Yaşlılıkla birlikte gelen sıradan değişimlerin yanı sıra ilaç tasarrufunun, çoklu kronik marazların ve özgüven kaybının sürüş yeteneklerini değiştirdiğine dikkat çeken Gerontolog F. Sıla Ayan, “Yaşlıların şerit değiştirirken, trafiğe girerken, fren- gaz istikrarında, takip arasında ve dikkat seviyesinde sorun yaşayabildiği biliniyor. Bu değişikliklerin yaşlıların sürüş yeteneklerini değerlendirmede hayati değer arz ediyor” dedi.
“YAŞLI DOSTU ULAŞIM İMKANLARIMIZIN GELİŞTİRİLMESİ GEREKİYOR”
Yaşlıların düşük kilometrelerde ve yalnızca sıhhatle ilgili acil durumlarda araç kullanan acemi şoförler olarak algılandığını belirten İstanbul Gelişim Üniversitesi’nden Gerontolog Öğr. Gör. F. Sıla Ayan, “Bununla birlikte rastgele bir kaza durumunda daha kırılgan ve daha kolay yaralanabilir konumdalar. Münâsib araç kullanma yeteneği kaybedildikten sonra ABD donelerine nazaran erkekler 6 bayanlar 10 yıl daha yaşadıkları düşünüldüğünde ya trafik kurallarımızın, ya ürettiğimiz araçların ya da yaşlı dostu ulaşım imkanlarımızın geliştirilmesi gerektiğini görüyoruz” dedi.
“YÜZDE 64 NISPETINDE KAVŞAK OLMAYAN BÖLGELERDE ÖLÜMCÜL KAZALAR GÖRÜLÜYOR”
Sürücülüğün bırakıldığı devirden sonra yaşlılarda izolasyon görüldüğünü ve bu duruma bağlı patolojiler geliştiğini tabir eden Gerontolog F. Sıla Ayan şunları söyledi; “Araç kullanamayan yaşlılar en çok yürüme yolunu tercih ediyor. Buna rağmen yürüme yoluyla ulaşımı gerçekleştiren bireylerde yüzde 64 orantısında kavşak olmayan taraflarda ölümcül kazalar görülüyor. Bisiklet tasarrufunda genç yaşlarda gelişmeyen alışkanlıkların ve buna müsait dizayn edilmeyen toplulukların yaşlılıkta değişmesini beklemek gerçekçi değil”
“DEMANS HASTASI YAŞLILARIN BIRÇOK ARAÇ KULLANIRKEN KAYBOLUYOR”
Şahsi ulaşım kartlarının ve mahallî pratiklerin yerinde olmadığını söz eden Ayan, “Yaşlılara yönelik yaygınlaştırılmış farklı hizmet modellerini organize edememek onları meselelerini ferdî çapta çözmeye itiyor. ABD donelerine nazaran Demans hastaları tanı aldıktan 3-4 yıl sonrasına dek araç tasarrufuna devam ediyor ve bu kitlede kaza riski sağlıklı yaşlılara nazaran iki kat fazla. Demans hastası yaşlıların birçok araç kullanırken kayboluyor ve bu durum çoklukla ölümcül kazalarla sonuçlanıyor” diye konuştu.
Yaşlıların sürüş yeteneklerinin kıymetlendirilmesi hakkında konuşan Ayan, “Bu mevzuyla ilgili devletimizde rastgele özgün bir düzenleme olmamakla birlikte ABD ve Avrupa’nın birçok memleketinde kullanılan resmi sürüş değerlendirmeleri çoklukla 45-60 dakika sürer ve kimselere trafiğe gizli ve açık ortamlarda yapılan sürüş testlerinin sonucunda 5 cins tavsiye verilir:
1. Kısıtlama olmaksızın araç tasarrufu
2. Kimi kısıtlamalarla (gece-gündüz, sürat, mühlet vs) araç tasarrufu
3. İlerleyici hastalık varlığında nizamlı denetimlerle araç kullanımı4. Araç kullanmayı bırakmak5. Alternatif seyahat yardımları almak
Devletimizde de bu metotlardan yola çıkarak ulusal bir sistem geliştirilebilir” dedi.
– İstanbul
Kaynak: DHA
Haberler.com
