İnsülin direncinin çağdaş çağın hastalığı olduğunu söyleyen Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Safiye Arık, “Pandemiyle birlikte masa başı çalışma biçimi bariz olarak arttı. Beslenme sistemindeki değişikliklerle bir arada obezite ve bunun sonucu olarak insülin direnci giderek artmaktadır” dedi.
Günümüzde masa başı çalışma usulünün bariz olarak arttığına ve kovid 19 pandemisi nedeniyle de meskenden çalışma usulüne geçildiğine değinen Medicana Çamlıca Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Safiye Arık, “Masa başı çalışma biçimi besbelli olarak artmıştır, beslenme tertibindeki değişikliklerle bir arada bu küme insanlarda obezite ve bunun sonucu olarak insülin direnci giderek artmaktadır. Şunu bilhassa bahsin başlangıcında vurgulamak isterim ki, insülin direnci kilolu olmaya yahut kilo alımına neden olmaz, tam zıddı, kilolu olmak yahut kilo almak insülin direncine neden olur. Yani kilolu olduğumuz için insülin direncimiz oluşuyor, kilo kaybedersek, olağan kilomuza dönersek insülin direnci düzelir” diye konuştu.
“İNSÜLİN DİRENCİNİN EN SIK GÖRÜLEN NEDENİ OBEZİTEDİR”
İnsülin hepimizin bedeninde doğuştan var olan, kolay olarak söz edersek, pankreastan salgılanan ve kan şekerini düşüren bir hormon olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Safiye Arık, “Etkisinin azalmasında ve eksikliğinde şeker hastalığı meydana gelmektedir. İnsülin direnci ise insülinle meydana gelen kan şekeri düşüklüğü derecesindeki azalmadır, yani kan şekerini kâfi seviyede düşürmek için daha fazla insülin gerekir. İnsülin direncinin en sık görülen nedeni obezitedir. Obezite bağlı insülin direncinin sonuçları şunlardır; açlık şekerinde yükseklik (şeker hastalığı olmadan), şeker yükleme testinde 2. saat şekerinde yükseklik (şeker hastalığı olmadan), şeker hastalığı (tip 2), kan yağı (trigliserid) yüksekliği, iyi huylu kolesterol (HDL) düşüklüğü, tansiyon yüksekliği, şeker hapı yahut insülin kullanan bireylerde şeker seviyelerinin yükselmesi, kalp-damar hastalığı, polikistik over sendromu, alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı, kimi kanserler (meme, kalın bağırsak, rahim kanseri gibi). Obezite, bilhassa de abdominal obezite dediğimiz göbek bölgesindeki yağlanma insülin direnci ile yakın alakalıdır. Başlangıçta pankreasımız salgıladığı insülin ölçüsünü arttırarak bu durumu, yani insülin direncini, kompanse eder, düzeltir. Obezite alakalı birçok insülin direnci olan hastada kan şekerleri olağandır yahut hafif yüksektir. Ancak birçok hasta sonuçta bu düzeltmeyi, bu kompansazyonu, devam ettiremez ve sonuçta şeker hastası (tip 2) olur. Geniş popülasyon bazlı çalışmalarda insülin direnci tanısı için HOMA-IR denilen açlık glukoz ve insülin seviyeleriyle hesaplanan bir formül kullanılmıştır” biçiminde konuştu.
“ASIL TEDAVİ KİLO KAYBI VE EGZERSİZDİR”
Dr. Safiye Arık, “Tedavinin temelini kilo kaybı ve fizikî aktiviteyi arttırmak oluşturur. Ayrıyeten Metformin etken unsurlu ilaçlar diyabet gelişiminin önlenmesinde tesirlidir lakin diyet ve antrenman kadar tesirli değildir. Bu yüzden asıl tedavi kilo kaybı ve antrenmandır. Akdeniz diyetinin bu küme hastalarda tesirli ve sürdürülebilir olduğu kanıtlanmıştır. Şahsa özel antrenman programları ile diyet aktivitesi desteklenmelidir. Bu mevzuda orta seviyede kardiyo kümesi aerobik antrenmanların aktifliği kanıtlanmıştır. Tempolu yürüyüş, düşük tempo jogging, yüzme, bisiklet üzere nabzı aşikâr seviyede arttırabilen ve devamlılığı olan idmanlar önerilebilir. Bununla birlikte kalp-damar hastalıklarının riskini azaltmaya yönelik olarak kan basıncı yüksekliği ve kolesterol yüksekliği de tedavi edilmelidir. Metformin ve pioglitazon, yüksek riskli hastalarda, insülin direncini düzeltmek ve şeker hastalığı gelişimini azaltmak gayeli kullanılabilir” tabirlerini kullandı.
İNSÜLİN DİRENCİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
İnsülin direncinin belirtilerini anlatan Dr. Safiye Arık, “İnsülin direnci gelişen bedende hücreler kandaki glukozu olağan formuyla alıp kullanamaz. Bedenimiz bu durumun üstesinden gelebilmek için pankreastan salgılanan insülin ölçüsünü artırır. Yani kanımıza olağandan fazla ölçüde insülin salgılanır. Çok artan insülin kandaki glukozun hücrelerin içerisine girişini hızlandırır, kan şekerimiz olağan seviyelerin altına düşmese bile süratli tüketildiği için yemeklerden sonra halsizlik, şekerli besin tüketme gereksinimi ve bilhassa yemekten birkaç saat sonra çok acıkma, sonluluk, uyuşmalar, çarpıntı, baş ağrısı, el ayak titremesi üzere belirtiler gösterebilir” dedi.
NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Çabucak herkes vakit zaman gerilime maruz kaldığını söyleyen Dr. Safiye Arık, “Ancak daima gerilim altında olan şahıslarda gerilim hormonları olan adrenalin ve kortizol daha fazla salgılanıyor. Bu hormonlar da insülin direncini kolaylaştırıyor. Kahvaltıda hamur işleri ve bol kalorili yiyecekleri tercih etmemek; mümkünse peynir, zeytin, domates, salatalık üzere kahvaltılıkları tüketmek, Öğlen yemeklerini dışarıdan sipariş etmek yerine, sağlıklı bir öğün hazırlamak salata, çorba, ızgara tercih etmek, Tatlı tüketimini en aza indirmek tüketilecek ise de hafif tatlıları tercih etmek, Çay ve kahve tüketimini sınırlamak, oralet yahut meşrubatları tercih etmemek, günde 1,5-2lt su içmek, Çalışma esnasında mümkün olduğunca hareketli olmak, Gün içinde kolay antrenmanlar uygulamalıyız” dedi.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı
Haberler.com
