ANKARA’da Psikolog Gözdem Özdem Akaydın, sarsıntı sonrası sarsıcı tesirler yaşandığına dikkat çekerek, “Çocukların sarsıntı konuşmalarına, haberlerine ve imgelerine maruz kalmamaları gerekir. Bunun yerine çocuğa açık ve net kısa bilgiler verilerek itimat ortamı oluşturulmalıdır” dedi.
İtimat Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Klinik Psikolog Gözdem Özdem Akaydın, zelzelenin çocuklar üzerindeki ruhsal tesirleri ve bunlarla baş etme sistemleri hakkında bilgi verdi. Akaydın, hem çocuklar hem de yetişkinler için travmatik bir hayat olayı olan zelzele sonrasında, sarsıcı tesirlerin yaşandığını ve sarsıntı sonrası çocukların kendilerini yine inançta hissetmeleri için anne ve babalara kıymetli misyonlar düştüğünü söyledi. Zelzele anında ve sonrasında çocukların korkmasının olağan bir reaksiyon olduğunu belirten Akaydın, “Bu kaygının şiddetini olayın yaşayış formu belirler. Çocuğun neler hissettiğini anlamamıza yardımcı olacak ipuçları, depremi nerede, kiminle yaşadığı, zelzelenin şiddeti, mühleti, çocuğun mizacı ve geçmiş travmatik deneyimleridir” dedi.
‘OKUL ÇAĞINA GELMEMİŞ ÇOCUKLAR HİSLERİNİ TABİR ETMEKTE ZORLANIYOR’Akaydın, şimdi okul çağına gelmemiş olan küçük çocukların, olayları anlamakta zorluk yaşadıklarını, tabir etmekte ve hislerini yaşamakta zorlandıklarını tabir ederek, “Hissettiklerini tabir edemedikleri için de ne yazık ki yaşanan olaydan en çok onlar etkilenir. Okul öncesi periyot çocuklarının ortak özelliği, rastgele bir aksilikte kendilerini sorumlu kılmalarıdır. ‘Benim yüzümden bu türlü oldu, ben yaramazlık yaptığım ya da annemi kızdırdığım için bu türlü oldu’ derler, yani çocuk ‘ben’ merkezcidir. Okul çağındaki bir çocuk olayın bir doğal afet olduğu anlatıldığında bu durumu anlar. Fakat ‘Bana ve aileme ne olacak?’ biçimindeki sorgulamaları ve telaşları ortaya çıkabilir. Sarsıntıdan kaynaklanan kaybetme endişesinin ya da çeşitli korkuların çocuğun kendisini inançta hissettikçe azalması beklenir ve gözlenir. Bu süreçte çocuğun kendisini inançta hissetmesi için anne ve babalara büyük vazifeler düşmektedir” diye konuştu. ‘ÇOCUĞUN ZELZELEYLE İLGİLİ NİYET VE HİSLERİNE EHEMMİYET VERİLMELİ’Akaydın, zelzele sonrası çocukların kendilerini tekrar inançta hissetmeleri için dikkat edilmesi gerekenleri şu formda sıraladı: “Anne babanın korku ile baş etme biçimi ve konut ortamı çocuğun korku ile baş etmesinde en değerli temsillerdir. Çocukların sarsıntı konuşmalarına, haberlerine ve imajlarına maruz kalmamaları gerekir. Bunun yerine çocuğa açık ve net kısa bilgiler verilerek inanç ortamı oluşturulmalıdır. İtimat ortamı oluştururken çocuğun sırtını yahut saçını okşamak, elini tutmak, göz kontağı kurmak tesirli olur. Çocuk meskene tekrar girme konusunda isteksizse yavaş yavaş alıştırılmaya çalışılmalıdır. Çocuğun tavrı karşında ebeveynin umursamaz, küçümseyici, sert, yok sayan bir tavır sergilememesi gerekir. Çocuğun zelzeleyle ilgili fikir ve hislerine değer verilmelidir. Yapılan en yaygın kusur anne ve babanın çocuklarının kendileri üzere hissettiklerini düşünmeleri ya da kendileri üzere hissetmelerini beklemeleridir.”
Akaydın, çocuğun inanç alanı sarsılacağından ‘regresyon’ adı verilen çocuğun evvelki devirlere ilişkin reaksiyonları gösterme durumu yaşanmasının muhtemel olacağını belirterek, “Regresyon hali çocuğun parmak emmeye başlaması yahut tırnak yemesi, anne ve babaya daima yapışık olma hali, yalnız olamaması üzere tavırlarıdır. Bu türlü devirlerde çocuğun uykuya dalmakta zahmet çekmesi yahut dalsa bile gece sık sık uyanması nedeniyle uyku kalitesi ve hijyeni bozulmuş olabilir. Ebeveynlerin bunun bir duygusal gereksinim olduğunu bilerek davranması gerekir. Bu durumda anne ve babanın yapması gereken ne kendini çocuktan uzak tutacak ne de çocuğun yapışık olmasını sağlamayacak halde davranmaktır” sözlerini kullandı.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
