Kredi faizlerinin düşmesiyle araba piyasasında hareketlilik başladı. Kısa müddette bayilerdeki sıfır araba stokları tükendi. Koronavirüs salgını nedeniyle üretimi durduran fabrikalarda daha tam kapasite çalışmaya başlamayınca piyasada sıfır araba kalmadı ve vatandaş mecburen ikinci el arabalara yöneldi. Hal bu türlü olunca da ikinci el araba fiyatları sıfırlarla yarışır hale geldi. Herkes sıfır arabaların piyasaya ne vakit gireceğini merak ederken Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış Üst Yöneticisi (CEO) Ali Haydar Bozkurt, merak edilen husus hakkında bir açıklama yaptı.
“TAM KAPASİTE ÇALIŞILMADIĞI İÇİN TALEP KARŞILANAMIYOR”
Pandemi nedeniyle dünyada üretimin bir mühlet durduğunu fakat talebin devam ettiğini aktaran Bozkurt, “Bence pandemi sürecini Türkiye’de daha dikkatli yönettik. Bizde alınan tedbirlerin bir birçoklarını bizden çok sonra almış başka ülkeler. Hasebiyle Avrupa’da olaylar süratle büyüdü. Bu türlü olunca Avrupa, hastalıkla daha fazla boğuşurken, araç alımı üzere bir eğilim yokken Türkiye’de talep başladı. Elde olanlar satıldı. Üretim yavaş yavaş başladı. Tam kapasite çalışamıyorlar. Vardiyalı çalışıyorlar. Toplumsal araya dikkat ederek çalışıyorlar. Bu nedenle de tam kapasiteli üretim yok. Yarım kapasite üzere düşünebiliriz. Münasebetiyle bu talep karşılanamıyor” diye konuştu.
“EKİM-KASIM ÜZERE SIFIR ARAÇLAR PİYASAYA GİRMEYE BAŞLAR”
Birikmiş birkaç yılın talebinin yanı sıra bu yılın talebi de eklenince müşterilerin 2-3 ay araç beklemek zorunda kaldığını belirten Bozkurt, “Bu durum çok uzun sürmez üzere hissediyorum. Eylül-ekimden sonra korkulduğu üzere ikinci dalga olmazsa, fabrikalar üretimi durdurmazsa, eylül-ekimden sonra tam kapasiteye geçilirse, ekim-kasım üzere talebe yetişmeye başlarlar. Şu anki fotoğraf onu gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.
“FIRSATÇILIK VAR PİYASADA”
Sıfır araç bulunurluğunda yaşanan badirenin ikinci el de dahil olmak üzere fiyatları etkilemesine ait soruları da yanıtlayan Bozkurt, “Burada alışılmış şu var; fırsatçılıklar var piyasada. Nasıl var? Piyasadaki ikinci el araç fiyatlarının artması distribütörlere, bayilere soruluyor. İkinci el araç piyasası bizim işimiz değil. Biz sıfır araç satarız. Sokaktaki vatandaş otomobilini istediği fiyata duyuruya koyuyor. Koyabilir. Özgür piyasa… O fiyata satar yahut satamaz. O fiyata da çıkıp biri alıyorsa ona da kimse bir şey diyemez. Lakin ikinci el piyasasındaki gelişmenin muhatabı distribütörler değil. ‘Sıfır bulunmadığı için ikinci el fiyatları artıyor’ deniliyor. Bunun çok az tesiri olduğunu düşünüyorum.
Yalnızca arabada değil, her eserde ikinci el fiyatı sıfıra nazaran belirlenir aslında. Bugünlerde yaşanan meşakkat şu; firmalar ikinci elin artmasına neden tesir edemez biliyor musunuz? Bayinin elindeki aracın bir liste fiyatı var. Liste fiyatından satılır otomobil. Fakat kimileri otomobilini satın aldıktan sonra üzerine 20 bin lira fark koyarak duyuruya koyuyorsa bizim elimizden bir şey gelmiyor. Tahlil; ikinci el alım-satımıyla ilgili bir düzenleme var. Bu düzenleme, uzun vakittir erteleniyor. Bu yasanın bir an evvel çıkması lazım. Bayi fiyatını söylüyor, satıyor. Sonraki gün alan kişi fırsatçılık yapıyor. Bayi bunu anlayamaz. Takip de edemeyiz bunu. Lakin bu fırsatçılığı engellemek için bu düzenleme devreye girse ikinci eldeki başı bozuklukların çabucak önüne geçeriz. Bence o husus daha fazla ertelenmemeli” dedi.
“YILLAR BAZINDA ARABANIN FİYATI EURO BAZINDA TIPKI KALMIŞ”
Ali Haydar Bozkurt, sıfır araç fiyatlarının artışından da çok şikayet bulunduğunun farkında olduklarını aktararak, şöyle devam etti:
“‘Distribütör firmalar fırsatçılık mı yapıyor?’ diye düşünülüyor. Çok rekabetçi bir bölümdeyiz. Rekabetçi olmak için fiyatını olabildiğince aşağıda tutmaya çalışıyor firmalar. Zati fiyatı afaki bir halde artırırsa firma eseri satamaz. Araba kesiminde fiyatı belirleyen şey euro kurudur. Yeni araçlar, o günün kuru neyse o fiyattan geliyor. 2016 ve 2017 yılına baktığımızda, mesela Corolla modelinin liste satış fiyatı neyse o günkü euro kuruna bölerek baktık. Bu araç o vakit 23 bin euro civarındaydı. Yani 3 yıllık fiyatlara bakıyorum, bu araç 23 bin euro civarında. Yani aslında baktığınız vakit yıllar bazında bu eser euro bazında tıpkı kalmış, artık de birebir… Örnek vereyim; 2017 yılı mart ayında Corolla 1.6’nın kampanyalı indirimli liste fiyatı 23 bin 919 euro, yani o günkü kura bölüyorum 3,83’müş kur. Otomobilin fiyatı 91 bin 750 liraymış. Bu otomobilin birebir birebiri yıllar geçtiği için doğal bulunamıyor, araçlar değişiyor. Bu otomobilin bugünkü fiyatı (birebir birebiri değil) 186 bin 950 TL. Kur, 8,16 TL. Euro bazında ise 22 bin 903 euro. Aracın 3,5 yıl içindeki seyrini söylüyorum. Hani diyorlar ya ‘kur bu kadar artmadı ki otomobil niçin arttı?’. Bu otomobile ek ekipmanlar koydukça bize daima euro bazında da artırım yapmış üretici. Buna karşın bu aracın fiyatı euro bazında tıpkı seyrini korumuş. Bir sebep daha var. Araçların fiyatlarını başımıza nazaran artıramayız. ÖTV bareminden ötürü biz fiyatları artıramayız. ÖTV baremleri var. 1 lira geçtiği anda araç bir üst ÖTV baremine geçiyor, bir bakıyorsunuz bu 1 lira yüzünden otomobilin fiyatı birden 20 bin lira artıyor.”
“KONUYA TAM HAKİM OLMADAN YORUM YAPIYORLAR”
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Bozkurt, üreticilerin yansıtmak istediği artırımları daima ertelediklerini fakat bir noktadan sonra mecburen artırım yapıldığını söyledi.
Otomotiv kesiminin dolara nazaran değil, euroya nazaran alıp-sattığına dikkati çeken Bozkurt, “Eleştirileri okuyorum toplumsal medyada. Kavramlar çok birbirine karışıyor. ‘Araç yok’ diyoruz. ‘Araç var lakin yok diyorsunuz’ diyorlar. Neden yok diyelim. Araba satmaya çalışıyoruz. Bizim çok şeffaf bir sistemimiz var. Devletin ilgili kurumları bizi daima denetlemeye geliyor, tüm stokumuzu, her şeyimizi görüyor. Hususa tam hakim olmadan yorum yapıyorlar. 1-2 aylık kıyaslamalarda yanılgı olabilir. Üretici bir artırım yapmış olabiliyor. Markanın o modeli artık kaçınılmaz olarak ÖTV baremine takılıyor. Bir üst dilime geçiyor. Hasebiyle fiyat ÖTV’den ötürü artıyor. Birden son sayıya 15-20 bin lira ek fiyat yansıyor. Vatandaş, bu ayrıntıları bilmiyor art planda.” tabirlerini kullandı.
“BEN OLSAM 2 AY BEKLER BAYİDEN SIFIRINI ALIRIM”
Piyasadaki fırsatçılara taviz verilmemesi gerektiğini vurgulayan Bozkurt, şunları kaydetti:
“Fırsatçılardan bahsettiniz. Bayiden aldığı arabayı 20-30 bin lira karla satmaya çalışıyor. Duyuruya koyuyor. Ortada bir o fiyata satan da çıkabilir. Bir otomobilin fiyatı 180 bin lira ise öbür otomobil 200 bin liradan duyuruda varsa… Neden alayım daha yükseğini. Sarfiyat beklerim 2 ay bayiden sıfırını alırım. Bu ikinci el satış işinin düzenlenmesi lazım. Hem bizim için hem müşteri için hem de ikinci el işi yapan galeriler de bıktılar bu fırsatçılardan. Çantacılık yapan, hiçbir sorumluluğu olmayan, 1 kuruş vergi ödemeyen şahıslar fırsatçılık yapıyor. İkinci el işi yapan önemli firmalar da bıktı. Firmalar aracın ardında duruyor. Sokaktaki çantacı diye tabir ettiğimiz adamlar aracı sattıktan sonra ortada yoklar. Bu yasal düzenlemenin süratlice hayata geçmesi bu tıp fırsatçılıkların önünü keser. Yetki dokümanı konusunun ertelenmemesi çok değerli. Vatandaşın bir nefes alması lazım.”
Toyota özelinde araç bulunurluk durumunu da paylaşan Bozkurt, “Hazirandan itibaren üretim yanıt vermeye başladı. Lakin şu anda hala 2 ay bekleme mühleti devam ediyor. Ağustos ayında Toyota’da fabrika bakım ortası olacak. Ağustosta temmuza nazaran bir tık daha az araç alabileceğiz. Fakat eylül ayında rahatlama görülüyor şu anda bizim markamızda. Lakin Allah korusun 3 hafta sonra bir pandemi artar, ansızın fabrikada üretim yavaşlar, onu bilemiyoruz. Fakat şu anda bizim planımızda eylülde rahatlama görülüyor lakin eylülde bütün talepleri çözemeyiz. Bir kısım yeniden ekime kayabilir.” formunda konuştu.
Kaynak: AA
Haberler.com
