Pandemi sonrası tüm dünyayı etkileyen güç krizi giderek büyümeye devam ediyor. Avrupa’da arz, talep ve piyasa tarafında yaşanan gelişmeler yüzünden doğalgaz fiyatlarında bu yıl yüzde 600’ün üzerinde pahalılaştı. Bu da bütün dünyayı bir güç krizine sürükledi. Küreselde doğalgaz, kömür ve elektrikte artan fiyatlar yüzünden birinci iflaslar gelmeye başlarken birtakım fabrikalarda üretimi durdurmaya başladı.
TÜRKİYE ATILIMINI YAPTI
Artan talebi karşılayacak arz olmamasıyla birlikte doğal gaz ve kömürde fiyatlar tarihin en yüksek düzeyine çıkarken Türkiye’de güçte aktüel durum ve krizin fiyatlara nasıl yansıyacağı merak konusu. Başlattığı Ulusal Güç ve Maden Siyasetleri sayesinde krize karşı daha dirençli pozisyonla olan Türkiye, tesirleri ve yüksek fiyat baskını en aza indirmek için adeta seferberlik başlatmış durumda.
TÜRKİYE’NİN GÜÇ YATIRIMLARI DEVAM EDİYOR
Türkiye’nin son 10 yıllık doğal gaz ithalatı ortalama 45-50 milyar metreküp/yıl düzeyinde gerçekleşti. Bilhassa geçtiğimiz yıl olmak üzere, son devirde Türkiye’nin kaynak çeşitlendirmesinde boru gazının yanı sıra LNG’nin de kayda bedel bir formda kullanıldığını biliyoruz. Türkiye’nin LNG alım kapasitesini arttırabilmek için FSRU yani yüzer LNG depolama ve tekrar gazlaştırma yatırımları da devam ediyor. Şu an devrede olan İzmir-Aliağa ve Hatay-Dörtyol’da iki adet Yüzer Depolama ve Yine Gazlaştırma Terminali’ne (FSRU) ek olarak,Türkiye’nin birinci yüzer sıvı doğal gaz depolama ve gazlaştırma gemisi (FSRU) Ertuğrul Gazi işletmeye alındı.
2018 yılında faaliyete geçen Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Deposu tesisi ve TANAP doğal gaz boru çizgisi projesi faaliyetlerine devam ediyor. Ayrıyeten mevcut depolama ve LNG terminallerinde kimi genişleme projeleri de sürüyor.
DOĞAL GAZ DEPOLARININ 4’TE 3’Ü DOLDURULDU
Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, dünyadaki gaz tedarik badiresinden etkilenmemek için adımlarını attıklarını ve atmaya devam ettiklerini belirterek, yer altı doğal gaz depolarının 4’te 3’ünü doldurduklarını, gelecek haftalarda tamamını doldurmuş olacaklarını söyledi. Denizli’de konuşan Bakan Dönmez, dünyanın bir güç darboğazından geçtiğini, güç fiyatlarının son bir yılda yüzde 200-300’lere varan oranlarda arttığını, yerli ve ulusal kaynakların yaşanan bu şok dalgasına karşı paratoner misyonu üstlendiğini kaydetti. Memleketler arası piyasalarda güç fiyatlarında ralli yaşanırken bunun tesirini en az derecede hissedenlerin yerli ve ulusal kaynaklara daha fazla yaslanan ülkeler olacağına dikkati çeken Dönmez, Türkiye’nin bu mevzuda son vakitlerde çok büyük aralık katettiğini vurguladı.
“GAZ TEMİNİ İÇİN GÖRÜŞMELERİMİZ SÜRÜYOR”
Kış mevsiminin yaklaşmasıyla güç üzerine spekülasyonların ortaya atılmaya başlandığını kaydeden Dönmez, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Dünyadaki gaz tedarik külfetinin bizleri etkilememesi için adımlarımızı attık, atmaya devam ediyoruz. Azerbaycan ile gaz temini için el sıkıştık. Rusya Devlet Lideri Putin, Sayın Cumhurbaşkanımız ile görüşmesinde ek gaz arzında rastgele bir problem olmayacağını belirtti. Tekrar farklı kaynaklardan da gaz temini için görüşmelerimiz sürüyor. Memleketler arası boru çizgileri, yer altı doğal gaz, LNG ve FSRU tesisleri üzere sistemi önemli oranda rahatlatan, besleyen kaynaklara sahibiz. İnşallah rastgele bir düşünceyle karşı karşıya kalmadan bu devri de atlatacağız, buna inanıyorum.”
GAZPROM’DAN TÜRKİYE AÇIKLAMASI: YÜZDE 138 ARTTI
Rus güç şirketi Gazprom Export’un Lideri Elena Burmistrova, yılın 9 ayında Türkiye’ye Doğal Gaz sevkiyatını geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 138,8 artırdıklarını belirterek, “Türkiye’ye yıl sonuna kadar 24-25 milyar metreküp doğal gaz sevk etmeyi planlıyoruz. Sevkiyatın ortalama fiyatının bin metreküpte ortalama 270 Dolar düzeyinde gerçekleşmesini öngörüyoruz” dedi.
AVRUPA, KIŞA DOĞAL GAZ AÇIĞIYLA GİRECEK
Avrupa’daki ülkelerin doğal gaz depolama tesislerinde açık bulunduğuna işaret eden Burmistrova, “Avrupa, sonbahar-kış devrine depolama tesislerinde doğal gaz açığıyla girecek. Geçen yılın kış döneminde Avrupa’daki depolama tesislerinden geçen yıl rekor seviyede doğal gaz çekilmişti. Rezervlerin tazelenmesine yönelik süreç ise olağandan daha geç başlatıldı.” ifadelerini kullandı.
KARADENİZ GAZININ DEĞERİ DAHA DA ARTTI
Güç ithalatı Türkiye’nin ödemeler istikrarı bilançosunun açık vermesinde kıymetli kalemlerden birisini oluşturuyor. Bu açıdan, Türkiye’nin Karadeniz’deki toplam 540 milyar metreküplük doğal gaz keşfinin değeri giderek daha fazla artıyor. Karadeniz rezervinin işletmeye alınması hem arz güvenliği hem de fiyat güvenliği açısından stratejik ehemmiyet taşıyor. Karadeniz gazının 2023 yılında sisteme bağlanması ve birinci faz gaz akışının sağlanması hedefleniyor.
TÜRKİYE’NİN 12 YILLIK MUHTAÇLIĞINI KARŞILAYACAK
Keşfedilen yeni rezerv Türkiye’nin 3 yıllık doğal gaz talebine karşılık geliyor. Uzmanlar bu rezervin ekonomik büyüklüğünün 45 milyar dolara yaklaşabileceğini belirtiyor. 540 milyar metreküplük rezerv ise Türkiye’nin 12 yıllık gereksinimini karşılayacak.
ÜRETİM KADEMELİ OLARAK ARTACAK
Deniz altına kurulacak üretim sistemine birinci olarak 6 ila 10 kuyu bağlanacak ve bu kuyulardan günlük 10 milyon metreküp gaz üretilecek. Bu ölçü yıllık bazda 3,5-4 milyar metreküpe denk gelirken, üretim dünyadaki bu tıp alanlarda da olduğu üzere kademeli olarak artacak. Karadeniz’de en yüksek üretim düzeyine 2027-2028’de ulaşılması beklenirken, bu devirde günlük 40 milyon metreküp, yıllık bazda ise yaklaşık 15 milyar metreküp gaz üretilmiş olacak. Kelam konusu üretim bugünkü sayılarla, Türkiye’nin geçen yıl 48,2 milyar metreküp olan doğal gaz tüketiminin yüzde 30’unu karşılayabilecek.
Haber7
