde olduğunu arkeolojik datalardan de biliyoruz. Daha sonra bütün Akdeniz havzasında bu periyottaki yerleşmelerin yok olması ve kimi iklimsel değişiklikler nedeniyle Troya’nın ehemmiyeti yavaş yavaş azalır.” dedi.
Aslan, bilhassa Helenistik Periyot sonrası, Büyük İskender’in Anadolu seferinin akabinde Troya bölgesinin tekrar ön plana çıktığını ve varlıklı bir kent olduğunu belirtti.
Bizans Devri’ne kadar bu ehemmiyetin artarak ilerlediğini anlatan Aslan, şunları kaydetti:
“Nüfusu Bizans Devri’nde epey yükselen bölgenin Batı Anadolu’da değerli bir yerleşim yerine dönüşmesiyle kentin su muhtaçlığının da arttığını, bilhassa 8 ve 10 kilometre kadar uzaklıktaki alanlardan kemerlerle kente su getirildiğini biliyoruz. Son devir kazılarında da bu datalarla karşılaşmıştık. Burada en değerli buluntulardan biri, Roma Devri’ne ilişkin Kemerdere Su Kemeri’dir. Bu tarihi yapı çok değerli biçimde bilimsel olarak çalışıldı. Çok ustalıkla yapılmış bir kemer olarak karşımıza çıkmakta. Troya’ya çok uzak olan bu yapı ile küçüklü büyüklü kemerlerle Kemerköy’den ve hatta Çamlıca bölgesinden Troya ve etrafına su taşındığını biliyoruz. Batı Anadolu’daki Roma Devri’ne ilişkin sağlam kalmış kemerlerden biri olması nedeniyle de çok büyük kıymet taşımaktadır.”
“2018 Troya Yılı” sonrasında bölgedeki projelerin daha çok değer kazandığına dikkati çeken Aslan, Troya Müzesi, Troya Ören Yeri’ndeki uygulamalar, Arkeoköy ve Etnoköy çalışmaları, yürüyüş rotası ve ulusal parktaki başka çalışmaların yanı sıra Kemerdere Su Kemeri’nin, bölgenin kültür turizmine büyük katkıları olacağını kelamlarına ekledi.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Burak Akay
Haberler.com
