Halk ortasında zatürre olarak bilinen pnömoni, her yıl dünyada milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden oluyor.
Çünkü, Dünya Sıhhat Örgütünün 2019 raporuna nazaran; zatürre vefatları tüm vefat sebepleri ortasında 4’üncü sırada yer alıyor, hal böyleyken COVID yerinde gelişecek zatürre hadiselerinin daha yaygın ve ölümcül seyretmesi kuvvetle olası. Hakikaten, zatürre olaylarının en sevdiği yerin akciğer olduğunu söyleyen Romatem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Sedat Akyol; “Aşı konusunda her zamankinden daha hassas olmalıyız, COVİD esasen akciğeri seviyor, bu durumda tabloya eklenecek pnömokok bakterisi zatürre, hatta kana karışarak sepsis, menenjit üzere ölümcül sıhhat meselelerine neden olabilir. En tesirli savunmamız ise aşı olmak” tabirlerini kullandı.
Halihazırda Dünya çapında birçok koronavirüs aşı çalışması son etaplara varmakla birlikte aktif bir aşılamanın ilkbahar, hatta yaz aylarını bulacağı öngörülüyor. Bu durumda sonbahar ve kış mevsiminde virüs ile baş başa kalacağız. Münasebetiyle önümüzdeki aylarda yalnızca COVID değil, mevsimsel nezle-grip hatta zatürre etkenlerine de maruz kalacağız. Bunların hepsi birebir belirtilerle seyrettiğinden kitlesel bulaşmalarda durum iyice karmaşık hale geleceğinden, ayrım yapılana kadar geçecek sürecin hem hastalar, hem de sıhhat sistemi için çok sancılı olacağı aşikar. O halde ne yapalım?
Mevsimsel grip ve zatürre etkenlerine karşı aşılanmanın tahlil olabileceğini belirten Romatem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Sedat Akyol, ” Böylece gereğince aşılanmış bir toplumda gripal enfeksiyonların az sayıda ve hafif seyredeceğini, bunların üzerine eklenebilecek bilhassa pnömokok bakterisine bağlı zatürre ve bağlısı ölümcül enfeksiyonlar önlenebilir. Çünkü akciğer iltihabı olan zatürrenin en değerli bakteriyel sebebi olan pnömokok bakterisi; birebir vakitte yetişkin ve çocuklarda menenjit, sinüzit, osteomiyelit (kemik enfeksiyonu), kan iltihabı ve orta kulak iltihabına da neden olan en değerli mikroorganizmadır. O denli ki, teneffüs yolu ile geçen pnömoni her yıl yaklaşık 450 milyon kişiyi yani dünya toplamının yüzde yedisini etkilerken, yaklaşık 4 milyon kişinin de vefatına sebep olmaktadır” dedi.
AŞIDAN ZATÜRRE OLMAZSINIZ
Tabip Akyol, kelamlarını şöyle sürdürdü:”Pandemi süreci hasebiyle vatandaşlar aşı konusunda baş karışıklığı yaşayabilir. Mevsim nedeniyle yaşanabilecek grip hadiseleri birçok beşerde hafif seyrederken, birtakım şahıslarda bronşit ve zatürreye ilerler. İlerleme oranı küçük olsa da kitlesel bulaşmalarda önemli sayıları bularak sıhhat sistemine ek yük getirir, pandemiden esasen bunalan sıhhat sisteminin ek yükleri taşıyabilmesi güç, bu yüzden aşı büyük kıymet taşıyor. Aşılar, hastalığa neden olan gerçek virüs ya da bakterileri değil, bir nevi bunların kimlik bilgisini içerir. Aşılamadan sonraki ay içinde aşının kapsadığı grip ve pnömokok tiplerine karşı korunmaya yardımcı antikorlar üretilir. Aşılar hastalık bulaştırmaz, içeriğindeki gözetici hususlar (aşı terslerinin argüman ettiğinin aksine) zehirlemez, kanser yahut kısırlık yapmaz. Geçmişinizde önemli bir alerji hikayesi yoksa aşıların yan etkisi rastgele bir ilaçta olduğu üzeredir; çoğunlukla enjeksiyon bölgesinde hafif kızarıklık-şişme yahut hassasiyet-ağrıdan öteye geçmez ve 1-2 günde kaybolur. Bazen hafif ateş-kırgınlık yaratabilir, bu durumda rastgele bir ateş düşürücü kafidir. “
ÖMÜR UZUNLUĞU TESIR SAĞLAR
Akyol, ” Grip ve zatürre aşısı COVID-19’a karşı müdafaa sağlamaz. Grip aşısı 6 aylıktan itibaren herkese yapılabilir. Zatürre aşısı ise herkese gerekmez, esasen 65 yaş ve üzeri ile yüksek risklilere uygulanır. Bunlar, astım ve KOAH üzere kronik akciğer hastaları, doğumsal morarmalı kalp hastalığı ve kalp yetmezliği, diyabet(şeker) hastaları, koklear (iç kulak) implantlı, beyin-omurilik sıvısı (BOS) kaçaklı, doğumsal bağışıklık eksiği olanlar, orak hücre-talasemi ve hemoglobin zincir hastaları, dalağı olmayanlar, HIV(AIDS), nefrotik sendrom-kronik böbrek yetmezliği, immün baskılayıcı (kortizon-romatizma ilaçları) kullananlar, kanser kemoterapisi yahut ışın tedavisi alanlar, lenfoma-lösemi-mültipl myeloma-yaygın kanser hastaları, böbrek-karaciğer üzere organ nakli yapılanlar, hepatit-siroz üzere kronik karaciğer hastaları ve alkol bağımlılarıdır.Zatürre aşısı Aile Sıhhati (ASM) ve Toplum Sıhhati (TSM) Merkezlerinde fiyatsız uygulanmaktadır. Ayrıyeten zatürre aşısı olmak isteyenler fiyatıyla eczaneden temin ederek yaptırabilir. Lakin talep patlaması olduğundan temini zordur” diyerek kelamlarını tamamladı.
ZATÜRRE AŞILARI 2 TİPTİR;
Konjuge(7,13 tip); Kıymetlidir, tek doz, 7 yahut 13 farklı tipe karşı hücresel ömür uzunluğu bağışıklık sağlar, çocuk ve yetişkinlere uygundur. Sıhhat Bakanlığınca hala fiyatsız uygulanmaktadır.
Polisakkarit(23 tip); Ucuzdur, 23 tipe karşı salgısal süreksiz bağışıklık sağlar, 2 yaş üzerine uygundur, 5 yılda bir tekrarlanır, son yıllarda piyasada sıkıntı bulunmamaktadır.
Grip aşıları; farklı tekniklerle üretilebilir, virüs daima mutasyon geçirdiği için her yıl tekrar hazırlanır. Genelde kış mevsimini yaşayan ülkelerde en sık rastlanan 3 grip tipini kapsamakta iken koruyuculuk artması gayesiyle son yıllarda dörtlü tipleri piyasaya sunulmuştur. Uygulanması isteğe tabi olup fiyatlıdır, birtakım ülkeler risk kümelerine fiyatsız uygulamakta olup halihazırda ülkemizde yeni tip aşılar piyasaya çıkmamıştır, COVID sürecinde fiyatsız uygulama olup olmayacağı muhakkak değildir.
Değerli bilgi: İki farklı aşı uygulaması yapılacaksa ya tıpkı gün farklı kollardan uygulanmalı, yahut iki aşı uygulaması ortasına en az 1 ay mühlet konmalıdır. Tavsiye olarak; grip aşılarının piyasaya çıkması vakit alacağından halihazırda ulaşılabilien zatürre aşısı çabucak uygulanmalıdır.
Kaynak: Bültenler
Haberler.com
