Gebelik şekerinin erken doğum, bebekte çok büyüme (tosuncuk bebek) ve doğum sonrası bebekte kan şekeri düşmeleri üzere anne ve bebek açısından değerli sıhhat sıkıntılarına yol açabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. M. Muzaffer İlhan, “Gebelik şekerini önlemek için diyetlerdeki lif arttırılıp, yağ ve kalori alımı azaltılmalı, porsiyon boyutları küçültülmeli. Gebelikte idmanlar şeker düzeyini olağan tutmak için çok önemlidir” dedi.
Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kısmından Doç. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan, gebelik şekerinin hem anne hem bebek için risk taşıdığını belirterek açıklamalarda bulundu.
Doç. Dr. İlhan, gebelik şekerinin gebelik öncesi olağanken birinci kere gebelikte saptanmış olan bozulmuş şeker seviyelerini söz ettiğine dikkati çekerek “Gebelikte şeker hastalıklarının yüzde 90 ila 95’ini oluşturur. Gebelik şekeri erken doğum, bebekte çok büyüme (tosuncuk bebek) ve doğum sonrası bebekte kan şekeri düşmeleri üzere anne ve bebek açısından kıymetli sıhhat meselelerine yol açabilir. Gebelik şekerinin öbür kıymetli bir sonucu da annede ileriki vakitte diyabet gelişim riskini göstermesidir” dedi.
“BEBEKLERDE OBEZİTE RİSKİNİ ARTIRIYOR”
Yapılan çalışmalar sonucu hamilelikte gebelik şekeri geçiren bayanların yüzde 60’ında ileriki 10 yılda tip 2 diyabet gelişeceğine değinen Doç. Dr. İlhan, şöyle devam etti: Ayrıyeten annesi gebelik şekeri saptanmış olan bebeklerde ileriki yaşlarda obezite, metabolik sendrom ve insülin direnci gelişim riski annesi gebelikte şeker sorunu yaşamayan bebeklere nazaran 2 ila 8 kat artmış bulunmuştur. Hesaplamalara nazaran 6-7 gebelikten birinin gebelikte şeker hastalığı tanısı aldığı düşünüldüğünde mevcut sorunun büyüklüğü daha iyi anlaşılabilir.
“POLİKİSTİK OVER SENDROMU TETİKLEYEBİLİR”
Doç. Dr. İlhan, gebelik şekeri riskini artıran faktörleri şu biçimde sıraladı: “Annenin obez olması, yaşının 40 üstünde olması, evvelki gebelikte gebelik şekeri olması, birinci derece akrabalarda şeker hastalığı bulunması, doğum kilosu 4.5 kg üzerinde bebek doğurmak, polikistik over sendromu ve kortizon kullanmak gebelikte şeker hastalığı için kıymetli risk faktörleridir. Bu risk faktörlerini taşıyan şahıslar bilhassa dikkat etmelidir. Gebelik şekeri olan bayanlarda sıklıkla rastgele bir şikayet bulunmaz. Lakin yüksek şekerin anne ve bebek üzerindeki tahribatı gebeliğin ilerleyen haftalarında ortaya çıkar. Bu yüzden gebelikte şeker tarama testleri büyük değer taşır. Gebelikte tarama testleri için en kolay ve maliyeti uygun metot şeker yükleme testidir. Gebeliğin 24-28’inci haftada iki etaplı (50 gr ve gerekirse 100 gr) yahut tek kademeli (75 gr) olarak uygulanabilir.”
“ŞEKER YÜKLEMESİNİN ZİYANI BULUNMUYOR”
Şeker yüklemesinin gebeler için ziyanı olup olmadığını ise Doç. Dr. İlhan, şu sözleri kullandı: “Bu noktada tabiplerin en birincil görevi bilimsel ispatlar doğrultusunda konuşmak ve toplumu bilgilendirmektir. Şu an bütün dünyada ve ülkemizde gebelikte muhtemel şeker hastalığı için şeker yüklemesi ile tarama yapılması Endokrinoloji ve Diyabet dernekleri tarafından önerilmektedir. Hamileye ve bebeğe en ufak bir ziyanı olduğu tarafta elle tutulur ispatı olan rastgele bir test, ilaç yahut tedavi prosedürünün kabul edilmesi ve önerilmesi mümkün değildir. Şeker yüklemesi sırasında anneden bebeğe çok çok az ölçüde şeker geçişi olur. Ortalama olarak annenin kanı 5 litre, bebeğin kanı ise 150 cc civarındadır. Hamilelerin birçoklarında şeker alımını takiben test sırasında kan şekeri 200 mg/dl’i bile geçmez. Yapılan çalışmalar bebeğin kan şekerinin anne ile birebir hatta yüzde 20 daha düşük bile olduğunu göstermektedir.
Başka bir yanılma da testin isminin “şeker yüklemesi” olmasından kaynaklanmaktadır ve bu isim halk tarafından çok aşırı ölçüde ve uzun müddetli şeker alımı üzere düşünülmektedir. Lakin örneğin 50 gr şeker yükleme testi ile alınan şeker ölçüsü 1,5 orta dilim kek yahut 2 diş baklavadaki şekere eşit ölçüdedir. Şeker yüklemesi ile saatler süren kısa vadeli bir şeker yükselmesine bedenin karşılığı ölçülür. Test ile sabit ölçüde şeker alındığı için sağlıklı insanlardaki yükselme ile kıyaslanır ve riskli bir durum varsa hamile yakın takibe alınır, gerekirse tedavi başlanır. Şeker yüklemesi yapılmadığı vakit hamilede ilerleyen haftalarda gelişebilecek bebekteki fazla büyüme, çok kilo alma, erken doğum üzere birçok olumsuz faktör için risk alınmış ve geç kalınmış olur.”
GEBELİK ÖNCESİ KİLONUZA DİKKAT EDİN
Doç. Dr. İlhan, gebelik şekerini önlemek için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı: “Diyetlerdeki lif arttırılıp, yağ ve kalori alımı azaltılmalı, porsiyon boyutları küçültülmek hem önlemenin hem tedavinin en değerli basamağıdır. Birçok hastanın gebelik şekeri yalnızca diyet öneriliyle bile olumlu seyre girmeye başlar. Gebelikte idmanlar şeker düzeyini olağan tutmak için çok değerlidir. 30 dakikalık, yürüyüş, yüzme üzere aktiviteler kasları çalıştırarak şeker yakılmasını sağlar ve pankreasın üstündeki yükü azaltır. Meskende pilates, aerobik üzere açma germe antrenmanları de kan şekerini düşürmede tesirlidir. Haftada en az 3-4 gün, 30-45 dakikalık antrenman programları ile faal kalmak gebelikte kilo alımını da kısıtlayıp kalp damar sıhhati üzerine olumlu tesirler gösterir. Ek olarak mümkünse annenin gebelik öncesi kilosunun olağan olması pankreasın işini kolaylaştırır ve gebelikte şeker hastalığı gelişim riskini azaltır. Obez bir bayanın olabildiğince kilo verdikten sonra hamile kalması riskin azaltılması için uygun olur.”
– İstanbul
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
