Patrona şart koşan işçi tazminatsız kovuldu

Bir işyerinde yardımcısıyla hengame eden fırın ustası, işverene ‘Ya o, ya ben’ diyerek tartıştığı mesai arkadaşının kovulmasını istedi. Talebi fırın sahibi tarafından reddedilen usta, istifa ederek kıdem tazminatı için dava açtı. Davaya son noktayı koyan Yargıtay, işverene ‘Ya o, ya ben’ tehdidinde bulunan ustanın tazminat alamayacağına hükmetti.
Yargıtay, emekçi açısından haklı fesihi doğuracak bir sebep olmadığını belirterek, personelin lehine çıkan kararın bozulmasını istedi. Yargıtay kararında özetle şu sözlere yer verildi: “İş Kanunu’nun 25. hususunun “d” bendinde patronun haklı sebeple derhal fesih hakkını kullanmasına imkan tanıyan “işçinin patronun öteki emekçisine sataşması” durumu düzenlenmiş ise de, feshe ait bilgisi olmayan şahit anlatımları ve evrak kapsamı incelendiğinde, davacının başka çalışanın kendisine sataştığını argüman ve ispat etmiş olmadığı; şu halde, davacının birlikte çalışmak istemediği öteki emekçi tarafından patron bakımından haklı bir fesih sebebinin bulunduğunu da ortaya koyamadığı anlaşılmaktadır.
Açıklanan sebeplerle; davacının fesih bildiriminde ileri sürdüğü sebebin, haklı olmadığı anlaşıldığından davacının kıdem tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yanlışlı olmuştur.”
Bir ekmek fırında çalışan usta ile yardımcısı hengame etti. Öfkesine hakim olamayan usta, işverene, ‘Ya o, ya ben’ diyerek yansısını lisana getirdi. Patronun ustanın kuralına kulak asmaması üzerine istifa eden ekmek ustası, soluğu mahkemede aldı.
İş Mahkemesi’nde fırıncı hakkında dava açan usta, bir çalışma arkadaşının işyerindeki tertibi bozduğuna ait şikayetinin işverence dikkate alınmaması ve taleplerine karşın personellik alacaklarının işverence ödenmemesi üzerine iş mukavelesini haklı sebeple feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık fiyatlı müsaade, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil fiyatı alacakları ile taban geçim indirimi alacağının davalıdan tahsilini talep etti.
Davalı fırıncı; davacının çalışma arkadaşının işten çıkarılması talebini haksız bularak reddettiklerini, davacının da bunun üzerine müsaade almaksızın ve haklı bir mazereti bulunmaksızın işe gelmediğini, bu sebeple davacının kıdem tazminatı talebinin reddi gerektiğini, fazla çalışma, hafta tatili, yıllık müsaade, ulusal bayram ve genel tatil ve taban geçim indirimi alacağının bulunmadığını ile sürerek davanın reddine karar verilmesini istedi. Davanın kısmen kabulüne hükmeden İş Mahkemesi, kıdem tazminatı ödenmesine hükmetti. Davalı fırıncı kararı temyiz edince devreye giren Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, emsal nitelikte bir karara imza attı.
Kararda; “Davacı tarafından patrona noter kanalıyla gönderilen fesih bildiriminde, iş mukavelesinin fesih sebebi özetle; işyerine alınan yardımcı elemanın daima tartışma yaşaması, işi önemli yapmaması, yetkililere durum bildirilerek tahlil bulunması istenmesine rağmen yetkililerce rastgele bir tahlil bulunmaması sebebiyle davacının çalışmaya devam edemeyecek olması, biçiminde açıklanmıştır. Dava dilekçesinde ise; davacının patrona şikayetini bildirerek bir hafta içerisinde tahlil bulunmaz ise SGK primlerinin eksik ödenmesi ve ödenmeyen personellik alacaklarının bulunması sebebiyle iş mukavelesine haklı olarak son vereceğini kelamlı olarak ihtar ettiği ileri sürülmüştür. Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda personellik alacaklarının ödenmemesi ve SGK primlerinin gerçek fiyat üzerinden yatırılmaması sebebiyle davacı tarafından yapılan fesih haklı kabul edilerek kıdem tazminatı karar altına alınmıştır. Ne var ki; varılan bu sonuç fesih sebebiyle örtüşmemektedir.
Şöyle ki; derhal fesih hakkı, sebebe bağlı yenilik doğuran bir haktır. Bu sebeple fesih bildiriminde belirtilen sebep, kural olarak değiştirilemez, genişletilemez yada öbür bir sebep eklenemez. Şu durumda; Mahkemece personellik alacaklarının ödenmemesi ve SGK primlerinin gerçek fiyat üzerinden yatırılmaması sebeplerinin fesih sebebi olarak kıymetlendirilmesi yanlışsız olmamıştır” tabirleri yer aldı.
Kararda; davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığının tespiti için fesih bildiriminde belirtilen sebebin haklı sebep oluşturup oluşturmayacağı irdelenmesi gerektiği vurgulandı.
Kararda; “Feshe ait bilgisi olmayan şahit anlatımları ve evrak kapsamı incelendiğinde, davacının öbür personelin kendisine sataştığını argüman ve ispat etmiş olmadığı; şu halde, davacının birlikte çalışmak istemediği başka emekçi istikametinden patron bakımından haklı bir fesih sebebinin bulunduğunu da ortaya koyamadığı anlaşılmaktadır. Açıklanan sebeplerle; davacının fesih bildiriminde ileri sürdüğü sebebin, haklı olmadığı anlaşıldığından davacının kıdem tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yanlışlı olmuştur. Mahkeme kararının bozulmasına oy birliği ile karar verilmiştir” denildi.
Haber7