‘Tarihi Kula Evleri’ yok olma tehlikesiyle karşı karşıya
Vaktin durduğu kent Kula ilgi bekliyor
Osmanlı ve Rum mimarisinin en hoş örneklerinin yer aldığı Manisa‘nın tarihi Kula ilçesindeki bini tescilli 3 bin mesken yok olma tehlikesiyle karşı karşıya
Çok az sayıda konutun restore edilerek hayata kazandırıldığı Kula’da çok sayıda bina yıkılma tehlikesi yaşıyor
Manisa’nın Kula ilçesi kendine has cumbalı konakları, mescitleri, hanları, hamamları, Rum konutları, kiliseleri ve ruhban okuluyla adeta açık hava müzesini andırıyor
MANİSA – Kendine has cumbalı konakları, mescitleri, çukur çeşmeleri, hanları, hamamları, Rum konutları, kiliseleri ve ruhban okuluyla bini tescilli 3 bin tarihi yapıya mesken sahipliği yapan ve adeta açık hava müzesini andıran Manisa’nın Kula ilçesinde birçok yapı yıkılma tehlikesi yaşıyor. Adeta vaktin durduğu Kula’da müdafaa altında olan binalarda mesken sahipleri maddi imkansızlıktan ötürü onarımları yaptıramadıklarını belirtirken bu bahiste kendilerine kolaylık sağlanmasını istedi.
Osmanlı sivil mimarisinin en hoş örneklerinin yer aldığı ve günümüze kadar ulaşan tarihi Kula meskenlerinin birçoğu yıkılma tehlikesine karşı ihtar levhalarıyla doldu. Çok az sayıda konağın restore edilerek pansiyon, otel yahut kafe olarak işletildiği Kula’da birçok mesken bahtına terk edilirken içinde oturulan konutlar ise onarım maliyetlerinin yüksekliğinden ötürü bakımsız bir biçimde ayakta kalmaya çalışıyor.
Manisa merkeze 124, İzmir’e 150 ve Uşak’a 75 kilometre uzaklıktaki Kula’da tarihi konutların yanı sıra peri bacaları, prehistorik periyot insan ayak izleri, Türkiye’nin tek UNESCO onaylı Kula-Salihli Jeoparkı, Türkiye’nin en genç volkanları ile Yunus Emre ve Tabduk Emre türbeleri bulunuyor. Antik zamanda faal durumdaki volkanlar nedeniyle yanık ülke manasına gelen Katakekaumene olarak isimlendirilen Kula, tarihi cami ve kiliseleriyle de inanç turizmi için değerli merkezler ortasında yer alıyor.
“Kula çok güçlü bir yer”
Yatığı çalışmalarla Kula’nın tanıtımına büyük katkılar sağlayan ve ilçede Zabun Hoca olarak tanınan emekli öğretmen ve rehber olan Hüseyin Zabun ise Kula’nın çok varlıklı bir kültüre sahip olduğunu lakin birçok konutun yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya olmasının kendilerini derinden üzdüğünü söyledi. Kula’da Türk ve Rum mimarisinin örneklerinin bir ortada olduğunu kaydeden Zabun, “Kula tarihi manada baktığımızda geçmiş devirde Germiyanoğulları’na başşehirlik yapmış bir kent, kasaba. Bunun yanında Kula, cumhuriyetten öne Rumlarla iç içe yaşanan bir yer. Nitekim de geçmiş devirle bugüne gelene kadar Kula’daki bu zenginliği tahminen de hiçbir yerde görmek mümkün değil. Yaklaşık 3 bine yakın konutu ve bunlardan bin tanesi tescilli, Arnavut kaldırımlı sokakları, çukur çeşmeleri, hanları, eski hapishanesi, Zafer Okulu, kiliseleriyle tarihi açıdan Kula çok güçlü bir yer. Meskenler yaklaşık 200 yıllık ve bu konutların mimarisinde hem Türk hem Rum mimarisinin olduğunu söylemek mümkün.” dedi.
“Safranbolu’dan, Şirince’den eksiğimiz yok hatta fazlamız var”
Kula’nın güçlü kültürel yapısı ve mimarisinin yakın vakte kadar tam manasıyla korumadığını söz eden Zabun, “Her geçen gün Kula kan kaybetmekte ve konutlar eski kıymetini, manasını yitirmektedir. Bunda bizim de yanılgımız var. Konutlarda oturanların büyük bir çoğunluğu ya diğer kentlere göçmüşler yahut burada apartmanları tercih etmişler. Ayrıyeten önümüzde Anıtlar Şurası olarak isimlendirdiğimiz bir kurum var. Rastgele bir yeri kendi başınıza yapmanız mümkün değil. Ekonomik olarak da bunların üstesinden gelmek çok güç. Kula açık bir müze, tarihi manada bir müze. Benim doğduğum yer, her sokağında farklı bir anımız olan bir yer. Kula’nın bu halde olması hepimizi son derece üzmekte. Bu meskenlerin korunması lazım. Bu korunan meskenlerin de pansiyon olarak ve Kula kültürünün yaşatılabileceği, Kula yemeklerinin yenebileceği, el sanatlarının yaşatıldığı yerlere dönüştürülmesi lazım. Gelen insanların konaklaması lazım. Burada pansiyonların yapılması lazım. Bizim bir Safranbolu, bir Sevimlice, bir Beypazarı’ndan hiçbir eksikliğimiz yok hatta fazlamız var. İnşallah bunları vatandaşlarla tabi buna vatandaşın da gücü yetmez, artık ilgililer gerekli tedbirleri alıp, gerekli projeleri çıkarıp bu tarafta atılım yapmalarını bekliyoruz.” diye konuştu.
“Evlerin kimileri tehlike saçıyor”
Kula’ya Sinop’tan gelen Ecenaz Keskin isimli öğrenci, “Kula’nın insanları ve gezilecek tarihi yerleri hoş. Turistik yerleri çok. Kula’yı çok beğendim lakin kimi meskenler çok eski ve tehlikeli bence. Tarihi yapı olduğu için yıkılması çok yanlışsız değil ancak aslında kimileri tehlike oluşturduğu için yıkılabilir.” halinde konuştu.
“Eski konutlarda yaşaması çok zor”
Ailesiyle birlikte 50 yıl evvel eski bir Kula meskenine taşınan ve birebir sokakta da gelin olan 67 yaşındaki Hatice Kurt, “Eski bir konutta oturuyoruz ve çok sıkıntı oluyor. Paklığı sıkıntı, rutubet oluyor, her türlü ıstırap oluyor. Dışarıdan gelenler konutları çok beğeniyorlar, ‘Çok hoş yerde yaşıyorsunuz’ diyorlar lakin konutun bakımları sıkıntı oluyor.” dedi.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı / SADIK CANGEL
Haberler.com
