Avrupa Merkez Bankası (ECB), geçen haftaki toplantıda faiz oranını sabit tutarken, yapılan açıklamalar, bekle gör tipinden ve iktisadın seyrini ölçmek açısından vakit kazanmaya yönelikti. ECB’den pandemi tahvil alım programının 1.85 trilyon Euro olarak kalacağı, alımların ölçülü yavaş bir siyasette yapılacağı söz ediAvrupa Merkez Bankası’nın geçen haftaki toplantısında beklendiği üzere faiz oranı sabit tutulurken lider Lagarde’ın açıklamaları piyasalar üzerinde çok bariz tesirler yapmadı. Sonlu bir tesirden kelam edilebilir. Açıklamalarda, pandemi tahvil alım programının 1.85 trilyon Euro olarak kalması, alımların ölçülü yavaş bir patikada yapılacağı ve suratının azaltılacağı, enflasyon baskısının yavaşlaması ve yükselişin süreksiz olduğu, ekonomik toparlanmanın devamı ve delta varyantına ait vurgular öne çıktı.
Bu telaffuzlar durumu yönetim eden, bekle gör çeşidinden ve iktisadın seyrini ölçmek açısından vakit kazanmaya yönelik açıklamalardı. ABD Merkez Bankası (Fed) tahvil alımlarının azaltılması ve para siyaseti değişikliği konusunda adım atmadan Avrupa’nın taraf belirlemesi biraz sıkıntı. En azından geçmiş deneyimler bunu gösteriyor.
Hürriyet’ten Zeynel Balcı’nın ilgili yazısı şöyle; Beklentilerin epey altında gelen ABD tarım dışı istihdam dataları sonrası Fed yetkililerinden çok net bildiriler gelmedi. Tahvil alımlarının bu yılsonuna kadar azaltılması yahut bir müddet ertelenmesi tarafında görüşler mevcut. Ancak tahvil alımlarının azaltılması tarafındaki görüşler biraz daha yüklü. New York Fed Lideri John Williams, 2021’de teşviklerin geri çekilmesine başlama taraftarı olduğu tarafında görüş bildirdi.
Atlanta Fed Lideri Raphael Bostic ise, Fed’in bu yıl varlık alımlarını azaltabileceğine inandığını lakin bu ayki Fed toplantısında bu istikamette bir karar beklemediğini söyledi. Fed’in 22 Eylül toplantısı sonrası piyasalar bu hususta netleşebilir. Lakin toplantıdan evvel sonuçlarına nazaran Salı günkü ABD ağustos enflasyon verisi değerli bir eşik olabilir.
DEĞERLİ PARAMETRELER
Enflasyon ve istihdam bilgileri bilindiği üzere Fed kararları açısından epeyce kıymetli parametreler. Hatırlanırsa haziran ve temmuz aylarında ABD enflasyonu (TÜFE) yıllık yüzde 5.4, aylık yüzde 0.5 olarak açıklandı. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise ağustosta aylıkta yüzde 0.7 artarken yıllıkta yüzde 8.3 ile 2010’dan beri en büyük yıllık artışı kaydetti. Ağustos TÜFE için beklentiler aylıkta yüzde 0.4, yıllıkta yüzde 5.3 civarında ağırlaşıyor. Bu sayısı çok aşacak bir bilgi doğal olarak olumsuz, buna karşılık bu sayının altında kalacak bir data ise olumlu algılanabilir.Enflasyon konusunda Fed’in beklentisi yükselişin süreksiz olduğu tarafında. Bununla birlikte farklı görüşler de gelmiyor değil. Cleveland Fed Lideri Loretta Mester enflasyonun bu sene yüksek kalabileceğini, risklerin de üst taraflı olduğunu söyledi. Özetle, Fed para siyasetindeki değişimler konusunda piyasaların çok net bir reaksiyonu ve görüşü şimdi oluşmuş değil. Ayrıyeten delta varyantına ait belirsizlik ve iktisada tesirleri sıkça vurgulanan bir husus. Piyasalarda iyimserliğin yerini daha temkinli bir görünüme bıraktığını söylemek mümkün.
TCMB’DEN ‘ÇEKİRDEK’ ENFLASYON VURGUSU
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Şahap Kavcıoğlu’nın geçen hafta enflasyon konusunda yaptığı açıklamalar dikkat çekti. Kavcıoğlu’nun açıklamalarında manşet enflasyon yerine çekirdek enflasyonu öne çıkarması mümkün bir faiz indirim hazırlığı olarak görüldü. Bu durum döviz kurlarına yükseliş olarak yansırken, Borsa İstanbul’a satış olarak tesir etti. Hatırlanırsa, TCMB Lideri Kavcıoğlu’nun enflasyon üzerinde faiz telaffuzları vardı.Ağustos manşet enflasyonu (TÜFE) TCMB gösterge faizinin üzerine çıkmış, ağustos çekirdek enflasyonu yüzde 16.76 olarak açıklanmıştı. Bu açıdan TCMB Başkanı’nın açıklamaları faiz indirimi için bir alan açma olarak kıymetlendirdi. Bununla birlikte 23 Eylül’deki TCMB toplantısında faiz indirimi yahut şimdilik sabit kalması istikametinde farklı görüşler ve beklentiler oluşmaya başladı.
Lakin piyasalar gardını ve fiyatlamasını yüklü olarak faiz indirimi istikametinde yapıyor izlenimi hakim. ABD’de mali genişleme sorgulanıp takvim hesabı yapılırken Türkiye’nin da dahil olduğu gelişen ülkelerden faiz artırımı ve enflasyonda yükseliş haberleri geliyor. Kolombiya Merkez Bankası, yükselen enflasyon nedeniyle siyaset faiz oranını arttıracağını açıkladı. Rusya’da ise enflasyon son beş yılın tepesine ulaştı. Bu durum bu yıl beşinci sefer faiz artırım mümkünlüğünü arttırdı. TCMB karar alırken dış kaynaklı gelişmeleri de pahalandırıyor tabi ki. Kestirimler yerine 23 Eylül’deki TCMB faiz kararını görmek daha yanlışsız olacak.
DÖVİZ MEVDUATINDA ARTIŞ SÜRÜYOR
TCMB bilgilerine nazaran bankalardaki döviz mevduatı ve brüt rezervler artarken sıcak para girişleri sürüyor. 03 Eylül haftasında pay senetlerine 98.8 milyon dolar, tahvil bonoya 41.8 milyon dolar yabancı girişi oldu. Meblağ olarak yüksek olmazsa da pay senetlerine son dört haftadır, tahvil bonoya ise son üç haftadır yabancı girişleri devam ediyor.Yine 03 Eylül haftasında bankalardaki yabancı para mevduatı bir evvelki haftaya nazaran yaklaşık 2 milyar dolar artışla 238 milyar dolara ulaşırken TCMB brüt rezervleri 900 milyon dolar artışla 119 milyar dolar oldu. Bilhassa toplam mevduatın yüzde 55’ine ulaşan bankalardaki döviz mevduatındaki artış kayda bedel.
Döviz kurları düşse de yükselse de çözülme bir yana artış sürüyor. Döviz kurlarındaki geri çekilmelerin daha kalıcı hale gelmesi için bu görünümün değişmesi ve talebin azalması değerli olacak.
BORSA DAYANAK ARAYIŞINDA
Borsada reaksiyon yükselişi direnç düzeylerinde satışla karşılaştı. Birinci takviyeler 1.427 ve 1.415-1.400 düzeylerinde. Birinci direnç ise 1.457 düzeyinde bulunuyor. Muhtemel reaksiyon çıkışının devamı için bu düzeyin geçilmesi gerekecek. Sonraki dirençler 1.475-1.485 düzeylerinde. Dayanak noktalarında reaksiyon alımları görülse de satış baskısı korunuyor.
DOLAR/TL’DE DALGALI SEYİR
Dolar/TL kurunda reaksiyon yükselişi görüldü. Birinci dayanak 8.40 düzeyinde bulunurken sonraki takviye noktaları 8.35 ve 8.27 düzeylerinde görülüyor. Birinci direnç ise 8.47 düzeyinde. Reaksiyon çıkışının devamı için bu düzeyin üzerinde kalınması değerli olacak. Sonraki dirençler 8.52-8.56 düzeylerinde. Satış denemelerine karşın reaksiyon çıkışı gücünü koruyor.
ALTINDA REAKSİYON YÜKSELİŞİ ZAYIFLADI
Dış piyasalarda altının ons fiyatında reaksiyon çıkışı satışla karşılaştı ve tekrar 1.800 doların altına çekildi. ABD dolarının tekrar değerlenmeye başlaması ve ABD 10 yıllık bono faiz oranının yükselmesi tesirli oldu. Avrupa Merkez Bankası’nın pandemi alım programını sabit tutarken varlık alımlarının yavaşlamasıyla euronun güçleneceğini ve altının takviye bulacağını üzere beklentiler dillendirilse de ABD TÜFE ve 22 Eylül Fed toplantısı kritik eşikler olabilir.
Haber7
