Tarım ve Orman Bakanlığı Ziraî Araştırmalar ve Siyasetler ( TAGEM) Genel Müdürü Dr. Nevzat Birişik, iklim değişikliği ile uğraştaki kısa ve uzun vadeli projelerini Ankara Haber Müdürümüz Fazlı Şahan ve Muhabirimiz Yasemin Asan’a anlattı.
Anadolu’nun büyük ölçüde yarı kurak yarım ada olduğunu tabir eden Dr.Birişik, “Son yıllarda gördüğümüz kuraklık, ülkemizin alışık olduğu 13-14 yılda bir tekrarlayan kuraklık değil. Bunun uzayacağı, derinleşeceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
Kuraklığa ve soğuğa güçlü bitki ıslahı ve daha az yemle birebir randımanı verebilecek hayvan ıslahı yaptıklarını açıklayan Dr. Birişik, şöyle devam etti:
“Buğday ve arpada kuraklığa güçlü 36 çeşidimiz var. Konya’da kuraklık, Erzurum’da da soğuğa karşı bitkileri test ediyoruz. Yaklaşık 700 milimetre yerine 300 milimetre yağışla birebir randımanı sağlayacak çeşitleri kast ediyoruz.”
MEYVE-SEBZE COĞRAFYA DEĞİŞTİRECEK
İklim değişikliğinin bitkiyi öbür bir coğrafyada yetiştirme mecburiyeti getirdiğine işaret eden Dr. Nevzat Birişik, bölgelerde iklim verisiyle modelleme çalışması başlattıklarını açıkladı.
Dr. Nevzat Birişik, modelleme çalışmalarını şöyle anlattı:
“Türkiye’de ‘şu bölgede kiraz üretiliyor lakin kuraklık bu türlü giderse ‘şu bölgelerde üretilecek’ diyeceğiz. Modelleme çalışması bitmek üzere. Vatandaş sisteme girecek, ‘Şu ilçedeyim, burada kiraz diksem 10 yıl sonra yaşar mı’ diye sorguladığında sistem, ‘Oraya kiraz ekme, şu bölgeye ek’ diyecek. Örneğin Kahramanmaraş Çiğşar’da artık kiraz olmayacak, daha yüksek rakımlara Andırın’a çıkın diyebileceğiz.’ Bursa’da ova koşulları şeftali için uygun olmayacak. Erzurum’da daha çok buğday yetiştireceğiz. Malatya’da 2050’de ovada tahminen kayısıdan çok pamuk yetiştireceğiz. Sistemi tam kurduğumuzda deklare edeceğiz. Kiraz ve kayısı çalışmasını bitirdik. Öbür eserleri de buna dahil edeceğiz” diye konuştu.
10 YILLIK SÜRÜMSÜZ TARIM
Toprak işlemesiz tarımı İsviçre, Lüksemburg üzere ülkelerin yaptığına dikkati çeken Dr. Nevzat Birişik, Türkiye’nin de bu istikametteki çalışmalarını şöyle anlattı:
“Adana, Konya üzere yerlerde toprak sürmeden anıza ekim yapıyoruz. Tek yıllıktan, çok yıllıklı bitki olmasına çalışıyoruz. Çok yıllık buğdaygil yem bitkileri geliştiriyoruz.
Bu cins bitkiler bir yıl ekilip 5-10 yıl biçilebilecek. Böylelikle üretici tohum ve sürüm masrafından kurtulacak. TAGEM tarafından bu maksatla domuz ayrığı, otlak ayrığı, yüksek otlak ayrığı, mavi ayrık, koyun yumağı, kılçıksız brom, kamışsı yumak ve kırmızı yumak geliştirilmiş kimi tipler. Bu çeşitler yaygınlaşırsa üreticimiz sürüm ve tohum maliyetinden kar edecek.”
TAGEM’in 32 gen bankasında 317 bin malzemesi koruma ederek geliştirdiğinin altını çizen Dr. Birişik, yaygın kanaatin bilakis Türkiye’nin güçlü bir tohumculuk dalına sahip olduğunu söyledi. Türkiye’de üretilen tohumun bize yettiğini, hatta ihraç edildiğini anlatan Birişik, “Dışarıdan bir gram tohum gelmese bile ülkemizin ziraî üretiminde bir gram azalma olmaz” dedi.
SEYİRCİ KALMIYORUZ
Dr. Nevzat Birişik, “TAGEM olarak iklim değişikliğine seyirci kalmak ve dehşet yaratmak yerine, iklim değişikliğini kestirim etmek, ahenk sağlamak ve iklim değişikliğini artıran ziraî uygulamaları azaltmaya çalışıyoruz. Ülke sathındaki 48 araştırma enstitümüz ve yaklaşık 7 bin çalışanımızla Türk tarımının daha da güçlü kılacak ve geleceğe taşıyacak bilgi, teknoloji ve tahlilleri üretiyoruz” dedi.
İKLİME UYUMLU KÜÇÜKBAŞ IRKI
TAGEM projesiyle 21 koyun, 6 keçi ırkından oluşan 1,2 milyon hayvan ırkının farklı iklim koşullarına ahenk sağladığına işaret eden Dr. Nevzat Birişik, “İkim değişikliğine karşı hayvan ırklarını, uygun coğrafyalara taşımak gerekiyor. Bu nedenle her küçük baş ırkından belli sayıda hayvanı Balıkesir Bandırma’da Koyunculuk Araştırma Enstitümüze taşıyoruz. İklim kurallarına nazaran bu mevzuda araştırma yapılacak” açıklamasında bulundu.
Haber7
