Anadolu’nun bin yıllık konargöçerlik kültürünü Sarıkeçili Yörükleri sürdürüyor

Konargöçerlik ömür stilinin Anadolu’daki son temsilcilerinden olan Sarıkeçili Yörükleri, gelişen teknolojiye karşın bin yıllık geleneklerinden vazgeçmiyor.
Yaz aylarını, serin yaylalara sahip olduğu için Konya ve Karaman‘da geçiren Yörükler, kışın gelmesiyle birlikte ılıman iklimin tesirli olduğu Mersin‘in yolunu tutuyor.
Şiddetli seyahat öncesi konutu bildikleri çadırları söken, yufka ekmek, peynir ve yoğurt hazırlayan Sarıkeçililer, eşyalarını yükledikleri develeri ve tek geçim kaynakları olan keçileriyle Torosların engebeli yollarını arşınlıyor.
Seyahat boyunca birçok yerde konaklayan Yörüklerin son durağı, Gülnar ve Silifke ilçesindeki ormanlık alanlar oluyor.
Konargöçerlerden 4 kişilik Uçar ailesi, bir aylık seyahatin akabinde vardıkları bin rakımdaki Taşoluk Yaylası’na çadırlarını kurdu.
Anne 60 yaşındaki Hatice Uçar, gününü, çadırı temizleyip yemek yapmakla geçirirken eşi Ali Uçar da (62) hem kendileri hem de hayvanları için su bulma telaşına girişiyor.
Ailenin 22 yaşındaki kızı Fatma Dilekmen ile kocası Mustafa Dilekmen de (23) develer ve keçileri otlatmak için mesai harcıyor.
“Çadırda doğduk, büyüdük, diğer bir yerimiz yok”
Anne Hatice Uçar, çadırında ağırladığı AA muhabirine, konargöçer hayatın hoşluk ve zorluklarını anlattı.
“Çadırda doğduk, büyüdük, öteki bir yerimiz yok.” diyen Uçar, “Hayatta kon-göç, kon-göç yaparak uğraşıyoruz. Bazen bir yerde 3, bazen de 5 ay oturduğumuz olur. Mallarımızla develerimizle uğraşıp duruyoruz Allah’a şükür.” tabirlerini kullandı.
Yaşadıkları en büyük zorluğun, hayvanlarının, diğer insanların bahçelerine girmesini engellemek olduğunu söyleyen Uçar, gece sık sık kalkıp hayvanlarını denetim ettiklerini kaydetti.
Uçar, külfetlerine karşın göçerliği sevdiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:
“Ürünlerimizi, yoğurdumuzu, peynirimizi yapıyoruz. Yarısını satıyoruz, yarısını kendi gereksinimlerimiz için kullanıyoruz. Ben artık sonuma geldiğimi düşünüyorum, bizim iş bitti. Allah müsaade verdiği kadarıyla yapacağım. Kendi konutum var da gidip oturmadık, orada duramayız. Bu türlü görmüşüz, kon-göç yaparak vakit geçiyor. Doğmuş, büyümüşüz bunu görmüşüz, eller üzere rahatlık görmedik. Buraya gelen kimi bireyler ‘Sen burada nasıl vakit geçiriyorsun?’ diyor. Bana hiçbir zorluğu yok, var da yok. Zorumuza gitmiyor. Allah’ım yalnızca sıhhat versin, hasta olmayalım. Bu dağda hasta olsan ne yapacaksın, dursan duramam, hastane yok. Sağ olsun dostlarımız var onlar bakıyor, yardımcı oluyorlar.”
“Bu benim mesleğim, ekmeğim”
Baba Ali Uçar da yarım asrı aşan hayatı boyunca yollarda olduğunu, seyahatlerinde her vakit bildikleri güzergahları kullandıklarını kaydetti.
“Bu benim mesleğim, ekmeğim. Ekmeğime hiçbir vakit makûs diyemem. Mallarımız Allah’ın verdiği bir nimettir.” diyen Uçar, işini severek yaptığını söyledi.
Torosların ve ormanların koruyucusu olduklarını lisana getiren Uçar, şunları anlattı:
“Aslında dağın bekçileri, ormancısı biziz. 24 saat, gece ve gündüz ormanın içerisindeyiz. Ne olursa olsun devletimize, kanunlarımıza bildirmek zorundayız zira burada bir şey olsa ve seslenmesem sorumlusu ben olurum, göz yumamam. Hele ormanı yakana ben çok gıcığım zira ormanlar kül oluyor, dağılıp gidiyor. Benim için, ‘Keçi besliyor o yüzden ormana dayanak oluyor.’ diyen olur. Kıl keçinin yayıldığı ormanda bir şey olmaz, yerse ağaçların eteğinden yer, ağaçlar yine yetişir. Türkiye kuruldu kurulalı kıl keçisi var lakin bu kıl keçisinin kuruttuğu bir orman yoktur lakin yangınlar dağlarımızı, ormanlarımızı kül ediyor.”
Çadırda doğup, büyüyen Fatma Dilekmen de zorluklarına karşın geleneğini sevdiğini söyledi.
Mersin’e bir aylık seyahatin akabinde vardıklarını aktaran Dilekmen, şöyle konuştu:
“Göçmemize yakın sütümüzü, yoğurdumuzu, peynirimizi yaptık. Eylül ayının sonuna hakikat çadırımızı, eşyalarımızı toparladık. Sonra göçmeye başladık. Konarak, göçerek, dinlenerek vakit geçiriyoruz. Her yeni yere vardığımızda birebir şeyleri yapıyoruz. Çadırımızı kuruyoruz, eşyalarımızı düzenliyoruz, yatağımızı, yorganımızı, çayımızı, çaydanlığımızı çıkarıyoruz. Her vakit her yerde birebir işleri yapıyoruz. Yaz, kış demeden, doğma büyüme bu türlü gidiyor.”
Dilekmen, gününün büyük kısmını hayvanları otlatmakla geçirdiğini, güneşin doğuşuyla başlayan işinin, güneşin batışıyla bittiğini belirtti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Sezgin Pancar
Haberler.com