Roma Kolezyum’unun Gibisi Nazilli‘de Ortaya Çıktı
Anadolu’da korunamamış durumdaki 7-8 örneğine nazaran günümüze kadar korunarak ayakta durabilmiş tek örneği keşfedildi.
AYDIN – Roma mimarisinin dünya üzerindeki en iyi örneği kabul edilen Kolezyum’unun bir gibisi Aydın‘ın Nazilli ilçesindeki 2 bin 700 yıllık Mastaura antik kentinde ortaya çıktı. Zeytin ve İncir bahçelerinin ortasında toprak altında günümüze kadar korunarak geldiği öğrenilen Kolezyum’un keşfi arkeoloji dünyasında heyecan oluşturdu.
Yaklaşık 200 yıl evvel bölgede gezen Avrupalı seyyahların notlarından esinlenen arkeologlar, zeytin ve incir ağaçlarının ortasında Roma’da bulunan Kolezyumun orta ölçeklisi durumundaki, Anadolu’da korunamamış durumdaki 7-8 örneğine nazaran günümüze kadar korunarak ayakta durabilmiş tek örneği keşfetti. Yaklaşık 14-15 metrelik duvarları korunan, 360 derece oturma sıraları dönen, yaklaşık 100 metre çapında orta ölçekli bir amfi tiyatrosu kalıntısını keşfeden araştırma grubu, bölgenin yüzey araştırmalarını da tamamlamak üzere. Define avcılarının roma periyodundan kalan bölgedeki yaklaşık 2 bin 700 yıllık yapıtlara büyük ziyan verdiği gözlenirken yapılan ön incelemelerde kıymetli bulgular elde edildi. Hafriyat çalışmaları tamamlanarak Kolezyumun ortaya çıkartılmasının akabinde dünyadaki tek örnek olması beklenen Mastaura Antik Kenti, arkeologlar ve öğrenciler üzerinde büyük heyecan oluşturdu. Hafriyat çalışmalarının 2020 yılı sonlarında başlatılacağı öğrenildi.
“200 yıl evvel Avrupalı seyyahlar yazmış”
Nazilli’deki kazıyı yürüten Hafriyat Lideri Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Tabip Öğretim Üyesi Sedat Akkurnaz, yaptığı açıklamada, “Kültür Bakanlığı ve Adnan Menderes Üniversitesi işbirliği ile Mastaura Antik Kentinde arkeolojik yüzey araştırmalarına başladık. Mastaura Antik Kenti, Nazilli ilçe merkezinin 4 km kuzeyinde küçük tatlı bir antik yerleşim. Yaklaşık 2 bin 500 yıl boyunca beşerler burada yaşamışlar. Günümüzden 200-300 yıl evvel de Nazilli’ye taşınmışlar. Mastaura Antik Kenti, yaklaşık 200 yıldır bilinen kıymetli bir antik yerleşim yeri. 18. Yüzyılda Avrupalı seyyahlar Anadolu’ya gezmeye geldiklerinde Mastaura’yı da gezmişler ve Mastaura hakkında bilgi paylaşmışlar. Biz o seyyahların notlarını incelediğimiz vakit Mastaura hakkında çok değişik bir bilgi verdiklerini gördük. Dikkatimizi çeken bu değişik bilgi; Mastaura’da bir tane amfi tiyatro olduğuydu. Sonra biz ‘bu seyyahların bahsettiği amfi tiyatro nerde olabilir’ diye araştırmalarımızı ağırlaştırdık ve yaklaşık bir hafta evvel bu amfi tiyatronun yerini keşfettik. Bu alanda yaklaşık 14-15 metre yüksekliğindeki duvarları korunan, 360 derece oturma sıraları dönen, yaklaşık 100 metre çapında orta ölçekli bir amfi tiyatrosu kalıntısı keşfettik. Özel şahıs mülkiyetine ilişkin bir arazi olması nedeniyle buranın korunma altına alınması için bakanlığımızla gerekli yazışmaları yapıyoruz. Roma devrinde, yani günümüzden 2 bin 700 yıl evvel inşa edildiğini düşündüğümüz amfi tiyatro ile ilgili çalışmalarımız sürüyor. Bulduğumuz alanda; oturma sıralarının alt kemerleri, tribünler, arena, orkestra dediğimiz asıl oyunların oynandığı, uğraşların yapıldığı eski çağın bir spor arenası. Anadolu’da 7-8 tane bildiğimiz örnek var. Lakin bu 7-8 örnek bu Mastaura’daki kadar çok iyi korunmuş değil. Oradaki örneklerin birden fazla yıkılmış ya da gereçleri diğer yere taşınmışken Mastaura’daki bu amfi tiyatro gördüğümüz üzere zeytin ağaçlarının altında oturma sıraları, orkestrası ile birlikte çok hoş korunmuş kıymetli bir antik çağa ilişkin amfi tiyatrodur. Bu yılki çalışmalarımızı yavaş yavaş sonlandırıyoruz ve önümüzdeki yıldan itibaren tekrar çalışmalarımıza devam edeceğiz. ve bu çalışmalarımızı Mastaura Amfi Tiyatrosu üzerine daha da ağırlaştıracağız. Gerek jeofizik taramaları olsun gerek buradaki duvarların ölçümleri, çizimleri olsun bunlar üzerine ağırlaşarak tiyatro, amfi tiyatronun tam kullanımı, hangi devirde inşa edildiği, kapasitesi üzerine ağır formda çalışmalarımızı önümüzdeki yıl da sürdüreceğiz” dedi.
“Nazilli’nin etrafında günümüzden 5 bin yıl öncesinden başlayan eserler var”
Akkurnaz, konuşmasının sonunda, “Gün uzunluğu toprakta yaptığımız çalışmaların, topladığımız dataların kıymetlendirilmesi için öğlenden sonra ve akşam da ofisimizde çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Bulduğumuz yapıtları burada fotoğraflıyor, çizimlerini ve ölçümlerini yapıyoruz. ve hangi uygarlıklara, hangi devirlere, tarihlere ilişkin olduklarını belirlemeye çalışıyoruz. Nazilli etrafında araştırma yaptığımız için Nazilli’nin etrafında günümüzden 5 bin yıl öncesinden başlayıp yakın vakte kadar çok değişik yerlerde, noktalarda tarihi eserler çıkıyor. Burada bu halde gördüğünüz üzere seramik modüller çıkıyor. Biz bunların incelemesini, değerlendirmesini yapıyor ve hangi periyotlara ilişkin olduğunu belirliyoruz. Öğrencilerimize de burada direkt uygulamalı olarak öğretmeye çalışıyoruz” diye konuştu.
“Anadolu’da şu ana kadar rastlanan en sağlam yapı”
Aydın Kültür ve Turizm Vilayet Müdürü Umut Tuncer de yaptığı açıklamada, “Aydın Nazilli ilçemizde Mastaura yüzey araştırması bölgemizdeyiz. Çalışmayı Adnan Menderes Üniversitesi Öğretim üyesi Sedat Akkurnaz hocamız yönetiyor. Beklediğimiz üzere kusursuz sonuçlar elde ettik. Bilhassa şu an önünde durduğumuz yapı Anadolu’daki seçkin arenalardan bir tanesi. Bu arena hatta Anadolu’da şu ana kadar rastlanan en sağlam yapı olarak şu anda birinci tespitlerimize nazaran karşımıza çıktı. Çok keyifli ve çok gururluyuz. İnşallah bakanlığımız kısa müddet içerisinde buranın çalışmalarını tamamlayarak bunu turizmimize, Aydın Kültür Tarihimize kavuşturmak için gerekli çalışmaları başlatacağız. Hafriyat çalışmasında emeği geçen tüm arkadaşlarımıza çok teşekkür ediyorum. Bölgemizde tabi daha evvel tespit ettiğimiz birtakım tiyatrolarımız var ancak bu tiyatrolar yarım ay biçimindeydi. Bu tam bir Kolezyum yapısı olması itibariyle ki bir örneğini dünyadaki en meşhur Kolezyumlardan biri olarak Roma’dan biliyoruz. Anadolu’da bu derece sağlam olan bir yapı şu an yok” dedi.
Kaynak: İHA
Haberler.com
