Her sene 100 bin bireyden 7 ila 9’unun bir lenfoma alt tipi tanısı alabildiğini belirten Hematolog Doç. Dr. Ömür Gökmen Sevindik “Kanser sözünü lenfomalarda sevmiyoruz. Zira kanser dediğimiz vakit tedavisi mümkün olmayan, süratle mevte götürecek bir süreç olarak algılanıyor. Lenfomalar ise bizim muvaffakiyetle tedavi ettiğimiz hastalıklardan bir tanesi. Teorik olarak hücresel bir kanser ancak bu bir pankreas, karaciğer yahut akciğer kanserleriyle kıyaslanamayacak derecede iyi sonuçlar aldığımız bir hastalık” dedi.
Bedenin bir bağışıklık sistemi hücresi olan lenfositlerin çok çoğalma durumu olduğunu belirten Medipol Mega Üniversite Hastanesi Hematoloji Kısmından Doç. Dr. Ömür Gökmen Sevindik, “Bir hücre kümesi çok ve denetimsiz bölündüğü vakit tümöral durum meydana gelir. Lenfoma da aslında bir tümöral durumdur. Lenfomalarda bu hücre kümesi bizim lenfosit dediğimiz hücrelerdir. Bu lenfositler daha çok bedenin lenf nodu dediğimiz savunma sisteminin yapı taşları olan aşikâr başlı bölgelerde bulunuyor. Bulundukları yerlerde çok çoğalma gösterdiklerinde lenf nodüllerinde büyüme ve şişme meydana geliyor. Bilhassa baş-boyun, kulak ardı ve önünde, akciğerlerin etrafında, tekrar karındaki geniş damarların etrafında, kasık bölgesinde lenf nodülleri bulunur. Nodüllerin buralarda bulunmalarının sebebi ise oradaki rastgele bir lokal enfeksiyona süratlice bağışıklık cevabı oluşturmaktır. Alışılmış olağan işlevleri bu olmakla birlikte denetimsiz büyümeye, bölünmeye, parçalanmaya yahut çoğalmaya başladıklarında ortaya lenfoma çıkıyor” dedi.
“NEDENİ TAM OLARAK BİLİNMİYOR”
Günümüzde lenfomanın nedeninin tam olarak bilinmediğini söz eden Doç. Dr. Sevindik, şöyle devam etti:
“Genel olarak sigara, radyasyon, pestisitler, kimyasala maruziyetlerin lenfomaya neden olabileceğini biliyoruz. Bunun yanında bilhassa kimi non-hodgkin lenfoma alt tiplerine virüs ve bakteriyel enfeksiyonlar neden olabiliyor. Günümüzde nedenine ait tam bir bilgi yok fakat biz nedeninden çok tedavi sonuçlarıyla ilgileniyoruz. Lenfomalarda kalıtsal faktör çok düşüktür. Tüm lenfomaları düşünürseniz yüzde 5’in de tahminen ailesel bir yatkınlık kelam konusu olabilir. Hamilelik devrindeki sigara, alkol üzere makûs alışkanlıklar ileride çocukta lenfoma, lösemi üzere her türlü tümöral durumun gelişmesine sebep olabilir.”
“HER 100 BİN ŞAHISTAN 7 İLA 9 KİŞİ YAKALANABİLİYOR”
Lenfomaların toplumda görülme sıklığına ait bilgiler veren Doç. Dr. Sevindik, “Her sene 100 bin bireyden 7 ila 9 kişi bir lenfoma alt tipi tanısı alabiliyor ve bu sıklık ilerleyen yaş ile çok daha artabiliyor. Biz kanser sözünü lenfomalarda sevmiyoruz ancak tümöral durumlar olarak baktığımızda tüm kanserler içerisinde de 7 yahut 8’inci en sık görülen çeşit diyebiliriz. Şöyle bir fark var; biz kanser dediğimiz vakit ekseriyetle hastalarımız ümitsiz, tedavisi mümkün olmayan, süratle hastayı vefata götürecek bir süreç algılıyor. Aslında biz lenfomalarda bu algıyı yıkmak istiyoruz. Zira lenfomalar bizim muvaffakiyetle tedavi ettiğimiz hastalıklardan bir tanesi. Teorik olarak hücresel bir kanser lakin bu bir pankreas, karaciğer yahut akciğer kanserleriyle kıyaslanamayacak derecede iyi sonuçlar elde edebildiğimiz bir hastalık” dedi.
“2 ANA ALT TİPİ BULUNUYOR”
Lenfomanın 2 ana alt tipi olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Sevindik, şu değerlendirmede bulundu:
“Lenfomanın ana olarak Hodgkin ve Non-Hodgkin tipleri ve onların altında da birçok yan tipleri bulunuyor. Aslında biz bunu patoloji ve hücre kümelerine sınıflıyoruz. Ekseriyetle 15-34 yaş ortası ve 55 yaş üstünde Hodgkin lenfoma görürken, Non-Hodgkin her yaşta ortaya çıkabiliyor. Hodgkin lenfomada tedaviye olumlu karşılık verme oranı hayli yüksek. Bu hastalarda büsbütün iyileşme oranımız yüzde 80’in üstünde. Alışılmış erişkinlerde ne yazık ki daha çok Non-Hodgkin lenfomayla karşılaşıyoruz. Non-Hodgkinlerde büsbütün iyileşme oranının alt tipleriyle değişmesiyle birlikte yüzde 60 ila 80 ortasında olduğunu söyleyebiliriz.”
“ŞİŞLİK, YÜKSEK ATEŞ, GECE TERLEMESİNE DİKKAT”
Doç. Dr. Sevindik, ekseriyetle hastaların şu şikayetlerle hastaneye başvurduklarını açıkladı:
“Genel olarak hastaları hastaneye getiren belirtiler rastlantısal yahut bir biçimde tespit edilen lenf nodu şişliği oluyor. Lakin bunun yanında ateş yüksekliği, gece terlemesi, kilo kaybı üzere dolaylı belirtileri de olabiliyor. Lenfoma tanısı büsbütün biyopsiyle konuluyor. Lenfoma alt tiplerini birbirlerinden ayırabilmek için hücresel yapıyı büsbütün değerlendirmeliyiz. Kısaca o bölgeden doku örneği yani biyopsi örneği alıyoruz. Örneği hem biz hematologlar hem pataloglar inceliyor, böylelikle net bir alt tipleme yapılabiliyor”
“KEMOTERAPİ, İMMÜNOTERAPİ SEÇENEKLERİ MEVCUT”
Günümüzde Hodgkin lenfomada ağır olarak birinci sıra tedavide kemoterapi kullandıklarını belirten Doç. Dr. Sevindik, “Ancak günümüzde immünoterapi dediğimiz amaca yönelik tedaviler başta olmak üzere çok farklı yollarımız var. Hodgkin lenfomada kemoterapiyle muvaffakiyet oranımız çok yüksek olduğu için şimdi bu sistemi terk etmedik. Fakat Non-Hodgkin lenfomanın kimi alt tiplerinde artık hiç kemoterapi uygulamıyoruz ve direkt halk ortasında akıllı ilaç olarak bilinen maksada yönelik ilaçları yahut immünoterapileri uyguluyoruz. Hodgkin lenfomada da şayet nüks görürsek bu akıllı ilaçları yahut amaca yönelik ilaçları devreye sokuyoruz” diye konuştu.
“TEDAVİ SÜRECİNDE KIRMIZI MEYVELERDEN KAÇINMALILAR”
Kemoterapi sürecinde dikkat edilmesi gerek konuları sıralayan Doç. Dr. Sevindik, “Kemoterapinin bizim en çekindiğimiz yan tesiri aslında enfeksiyonlar. Biz lenfoma hastalarımızı şayet kaybedersek enfeksiyonlardan kaybediyoruz. O yüzden enfeksiyonlara karşı hastaların kendilerini çok iyi muhafazalarını istiyoruz. Bilhassa burada günümüzde çok aşina olduğumuz tabirlerin başında gelen toplumsal izolasyon değerli bir nokta. Zira enfeksiyonlar çoklukla diğer insanlardan taşınıyor. Hatta birtakım hastalarımız ilaçların tesiriyle çok önemli bağışıklık sistemi eksiklikleri yaşayabiliyor. O devirde çok daha fazla dikkatli olmalarını istiyoruz. Bilhassa beslenme konusu çok fazla merak ediliyor. Hasta birinci tanıyı alır almaz ben neyle beslenmeliyim diyor. Kemoterapi tedavisinde aktifliği değiştirebilecek kırmızı meyvelerden kaçınmalarını istiyoruz. Bunun yanında sağlıklı bir Akdeniz diyeti dışında öteki bir teklifimiz olmuyor” dedi.
“İLK 5 YIL NİZAMLI DENETİM ŞART”
Lenfomaların tedavi sonrası tekrarlama risklerini de kıymetlendiren Doç. Dr. Sevindik, kelamlarını şu halde sürdürdü:
“Eğer hasta evvelce sahip olduğu berbat alışkanlıklara dönerse örneğin, sigara kullanmaya başlarsa tekrarlama riskini artırabilir. Daha evvel maruz kaldığı kimyasala tekrar kalırsa riski artırmış olabilir. Doğal ki lenfomalarda rastgele bir risk faktörü olmasa bile ne yazık ki bir nüks riski var. Bu risk bilhassa birinci 5 yıl daha ağır. Fakat 5 yıldan sonra önemli manada azalıyor. O yüzden biz birinci 5 yıl içinde hastalarımızı yakın takip etmek istiyoruz. 3 yahut 6 ayda bir kesinlikle kıymetlendirmek, muayene etmek bizim için değerli. O yüzden hastalarımıza teklifimiz katiyen hematoloji muayenelerini aksatmamaları oluyor. Doğal nüks algısal olarak her şeyin sonu üzere görülebiliyor lakin mutlaka değil. Nüks olmuş birçok hastamızda da pek çok akıllı tedaviler, immünoterapiler üzere pek çok seçeneğimiz var. Önemli olan bu nüksü vaktinde tanıyabilmek.”
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
