Türkiye’de ayda yaklaşık 100 bin kişi emekli olurken, emeklilik tarihi sigorta girişi, askerlik, doğum üzere borçlanmalar, prim ödeme günlerine nazaran değişiklik gösteriyor.
Toplumsal Güvenlik Kurumu arken emeklilik hakkından yaşlılık aylığına kadar emeklilikle ilgili karşılığı merak edilen sorulara cevap verdi. Engelli çocuğu olana erken emeklilik fırsatı sunulurken, sonradan yaş düzeltmek emekliliği öne çekmiyor. Emekliye promosyon uygulaması bu yıl da sürüyor, 1500 lira aylık alan 500 lira, 2500 lira aylık alan da 750 lira promosyon alacak.
SGK tarafından emeklilikle ilgili merak edilen sorulara verilen cevaplar şöyle:
Emeklilik aylığı bağlanacak statü nasıl belirleniyor?
1 Ekim 2008 ve sonrasında birinci kez sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekli oluyor. Bu tarihten evvel sigortalı olanlar ise son 7 yıllık süredeki fiili hizmet mühleti fazla statüden, hizmet müddetlerinin eşit olması durumunda da eşit hizmet müddetlerinden sonuncusunun tabi olduğu statüden aylık bağlanıyor.
1-Emekli aylığı ne vakit başlıyor?
Sigortalıların aylığa hak kazanma koşullarını yerine getirmeleri halinde aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden aybaşından itibaren başlar.
2-Yaşlılık aylığı nasıl hesaplanır?
Yaşlılık aylığı, ortalama aylık çıkarı ile aylık bağlama oranının çarpımı sonucunda bulunur.
Ortalama aylık kar; her yıla ilişkin prime temel yararın ilişkin olduğu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan çıkarlar toplamının, toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük yararın 30 katıdır. Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve vefat sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 olarak uygulanır.
3-Aylık artış oranları nasıl belirlenir?
SGK tarafından bağlanan aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz tarihlerinden geçerli olmak üzere bir evvelki altı aylık periyoda ilişkin TÜFE oranı kadar artırılır.
4-Hangi sigortalılar daha kolay koşullar ile yaşlılık aylığına hak kazanır?
Çalışmaya başladığı tarihten evvel malul olanlar, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlar, çalışma gücü kaybı olanlar, maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlar, erken yaşlandığı tespit edilenler, özel olarak korunmakta ve bu sigortalıların daha kolay kurallarda emekli olabilmelerine imkân tanınıyor.
5-Emekliyim tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başladım. İşten ayrıldığımda emekli aylığım tekrar nasıl bağlanır?
Yeni aylık, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılacak artışlar uygulanarak yeni aylık başlangıç tarihi prestijiyle bulunan meblağı ile emeklilik sonrası çalışmaya ilişkin kısmi aylığın toplamından oluşur.
6-Yaşlılık toptan ödemesi nasıl hesaplanır?
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten (2008/Ekim (dâhil)) sonraki müddetler için primin ilişkin olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek tespit edilen meblağ, toptan ödeme olarak ödeniyor.
7-Yaşlılık aylığı ile birlikte ölen eşinden ötürü da mevt aylığına hak kazananlara bu aylıklardan hangisi bağlanır?
Malullük, görev malullüğü yahut yaşlılık aylığı ile birlikte, ölen eşinden ötürü da aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı bağlanır.
8-Emekliler Taban Geçim İndirimi alabilirler mi?
Taban geçim indirimi fiilen çalışan sigortalılarımız için öngörülen bir yardım çeşidi olup, emeklilerin minimum geçim indirimi alması kelam konusu değildir.
9-Ağır engelli çocuğu bulunan bayan sigortalılar için emeklilik koşullarında kolaylık sağlanmakta mıdır?
Ağır engelli çocuğu bulunan bayan sigortalıların tabi oldukları emeklilik koşullarından daha erken aylık bağlanması imkânı bulunuyor.
10-4/A kapsamında yaşlılık aylığı almaktayım. Belediyeye ilişkin bir şirkette çalışmaya başlarsam aylığım kesilir mi?
Yaşlılık aylığı almakta iken kamuda çalışmaya başlayanların aylığı kesilmektedir.
11-Promosyon fiyatı ne kadar?
Bankalar ve PTT, kendi şubeleri aracılığı ile gelir/aylık alan bireylerden 1 aya isabet eden gelir/aylık fiyatı; 500 liraya kadar olanlara 500 lira, 1500-2500 lira ortasında olanlara 625 lira, 2500 lira ve daha fazla olanlara 750 lira promosyon ödemesi yapacak. Promosyon ödemesi 3 yıllıktır.
12-7 Kasım 1996’da çalışmaya başladım. 2002 yılında yaş tashihi davası açarak yaşımı büyüttüm. Emeklilik yaşımın hesabında yaş tashihi geçerli midir?
Emeklilik için doldurmanız gereken yaş koşulu hesaplanırken birinci sefer çalışmaya başladığınız tarihte nüfus kütüğüne kayıtlı bulunan doğum tarihiniz temel alınır. Bu tarihten sonra yapılan yaş düzeltmeleri dikkate alınmaz.
13-Bağ-Kur kapsamında yaşlılık aylığı alıyorum ve aylık aldığım bankadan kredi çektim. Bankaya olan kredi borcum bitmeden aylığımı öteki bir bankaya aktarabilir miyim?
Kredi bitmeden kredi blokesi kaldırılmaz, kredi blokesi gelir, aylık alınan banka tarafından kaldırılmaktadır.
14-1 Ekim 2008 tarihinden sonra BAĞ-KUR sigortalılarının prim borçlarının olması yaşlılık aylığı bağlanmasını tesirler mi?
Sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, yazılı talepte bulunduğu tarih prestijiyle genel sıhhat sigortası primi dâhil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve prime ait her türlü borcunun olmaması mecburidir.
15-Birden fazla belgeden gelir yahut aylık alanların Bayram İkramiyesi ödemesinde hangi belge temel alınır?
Birden fazla belgeden gelir yahut aylık alan emekli ve hak sahiplerine en fazla ödemeye imkân veren evrak üzerinden ödeme yapılır.
Haber7
